آماری تکان‌دهنده از کودکان بازمانده از تحصیل

اعداد و ارقام تخمینی در مورد ‌تعداد کودکان بازمانده از تحصیل در سال‌های گذشته بارها اعلام شده است اما همین آمارهای تخمینی باعث شده تا وضعیت تحصیل هزاران کودک، نامعلوم باقی بماند.

به گزارش کودک پرس ، هر چند که پیش از این، اعداد و ارقام تخمینی در مورد ‌تعداد این کودکان، حدود 5 هزار نفر در گزارش وزارت آموزش و پرورش تا 3.5 میلیون نفر در گزارش مرکز تحقیقات مجلس، اشاره شده، ولی به‌ علت عدم امکان صحت‌سنجی این ادعاها، امکان سیاست‌گذاری مناسب تاکنون وجود نداشته است.

به همین دلیل، وزارت رفاه به‌عنوان متولی رفع هرگونه فقر از جمله فقر آموزشی طرحی برای سرشماری از کودکان سن دبستان و سپس تعیین علل بازماندگی آنها از تحصیل آغاز کرده است.

در این طرح گام اول، احراز تعداد افرادی بود که در مقایسه‌ بین اطلاعات افرادی که طبق گزارش سازمان ثبت احوال قاعدتاً باید در سال 94 در مدرسه ثبت نام می کردند و افرادی که طبق اطلاعات وزارت آموزش و پرورش ثبت شده‌بودند، صورت گرفت.

وضعیت نامعلوم 134هزار کودک بازمانده از تحصیل

مقایسه تطبیقی دو بانک اطلاعاتی نشان داده که به میزان حدود 134 هزار نفر کودک بین دو بانک داده اختلاف آمار وجود دارد.

براساس اطلاعات مستند و در استعلام مشخصات این کودکان، مشخص شد که تنها اطلاعات تماس حدود 110 هزار نفر از این کودکان در دست است و مابقی کودکان به علت عدم حضور در پایگاه داده رفاه ایرانیان، از دسترس خارج هستند.

همچنین از بین افراد باقی مانده، حدود 55 هزار نفر تحت پوشش حداقل یکی از دو سازمان حمایتی بهزیستی و کمیته امداد قرار داشتند به دلیل همین حمایت انجام شده، وزارت رفاه تنها بررسی وضعیت 55 هزار نفر کودک باقی‌مانده را در دستور کار خود قرار داد.

وزارت رفاه هم تصمیم گرفت طی یک قرارداد با موسسه خیریه ارائه‌دهنده خدمات تلفنی، با خانوار این 55 هزار کودکان غایب از مدرسه تماس تلفنی برقرار و در مورد علت یا علل عدم ثبت‌نام کودک خود در مدرسه پرسش شود.

نتیجه بررسی‌ها نشان داد که فقر خانواده و معلولیت کودک، از مهم‌ترین علل عدم ثبت‌نام کودکان در مدرسه بوده‌است.

از سویی در طرح شناسایی کودکان بازمانده از تحصیل در مقطع ابتدایی در کشور نتایجی تکان دهنده به دست آمده مثلا اینکه از 110 هزار کودک بازمانده از تحصیل، 55 هزار و 65 کودک خارج از مدرسه تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند به گونه‌ای 36 هزار و 16 کودک تحت پوشش بهزیستی، 25 هزار و 332 کودک تحت پوشش کمیته امداد و 8 هزار و 277 کودک تحت پوشش هر دو نهاد است و براساس مصوبه‌ای که در چهارمین جلسه شورای ساماندهی این کودکان به تصویب رسید، قرار شد نمایندگان این نهادها وضعیت کودکان را تا پایان مردادماه تعیین و گزارش کنند.

از دیگر نتایج این طرح شناسایی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

**برای روشن شدن وضعیت 23 هزار و 986 کودک که خارج از مدرسه هستند و در سامانه دریافت یارانه نام آنها ثبت نشده،اما براساس اطلاعات ثبت احوال زنده هستند که البته مصوب شده تا سازمان ثبت احوال وضعیت حیات آنها را مجدد بررسی کند.

**با سرپرست 21 هزار و 239 کودک تماس تلفنی گرفته شده، اما تلفن آنها مسدود است و مصوب شد تا وزارت ارتباطات شماره تماس آنها را دراختیار وزارت رفاه قرار دهد.

** 8هزار و 15 کودک در تماس تلفنی، سرپرست آنها اعلام کرده که به دلیل فقر نمی‌تواند کودک خود را به مدرسه بفرستد، بنابراین کارگروهی با حضور نماینده آموزش و پرورش و سازمان‌های مردم‌نهاد تشکیل خواهد شد تا راهکارهای مناسب تدوین شود.

**سرپرست 7 هزار و 217 کودک اعلام کرده که کودکشان به دلیل معلولیت به مدرسه نمی‌رود که بر این اساس مصوب شد سازمان بهزیستی وضعیت‌شان را بررسی کرده و در صورت اثبات معلولیت، آنها را حمایت کند.

** همچنین 3 هزار و 554 کودک خارج از کشور زندگی می‌کنند، 1814 کودک در تماس تلفنی اعلام شده که فوت شده‌اند، سرپرست 1552 کودک خارج از مدرسه گفته به علت دوری از مدرسه نمی‌توانند فرزندان خود را به مدرسه بفرستند. 1487 کودک به دلایل فرهنگی و عدم تمایل سرپرست به مدرسه نمی‌روند.

** علاوه بر اینکه تمهیدات و برنامه‌ریزی‌های لازم برای شناسایی و بازگرداندن این تعداد کودک انجام شده، سرپرست 2 هزار و 676 کودک نیز اعلام کرده که به علت کوچ‌نشینی و یا عدم مدیریت مدرسه در ثبت‌نام، کودک به مدرسه نمی‌رود که قرار شده با همکاری شورای مبادی بیسوادی در جهت رفع مشکلات این افراد اقدام شود.

** همچنین قرار شد برای 762 کودکی که سرپرست آنها تماس تلفنی را قطع و حاضر به همکاری نشده، وزارت رفاه یارانه‌های نقدی و دفترچه بیمه آنها را مسدود کند و اطلاعات آنها را به شورای انسداد مبادی بیسوادی بدهد تا نسبت به برخورد قانونی یا ترویجی به بازگشت کودکان اقدام شود.

** برای 9 هزار و 871 کودکی که گفته شده در مدرسه هستند اما اطلاعات آنها نادرست است، قرار شده اطلاعاتشان توسط آموزش و پرورش مجدد بررسی شود.

بنابراین با توجه به ضرورت ادامه این بررسی‌ها در هر سال و تثبیت بررسی وضعیت کودکان بازمانده از تحصیل مقرر شده وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و رفاه، سازمان برنامه و بودجه و مؤسسات خیریه پیشنهاد مشترک چگونگی کسب اطلاع از وضعیت کودکان را تهیه کنند و در قالب یک کارگروه به وضعیت این کودکان پرداخته شود.

 

 

شناسایی 110 هزار کودک بازمانده از تحصیل در مقطع ابتدایی
احمد میدری معاون رفاهی وزارت رفاه در این باره به فارس می گوید: هر چند که شناسایی کودکان بازمانده از تحصیل به دلیل در دست نبودن شماره‌های تماس آنها سخت است اما در وزارت رفاه به دنبال راه‌هایی برای شناسایی و بازگرداندن آنها به تحصیل هستیم.

وی ادامه می دهد: یکی از برنامه‌هایی که وزارت رفاه دنبال می‌کند، شناسایی کودکان بازمانده از تحصیل است، به همین منظور طی ماه‌های اخیر چندین جلسه شورای ساماندهی و شناسایی کودکان بازمانده از تحصیل را برگزار کرده‌ایم تا بر اساس آن با کمک نهادهای حمایتی دیگر بتوانیم در شناسایی این کودکان و کمک به آنها قدم‌هایی برداریم.

معاون رفاه اجتماعی وزارت رفاه می گوید: اگر کودکی از تغذیه و رفتن به مدرسه محروم باشد یعنی فقیر است؛ اگر کودکی معلول باشد و نتواند به مدرسه برود باز هم فقیر است و امیدوارم برای بازگشت کودکان دوره ابتدایی به مدرسه سیاست‌گذاری و توجه خاص شود.

وی می گوید: تاکنون 110 هزار کودک بازمانده از تحصیل در کل کشور در مقطع ابتدایی شناسایی شده است که از این تعداد 55 هزار و 65 کودک تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند به گونه‌ای 36 هزار و 16 کودک تحت پوشش بهزیستی، 25 هزار و 332 کودک تحت پوشش کمیته امداد و 8 هزار و 277 کودک تحت پوشش هر دو نهاد است.

میدری می افزاید: در پیگیری‌های انجام شده، سرپرست 7 هزار و 217 کودک اعلام کردند کودکانشان به دلیل معلولیت و 8 هزار و 15 کودک به دلیل فقر به مدرسه نمی‌روند.

بنابراین با توجه به ضرورت ادامه این بررسی‌ها در هر سال و تثبیت بررسی وضعیت کودکان بازمانده از تحصیل مقرر شده وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و رفاه، سازمان برنامه و بودجه و مؤسسات خیریه پیشنهاد مشترک چگونگی کسب اطلاع از وضعیت کودکان را تهیه کنند و در قالب یک کارگروه به وضعیت این کودکان پرداخته شود.