تاثیر رسانه‌های اجتماعی بر سلامت روان نوجوان

واکنش مغز نوجوان به رسانه های اجتماعی چگونه است؟

برای بسیاری از نوجوانان، رسانه های اجتماعی می تواند اعتیاد آور باشد. طی مطالعاتی مشخص شد که بخش خاصی از مغز نوجوان توسط لایک هایی  که از شبکه های اجتماعی دریافت می کنند فعال می شود و همین امر آنها را به استفاده بیشتر از فضای مجازی سوق می دهد. در طول مطالعه، محققان از اسکنر 

fMRI برای تصویربرداری از مغز 32 نوجوان استفاده کردند،این برنامه یک برنامه شبیه سازی شده به اینستاگرام طراحی شده بود.به نوجوانان بیش از ۱۴۰ عکس نشان داده شد، که به نظر می رسد تعداد قابل توجهی لایک از سمت گروه همسالانشان گرفته باشند.
نهایتا به این نتیجه رسیدند که بخش هایی از مغز نوجوانان توسط لایک هایی که از تصاویرشان دریافت می کنند، فعال می شود. 

رسانه های اجتماعی چه تأثیری بر سلامت روان دارد؟

بدون شک شبکه های اجتماعی در گسترش روابط اجتماعی نوجوانان و کمک به آنها در یادگیری مهارت های اجتماعی با ارزش نقش اساسی دارند. اما این همه شبکه های اجتماعی چه تاثیری در ذهن نوجوانان دارد؟ علاوه بر اینکه بیشتر گزارش ها حاکی از آن است که این تأثیرات قابل توجه است. نه تنها مغزهای در حال رشد نوجوانان در زمان آنلاین بودنشان، آسیب پذیر نیستند ، بلکه به دلیل اینکه اغلب در تنظیم زمان مورد نیاز برای استفاده از وسایل الکترونیکی مشکل دارند، خطرات بیشتری تهدیدشان می کند.
در این مطلب مروری بر رایج ترین موضوعات مرتبط با سلامت روان که نوجوانان از استفاده بیش از حد از رسانه های اجتماعی می توانند تحت تاثیر آنها قرار بگیرند، خواهیم داشت. 

افسردگی

به تازگی محققان در حال مطالعه ای هستند که طی آن ارتباط بین افسردگی و رسانه های اجتماعی مشخص می شود. اگرچه رابطه علت و معلول بین افسردگی و میزان استفاده از رسانه های اجتماعی کشف نکرده اند، اما به این نتیجه رسیدند که استفاده از رسانه های اجتماعی می تواند به تشدید علائم افسردگی، از جمله کاهش فعالیت های اجتماعی و منزوی شدن منجر شود. براساس همین مطالعه مشخص شد که افرادی که از هفت نوع از رسانه های اجتماعی استفاده می کنند، سه برابر بیشتر از کسانی که از دو یا سه نوع رسانه اجتماعی استفاده می کنند در معرض آسیب افسردگی قرار دارند. چندین مطالعه دیگر نشان داده است که استفاده طولانی مدت از رسانه های اجتماعی ممکن است ارتباط مستقیمی با علائم و نشانه های افسردگی ازجمله کاهش عزت نفس به ویژه در کودکان داشته باشد. 

اضطراب 

اغلب نوجوانان فکر می کنند که حساب رسانه های اجتماعی شان، به نوعی سرمایه آنها محسوب می شود. نه تنها احساس می کنند که دائما باید آنلاین باشند، بلکه ضرورتی را برای گرفتن عکس های درجه یک و کپشن های بی نقص حس می کنند، همه این موارد می تواند در ایجاد اضطراب در نوجوان نقش داشته باشد.
زمان و تلاش زیادی لازم است تا قوانین و فرهنگ ناگفته هر پلتفرم رسانه های اجتماعی را پیدا کنید. در نتیجه، این موضوع فشار بیشتری را به نوجوانان وارد می کند و در نهایت احتمال ایجاد اضطراب را در او بیشتر می کند.

بی خوابی

گاهی نوجوانان ساعات زیادی را در فضای مجازی سپری می کنند و همین امر شروعی برای کاهش زمان خواب آنهاست. این کاهش خواب به مسائل و مشکلات دیگری از قیبل: بدخلقی،افت تحصیلی و پرخوری منجر می شود و مشکلاتی مانند اصطراب، افسردگی و اعتیاد به فضای مجازی را تشدید می کند.
یک مطالعه بریتانیایی،تاثیر استفاده از فضای مجازی بر میزان خواب ۹۰۰ نوجوان ۱۲تا ۱۵ ساله مورد بررسی قرار داد. طی این تحقیق متوجه شدند، حدود یک سوم نوجوانان درطول شب بیدار می شوند و از رسانه های اجتماعی استفاده می کنند. این امر علاوه بر اینکه میزان خستگیشان را چندبرابر می کند، باعث می شود تا نسبت به سایر نوجوانان از شادی و خوشحالی کمتری برخوردار باشند.
از این نکته نیز نباید غافل شد که نوجوانان به استراحت و خواب بیشتری نسبت به بزرگسالان نیاز دارند و این امر می تواند سلامت جسمی آنها را نیز تهدید کند و سیستم ایمنی آنها را ضعیف کند،در نتیجه بیشتر در معرض ابتلا به بیماری قرار می گیرند‌ . 

حسادت

حسادت می تواند به معنای واقعی کلمه به ذهن و مغز نوجوان آسیب برساند. و از آنجا که مردم عادت دارند فقط خوشی هایشان را در فضای مجازی به اشتراک بگذارند، برای مخاطب اینگونه به نظر می رسد که بقیه افراد زندگی بهتری نسبت به زندگی خودشان دارند. اما متأسفانه نوجوانان این موضوع را درک نمی کنند. در نتیجه زندگی یک نفر در فضای مجازی ممکن است بسیار عالی به نظر برسد، اما حقیقت چیز دیگری باشد. در نتیجه این امر می تواند مشکلاتی مثل عصبانیت،بدخلقی و افسردگی را تشدید کند. 

مشکلات برقراری ارتباط

اگرچه رسانه های اجتماعی شیوه ای نو برای برقراری ارتباط با دوستان و اطرافیان است،اما قطعا جای ارتباط حضوری را نمی گیرد. یکی از معضلات فضای مجازی این است که لحن در آن مشخص نیست، فرد صدای طرف مقابل را نمی شنود و چهره اش را نمی بیند. در نتیجه امکان ایجاد سوتفاهم در این فضا بیشتر می شود. بعضی از نوجوانان به اندازه ای در فضای مجازی غرق می شوند، که فراموش می کنند با افرادی که در مقابل آنها نشسته اند،ارتباط برقرار کنند. به همین دلیل وقتی رسانه های اجتماعی و فضای مجازی محور زندگی یک شخص قرار می گیرد، ارتباط دوستانه او،تحت تاثیر همین موضوع آسیب می بیند. 

کلام آخر:

از آنجا که رشد مغز در دوران نوجوانی بسیار مهم است،نیاز است والدین تاثیر استفاده از فضای مجازی بر نوجوانان را بشناسند. به همین دلیل تبیین قوانینی برای استفاده از فضای مجازی امری ضروری است. همچنین بسیار مهم و حائز اهمیت است که خانواده ها درباره امنیت فضای مجازی با فرزندانشان به گفتگو بنشینند. اگر خانواده ها، نوجوانشان را در محیط فضای مجازی همراهی کنند، دنیای مجازی نوجوانان قابل کنترل تر می شود.