آموزش‌وپرورش در مسیر تحول؛ کیفیت‌بخشی آموزشی و عدالت در صدر برنامه‌ها

به گزارش پانا، نظام آموزشی هر کشور، زیربنای توسعه انسانی، فرهنگی و اقتصادی آن به شمار می‌رود و کیفیت آموزش نقشی اساسی در شکل‌گیری آینده جامعه دارد. در این میان، وزارت آموزش و پرورش به‌عنوان متولی اصلی تعلیم و تربیت نسل آینده، همواره با چالش‌ها و ضرورت‌های متعددی روبه‌رو بوده است. افزایش جمعیت دانش‌آموزی، تحولات سریع علمی و فناوری، تغییر نیازهای بازار کار و انتظارات خانواده‌ها، همگی لزوم توجه ویژه به ارتقای کیفیت آموزشی را دوچندان کرده‌اند. در همین راستا، آموزش و پرورش در سال‌های اخیر با تدوین برنامه‌ها و سیاست‌های جدید، ارتقای کیفیت آموزش در مدارس کشور را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اولویت‌های خود دنبال کرده است.

توانمندسازی معلمان؛ محور اصلی تحول آموزشی

کارشناسان آموزشی بر این باورند که هیچ نظام آموزشی‌ای بدون معلمان توانمند و آگاه نمی‌تواند به اهداف کیفی خود دست پیدا کند. به همین دلیل، وزارت آموزش و پرورش برنامه‌های گسترده‌ای را برای ارتقای سطح علمی، مهارتی و حرفه‌ای معلمان در دستور کار قرار داده است. برگزاری دوره‌های ضمن خدمت حضوری و غیرحضوری، کارگاه‌های تخصصی برای آشنایی با روش‌های نوین تدریس  و تقویت مهارت‌های ارتباطی و روان‌شناختی معلمان از جمله این اقدامات است. هدف از این برنامه‌ها، حرکت به‌سوی آموزش فعال، مشارکتی و دانش‌آموزمحور و فاصله گرفتن از شیوه‌های سنتی و حافظه‌محور عنوان شده است.

تحول در محتوای آموزشی و برنامه‌های درسی

یکی دیگر از محورهای مهم ارتقای کیفیت آموزشی، بازنگری محتوای آموزشی و کتب درسی متناسب با نیازهای امروز جامعه است. آموزش و پرورش با تاکید بر سند تحول بنیادین، تلاش کرده است محتوای درسی را از صرف انتقال اطلاعات به سمت تقویت مهارت‌های زندگی، تفکر انتقادی، حل مسئله، خلاقیت و مسئولیت‌پذیری سوق دهد. اضافه شدن مباحث مرتبط با سواد رسانه‌ای، مهارت‌های اجتماعی، آموزش شهروندی و آشنایی با فناوری‌های نوین، از جمله تغییراتی است که با هدف آماده‌سازی دانش‌آموزان برای زندگی در دنیای معاصر انجام شده است.

گسترش فناوری‌های نوین و هوشمندسازی مدارس

در دنیای امروز، فناوری نقش انکارناپذیری در آموزش ایفا می‌کند. وزارت آموزش و پرورش با توسعه زیرساخت‌های آموزشی و گسترش استفاده از فناوری‌های نوین، گام‌های مهمی در مسیر هوشمندسازی مدارس برداشته است. راه‌اندازی سامانه‌های آموزش مجازی، تولید محتوای الکترونیکی، استفاده از تخته‌های هوشمند و ابزارهای دیجیتال آموزشی، به بهبود فرآیند یاددهی و یادگیری کمک کرده است. این اقدامات به‌ویژه در مناطق محروم و دورافتاده، زمینه دسترسی عادلانه‌تر دانش‌آموزان به آموزش باکیفیت را فراهم کرده است.

توجه به عدالت آموزشی و کاهش شکاف‌ها

یکی از مهم‌ترین اهداف آموزش و پرورش در مسیر ارتقای کیفیت آموزشی، تحقق عدالت آموزشی است. مسئولان این وزارتخانه با اجرای طرح‌هایی همچون نوسازی و مقاوم‌سازی مدارس فرسوده، تامین تجهیزات آموزشی، جذب معلمان در مناطق کمتر برخوردار و ارائه حمایت‌های آموزشی به دانش‌آموزان نیازمند، تلاش کرده‌اند فاصله آموزشی میان مناطق مختلف کشور را کاهش دهند. کارشناسان معتقدند کیفیت آموزشی زمانی محقق می‌شود که همه دانش‌آموزان، صرف‌نظر از محل زندگی یا شرایط اقتصادی، از فرصت‌های برابر آموزشی برخوردار باشند.

تقویت نقش خانواده‌ها و مشارکت‌های اجتماعی

آموزش و پرورش در سال‌های اخیر توجه ویژه‌ای به نقش خانواده‌ها و نهادهای اجتماعی در ارتقای کیفیت آموزشی داشته است. افزایش تعامل میان مدارس و اولیای دانش‌آموزان، استفاده از ظرفیت انجمن‌های اولیا و مربیان  و جلب مشارکت خیرین مدرسه‌ساز و نهادهای فرهنگی، از جمله اقداماتی است که می‌تواند کیفیت آموزش را به شکل قابل‌توجهی بهبود بخشد. همکاری مدرسه، خانواده و جامعه، زمینه‌ساز تربیت نسلی آگاه، مسئول و توانمند خواهد بود.

وزیر آموزش و پرورش: مهم‌ترین مسئله برای دولت چهاردهم، حوزه تعلیم و تربیت است

علیرضا کاظمی وزیر آموزش و پرورش، درباره اهمیت ارتقا کیفیت آموزشی گفت: اکنون مهم‌ترین مسئله برای دولت چهاردهم حوزه تعلیم و تربیت است؛ در حالی که مسئله آموزش و پرورش مورد توجه دولت‌ها نبوده است و آموزش و پرورش به‌عنوان مهم‌ترین ارکان توسعه پایدار کشور، نیازمند سیاست‌گذاری‌های نوین، ارتقای کیفیت و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین است.

کاظمی بر ضرورت کیفیت‌بخشی آموزشی و پرورشی در مدارس، تصریح کرد: کیفیت‌بخشی آموزش و پرورش شامل تمامی مدارس اعم از دولتی و غیر دولتی است و همه مدارس باید در ارتقای کیفیت آموزش مشارکت جدی و تمام و کمال داشته باشند.

وی افزود:  حل مسائل آموزش‌وپرورش نیازمند شبکه‌ای منسجم از معلمان و مدیران است و ارتقا  کیفیت آموزش بدون هم‌افزایی مدیران و معلمان ممکن نیست.

معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش: توسعه عدالت و ارتقا کیفیت آموزشی برای همه دانش‌آموزان

سیدمصطفی آذرکیش معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه توسعه عدالت و آموزش باکیفیت برای همه دانش آموزان یکی از رویکردهای دولت چهاردهم در وزارت آموزش و پرورش است، گفت:  تقویت و ارتقای کیفیت آموزش مدارس عادی دولتی و همچنین غنی‌سازی محیط‌های یادگیری و تنوع بخشی به آن همراه با ایجاد شبکه‌ای از این محیط‌ها برای ارتقای کیفیت آموزش از اقدامات اصلی معاونت آموزش متوسطه خواهد بود.

آذرکیش به سند تحول بنیادین و ضرورت نقش آفرینی تمام دستگاه‌های اجرایی برای اجراسازی آن، اشاره کرد و افزود: استفاده از کلیه ظرفیت‌های درون و برون سازمانی و نقش آفرینی دستگاه‌های اجرایی کشور در کنار ارتقای نقش خانواده، بهره‌مندی از ظرفیت خیرین و نهادهای مردمی و عمومی در ارتقای فرایندهای آموزشی بسیار اثرگذار خواهد بود.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش: ارتقای نظام آموزشی اولویت دولت چهاردهم است

رضوان حکیم‌زاده معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش نیز بر اهمیت توسعه عدالت آموزشی و ارتقای کیفیت آموزش تاکید کرد و گفت: حمایت رئیس‌جمهور از آموزش و پرورش فرصتی طلایی برای تحقق عدالت آموزشی در سراسر کشور است و ارتقای نظام آموزشی اولویت دولت چهاردهم است.

حکیم‌زاده بر اهمیت به‌روزرسانی شیوه‌های تدریس و بهره‌گیری از شیوه‌های نوین آموزشی تاکید کرد و گفت: در دنیای امروز، آموزش باید با تحولات جهانی همگام باشد و وزارت آموزش و پرورش با به‌کارگیری فناوری‌های نوین و روش‌های جدید تدریس به دنبال ارتقا کیفیت آموزشی در مدارس ابتدایی است.

رئیس سازمان مدارس و مراکز غیر دولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی: پیشرفت پایدار و همه جانبه از بستر آموزش و پرورش عبور می‌کند

احمد محمودزاده رئیس سازمان مدارس و مراکز غیر دولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی به اهتمام ویژه رئیس جمهور به مسئله آموزش و پرورش و اولویت قرار دادن آن، گفت: پیشرفت پایدار و همه جانبه از بستر آموزش و پرورش عبور می‌کند. توسعه عدالت آموزشی و پرورشی، ارتقا کیفیت آموزشی و پرورشی، نهضت مدرسه سازی، تحول در کلاس درس و نظام یاددهی یادگیری، بکارگیری روش‌های نوین آموزشی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین از جمله دغدغه‌های مهم رئیس جمهور و مقام عالی وزارت است که وظیفه همگی ما است که در مسیر تحقق آن تلاش کنیم.

معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش‌ و پرورش: از اولویت‌های اصلی دولت چهاردهم،  تبدیل امر تعلیم و تربیت  به مسئله‌ اول کشور  است

صادق حسین‌زاده ملکی معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش‌ و پرورش به تمرکز دولت چهاردهم در امر تعلیم و تربیت اشاره کرد و گفت: یکی از اصلی‌ترین اولویت‌های دولت چهاردهم این است که امر تعلیم و تربیت باید به مسئله‌ اول کشور تبدیل شود. شاید مهم‌ترین مسئله، تحول در آموزش و پرورش است؛ یعنی باید تحولاتی اساسی و واقعی در آن اتفاق بیفتد.

عزم جدی آموزش و پرورش برای حرکت به‌سوی تحول آموزشی

در مجموع، ارتقای کیفیت آموزشی در نظام آموزش و پرورش فرآیندی چندبعدی و بلندمدت است که نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، سرمایه‌گذاری مستمر و همراهی همه ذی‌نفعان آموزشی است. اقدامات انجام‌شده در حوزه توانمندسازی معلمان، اصلاح محتوای آموزشی، توسعه فناوری‌های نوین و توجه به عدالت آموزشی، نشانه عزم جدی آموزش و پرورش برای حرکت به‌سوی تحول آموزشی است.

با این حال، تداوم این مسیر، ارزیابی مستمر سیاست‌ها و استفاده از نظرات متخصصان و معلمان، می‌تواند زمینه‌ساز دستیابی به نظام آموزشی پویا، کارآمد و آینده‌ساز برای کشور باشد. بی‌تردید، ارتقای کیفیت آموزش، سرمایه‌گذاری راهبردی برای توسعه پایدار و پیشرفت همه‌جانبه جامعه به‌شمار می‌رود.