تربیت معنوی کودکان باتوجه به فطرتش

به گزارش کودک پرس ،  تربیت معنوی كودك یعنی پرورش ایمان، سجایای اخلاقی و عواطف در كودك. در جهان امروز موضوع تربیت اطفال یكی از اساسی ترین مسائل اجتماعی و از اركان مهم سعادت بشر است. دانشمندان درباره ی كودك از نظر روانی و تربیتی مطالعات عمیقی داشته و كتاب های بسیاری در این رابطه نوشته اند. از دید اسلام كودك ملك خدا و از آن اوست. امانتی است به دست دولت، جامعه، مردم، والدین و خودش، كه حق اولویت در تربیت با زمینه ی جهت دهی مثبت به عهده والدین و بعدها به عهده ی خودش می باشد. از جمله عوامل مؤثر در تربیت، وراثت و محیط می باشد. وراثت: ویژگی ها و اختصاصاتی می باشد كه از گذشتگان و اجداد به انسان منتقل می شود و محیط: مجموعه عوامل عادی بیرونی است كه انسان را احاطه كرده و از ابتدای حیات آدمی تا پایان یافتن زندگی این جهانی بر انسان تأثیر تربیتی می گذارند همچون محیط خانه و خانواده، رفاقت، مدرسه، اجتماع و عوامل ارتباطی (رادیو، تلویزیون، روزنامه، مجله و…). آزادی كودك، نظارت و مراقبت از رفتار كودك، رعایت مساوات و پرهیز از تبعیض بین كودكان، نرمی و ملاطفت با آنها در برابر سخت گیری و خشونت از اصول تربیتی فرزند در شیوه ی معصومین علیهم السلام می باشد. موعظه و نصیحت، تشویق، تنبیه، داستان سرایی، فراهم آوردن وسایل سرگرمی (مطالعه آثار علمی و مذهبی، مسافرت، گردش و ورزش) نیز از جمله شیوه های تربیتی در تربیت كودكان می باشد. قبل از تولد فرزند والدین باید زمینه هایی را در امر تربیت معنوی او فراهم كنند كه از جمله آنها انتخاب همسر است. علت این كه اسلام این همه در نحوه ی انتخاب همسر تأكید دارد مسأله تولد كودكان است. رعایت نكاتی در انعقاد نطفه، آداب مباشرت و مراقبت های هنگام بارداری نیز از دیگر زمینه سازی ها در امر تربیت معنوی كودك می باشد. در آغاز تولد نیز مراسم های خاص نوزاد در تربیت اسلامی هم باید رعایت شود همچون ذكر اذان و اقامه، تسمیه و نامگذاری، مراسم تحنیك، ختنه، تراشیدن موی سر، دادن تصدق، ولیمه و عقیقه. و بعد از زمینه سازی های لازم به پرورش فطریات در كودك می پردازد.

از جمله فطریات در كودك: پرورش ایمان است. اولین اصلی كه در راه تربیت صحیح با زبان ساده و قابل فهم باید به كودك آموخت، ایمان به خداوند است. و بعد پرورش اخلاق در كودك است همچون راستگویی، وفای به عهد و اعتماد به نفس كه اساس آنها از دوران طفولیت در روان كودك پی ریزی می شود. از دیگر فطریات، پرورش عواطف در كودكان است كه یكی از بهترین وسایل پرورش صحیح عواطف كودكان نوازش كودك و ابراز مهر و محبت نسبت به اوست. آغاز پیدایش حس مذهبی در كودكان نیز با بررسی كه روانكاوان به عمل آورده اند، مربوط به ماه های قبل از چهار سالگی و حتی در برخی كودكان از حدود سنین 2 یا 3 سالگی هم دیده شده است. به همراه افزایش سن، این احساس علنی می شود آنچنان كه در سن 6 سالگی می توان به وضوح تظاهرات مذهبی را در كودك مشاهده كرد. از جمله تظاهرات مذهبی در كودك، مسأله نماز است كه برای پذیرفتن و یادگیری نماز توسط كودك، حضور چند عامل به عنوان شرط ضروری لازم می باشد. از جمله عامل آمادگی و توانستن است همچون آمادگی جسمی، بیانی و عاطفی كودك و نیز عامل رغبت و خواستن، تكرار و مداومت در عمل و تشویق و تأیید مثل آفرین و مرحبا گفتن به كودك. والدین باید در سه مرحله فرزند خود را برای نماز صبح بیدار كنند. مرحله اول وقتی خودشان بیدار می شوند، مرحله دوم پس از وضو و آماده شدن برای نماز و مرحله سوم پس از نماز. پس با بررسی این موضوع می توان به این نتایج رسید كه تربیت فرزند طبق روایات ائمه، باید از زمان انتخاب همسر شروع شده و والدین به ویژه مادران در امر تربیت فرزندان نقش اساسی و مهمی را ایفا می كنند. اعمال و رفتار والدین در امر تربیت فرندان از جمله اساسی ترین برنامه ها در زمینه تربیت كودك می باشد. (همچون اهمیت دادن والدین به مسائل اخلاقی، عبادی و…). در جامعه امروز محبت والدین به فرزندان در تربیت صحیح او نقش مهمی را ایفا می كند و به كارگیری دستورات اسلام، در زمینه های تربیتی نیز راه گشای بسیاری از مشكلات خانواده ها و جامعه می باشد. بنابراین والدین باید در جهت پرورش روح و روان فرزندان سرمایه گذاری كرده و این مسأله را به عنوان یك مسأله حیاتی دانسته و سرلوحه برنامه های زندگی مشترك خود قرار دهند. واژگان كلیدی این تحقیق عبارتند از: تربیت، كودك، معنوی، والدین، دین، فطرت.