به گزارش کودک پرس ، ناهید شفیعیان با بیان اینکه در حال حاضر حدود 250 میلیون کودک در جهان مشغول به کار هستند، اظهار کرد: بیش از 150 میلیون این کودکان در وضعیتهای خطرناک کار میکنند. علاوه بر آن، هر ساله بیش از یک میلیون از این کودکان قربانی دادوستدهای انسانی میشوند.
وی با اشاره به تعریف کار کودک بیان کرد: کار کودک به هر شغل یا فعالیتی که آنان را از بچگی کردن باز میدارد، اشاره میکند. در حقیقت فعالیتهایی هستند که دارای اثرات ذهنی مضری روی کودکان شده و مانع رشد مناسب آنان میشوند.
شفیعیان حداقل سن قانونی مبنا که به کودکان اجازه کار داده میشود را 15 سالگی عنوان کرد و افزود: این آمار در کشورهای توسعه یافته 14 سالگی است. برای کارهای سبک(تنها ساعات کم و مشخص در زمانهای متغیر) محدوده سنی تعیین شده 15-13 سالگی است (14-12 سالگی در کشورهای توسعه یافته) و در نهایت برای مشاغل خطرناک مرز سنی 18 سال تعیین شده است(16 سالگی برای وضعیتهای خاص در کشورهای توسعه یافته است).
مدیر گروه مهندسی بهداشت حرفهای معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان بدترین اشکال کار کودک را شامل همه اشکال بردگی یا فعالیتهایی مشابه نظیر کار اجباری، خرید و فروش کودکان، بردگی و نظام رعیتی همچنین فعالیتهای قاچاق و یا هر نوع فعالیتی که ایمنی، بهداشت و روحیات کودکان را به خطر میاندازد نظیر روسپیگری، هرزه‌نگاری، استخدام اجباری برای فعالیتهای نظامی و قاچاق دارو عنوان کرد.
وی با بیان اینکه کار خطرناک مشاغل خانگی را در بر میگیرد که برای ساعتهای طولانی در محیط‌های غیربهداشتی و مکانهایی که در آنها ابزارها و یا مواد خطرناک مورد استفاده قرار میگیرند و در ادامه گفت: همچنین شامل کودکانی که اشیایی برای آنها سنگین است و حمل میکنند؛ است.
شفیعیان با بیان اینکه برخی فعالیتها به‌عنوان کار کودک در نظر گرفته نمیشوند، افزود: فعالیتهایی که جهت کمک به والدین برای کامل کردن کارهای روزمره منزل انجام میشوند. بچههایی که برای تأمین پول‌توجیبی خود ساعتهای محدودی کار میکنند به‌عنوان کار کودک محسوب نشده چرا که مانع رشد کودکان نمیشوند.
مدیر گروه مهندسی بهداشت حرفهای معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان وظایف سخت و وضعیت کاری خشن و ایجاد مشکلات متعددی نظیر جنگ، سوءتغذیه، افسردگی، وابستگی دارویی و… را از تأثیرات منفی کار کودکان برشمرد و گفت: از زمینههای دیگر میتوان به شرایط نامساعد، گروههای نابالغ یا کودکانی که از خانوادههایشان ربوده شده و آن‌هایی که محافظت نشدهاند؛ اشاره کرد.
وی ادامه داد: این کودکان به‌ویژه در حل مشکلاتشان نادیده گرفته شدهاند و در وضعیتهای نامناسب، معادن زیرزمینی و همه مشاغلی که بر پایه طبیعت انسان پایه‌گذاری نشدهاند مشغول به کار هستند.
شفیعیان خاطرنشان کرد: مشکل دیگر این است که یک کودک کار نمیتواند روند طبیعی آموزشی داشته باشد و در نتیجه سرنوشت بدی در انتظار او بوده و تبدیل به یک بزرگ‌سال عامی و بیسواد خواهد شد که نمیتواند رشد و تعالی مناسبی داشته باشد و یا یک فرد حرفهای(متخصص) شود.
مدیر گروه مهندسی بهداشت حرفهای معاونت بهداشتی بیان کرد: در مواردی خاص، کار کودک میتواند شأن و روحیات کودک را به مخاطره اندازد به‌خصوص وقتی کودک در سوءاستفاده جنسی نظیر فاحشگی و یا استفاده در عکس و تصویرهای مستهجن درگیر شود. علاوه بر اینها وقتی یک کودک کار میکند بیشتر در معرض سوءتغذیه قرار دارد و این کودکان اغلب قربانی خشونتهای جسمی، روحی و یا جنسی میشوند.
وی با اشاره به وضعیت کودکان کار در جهان اظهار کرد: سوءاستفاده از کودکان در همه کشورهای جهان وجود دارد و اشکال مختلفی به خود میگیرد که بر اساس عرف و فرهنگهای هر منطقه است.
شفیعیان با بیان اینکه در جنوب غربی آسیا و اقیانوسیه دختران به‌منظور استفاده در شبکههای فاحشگی و یا کارهای خانگی فروخته میشوند، افزود: کودکان زیادی نیز جهت کار در کارخانه‌ها و یا به‌منظور ادای قرضهای خانواده فروخته میشوند.
مدیر گروه مهندسی بهداشت حرفهای معاونت بهداشتی اضافه کرد: در آفریقا والدین فرزندانشان را برای تهیه دام میفروشند، (اغلب کودک برای خرید یک گاو فروخته میشود) از این کودکان در مزارع، معادن یا به عنوان کارگران خانگی(مستخدم) بهرهکشی میشود.
وی با بیان اینکه در امریکای شمالی و امریکای لاتین کودکان به عنوان فاحشه برای جلب رضایت توریستهای منحرف در این زمینه مورد سوء استفاده قرار میگیرند، گفت: همچنین توسط دلالان دارو نیز ممکن است بیشتر مورد سوء استفاده قرار گیرند.
شفیعیان در توضیح کار خانگی گفت: بر اساس معاهده شماره 189 کار منزل به معنی انجام دادن کارهایی است که در یک منزل و یا منازل انجام شده و کارگر خانگی(مستخدم) به معنی هر شخصی است که از او در کارهای خانه و یا رابطه استخدامی در این زمینه بهرهکشی میشود. اصطلاح کار خانگی رِنج گستردهای از مشاغل و سرویسهای متنوع را که از کشوری به کشور دیگر متفاوت است، پوشش میدهد و این تفاوت میتواند بر مبنای سن، جنس، زمینههای قومیتی و وضعیت اقتصادی و نیز حوزههای اقتصادی و فرهنگی جاهایی که آنان کار میکنند؛ باشد.
مدیر گروه مهندسی بهداشت حرفهای معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان خاطرنشان کرد: این بدان معنی است که مشاغل خانگی و شاغلین وابسته به آنها تنها بر اساس وظایف محوله تعریف میشوند.
وی ادامه داد: کار خانگی کودک عمدتاً اشاره به کارهایی میکند که در بخش کار خانگی در منزل به صورت تفننی و یا استخدام به‌کارگیری میشوند. این مفهوم عمومی میتواند به صورت شرایط مجاز و یا غیرمجاز اجرا شود.
شفیعیان خاطرنشان کرد: کار کودک در مشاغل خانگی اشاره به موقعیتهایی دارد که مشاغل خانگی در وضعیتهای خطرناک و یا در یک موقعیت بردگی به وسیله کودکان زیر سن قانونی انجام میشود(برای کارهای سبک، تمام وقت و یا مشاغل آسانتر).
مدیر گروه مهندسی بهداشت حرفهای معاونت بهداشتی با بیان اینکه انجام کارهای طاقت‌فرسا در منزل بوسیله کودکان در خانههایشان در موقعیتهای قابل توجیه و تحت شرایط خاصی که بچهها به واسطه انجام آن کارها به زندگی خانواده کمک میکنند و یا در رشد خودشان موثر است مفهوم کار خانگی ندارد، گفت: اگر در چنین مواردی، انجام این فعالیتها ممکن است باعث بازماندن کودکان از تحصیل و آموزش شده و یا آسیب ببینند در این صورت به آن کار خانگی گفته میشود.
وی ادامه داد: بچههایی که کارهای طاقت‌فرسا در خانه خودشان انجام میدهند و آن‌هایی که کار خانگی میکنند ممکن است وظایف مشابهی بر عهده داشته باشند، در هر صورت در مورد آنها روابط قانونی کاری برقرار نمیشود. برای همین باید از ارجاع چنین فعالیتهایی به کودکان اجتناب کرد.
شفیعیان با اشاره به اینکه کار خانگی کودکان یک پدیده مخفی شده است و مهار آن سخت است چراکه الگوهای اقتصادی و فرهنگی زیادی در سراسر دنیا دارد، ادامه داد: در بسیاری از کشورها کار خانگی نه تنها ازنظر اقتصادی و فرهنگی پذیرفته شده است بلکه به عنوان یک امر مثبت مورد احترام بوده و مخصوصا” برای دختران یک امتیاز محسوب میشود.
مدیر گروه مهندسی بهداشت حرفهای معاونت بهداشتی بیان کرد: جاودان بودن نقشهای سنتی زنان و مسئولیتهای آنان همراه با نقشهای خارج از منزل که به آنها واگذار میشود در حکم دوره کارآموزی جهت پذیرفتن نقشهای آنها برای مادر شدن و همسرداری است. تداوم و پایداری کار خانگی کودکان شکلی از کودک کار است.
وی تصریح کرد: عوامل ریشهای زیادی برای کارهای خانگی کودکان وجود دارد اما در اصطلاح میتوانیم بین فاکتورهای بازدارنده و پیش برنده این مسئله تنگدستی و زنانه شدن آن، محرومیتهای اقتصادی، فقدان آموزش، جنسیت و تبعیض نژادی، خشونتهای تحمیل شده خارج و یا از دست دادن والدین در اثر جنگ و بیماری را برشمرد.
شفیعیان گفت: در مرحله بعدی، میتوانیم ناهمخوانیهای اقتصادی، بدهکار بودن به وام و از طرف دیگر، این احساس که شاغل به‌سادگی به یک خانواده داده شود را مثال زد؛ همچنین پیشنهاد یک محیط امن برای کودک، افزایش و جایگزینی کار خانگی برای زنان و بازاریابی برای شغل آنها و فریب دادن کودکان که انجام کارهای خانگی برای آموزش آن‌هاست از دیگر عوامل است.
مدیر گروه مهندسی بهداشت حرفهای معاونت بهداشتی خطرات مرتبط با کار خانگی کودکان را یک مفهوم واقعی و جدی عنوان کرد و افزود: سازمان بین‌المللی کار مشخص کرده که مخاطرات کارگران خانگی به حدی است که کار خانگی به عنوان بدترین شکل کار کودک نامیده میشود.
وی برخی از مهمترین مشکلات کار خانگی را روزهای کاری طولانی و طاقت‌فرسا، استفاده از مواد شیمیایی سمی، حمل بارهای سنگین، آیتمهای خطر کارهای دستی نظیر چاقوها، محورها و سطوح داغ، غذای ناکافی و یا نامناسب، برخوردهای تحقیرآمیز و توهین‌آمیز و خشونت کلامی، و سوء استفادههای جنسی که درهم آمیخته میشود در زمانی که محل زندگی کودک با محل کار خانگی در یک جا باشند در هم آمیخته میشود؛ اعلام کرد.
شفیعیان اظهار کرد: این مخاطرات نیاز است دیده شوند و از جهتی دیگر بسیار مهم هستند که میتوانند روی نیازهای اساسی کودک نظیر دسترسی داشتن به آموزش و خدمات بهداشتی، نیاز به استراحت، آسودگی، بازی و تفریح، مراقبت و داشتن ارتباط منظم با والدین و همسالان تأثیرگذار باشند.
مدیر گروه مهندسی بهداشت حرفهای معاونت بهداشتی خاطرنشان کرد: در این رابطه معاهدات بین‌المللی متعددی از جمله معاهده شماره 189 سازمان بین‌المللی کار، کنوانسیون شماره 138، کنوانسیون شماره 182 تدوین‌شده‌اند.
وی بیان کرد: خطرات کار کودکان در مستندات و مقالات سازمان بین‌المللی کار تعریف‌شده‌اند و این امر شامل محدودیتها و فعالیتهای تدریجی برای حذف بدترین اشکال کار کودک است که شامل کاری که به شکلی برطبیعت و یا سیکل طبیعی کودک تأثیرگذار باشد و باعث آسیب به‌سلامتی، ایمنی و یا اخلاقیات کودک شود و یا به صورت اختصاصی، خطرات کار کودک، کار در وضعیتهای خطرناک و یا غیربهداشتی است که در نتیجه آن کودک میتواند کشته، زخمی و یا دچار بیماری شده و در نتیجه نبود استانداردهای ایمنی و بهداشتی برخی از آسیبها و بیماریها باعث ناتوانی دائمی افراد شود.
شفیعیان گفت: اغلب مشکلات سلامتی ایجاد شده بر روی کارگران به خصوص در کودکان کار تا بزرگ‌سالی ادامه یافته و خود را نشان خواهد داد.
مدیر گروه مهندسی بهداشت حرفهای معاونت بهداشتی خاطرنشان کرد: تخمین زده میشود که حدود 85 میلیون کودک در گروه سنی 5-17 سال در وضعیتهای خطرناک و در بخشهای کشاورزی، معدن، ساختمان‌سازی، تولید، صنعت و خدمات، هتلها، بارها و رستورانها، فست فودیها و سرویسهای کار خانگی در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه مشغول به کار هستند.
وی گفت: در سراسر جهان سازمان بین‌المللی کار برآورد میکند که حدود 22 هزار کودک در سال به علت مخاطرات شغلی کشته میشوند. تعدادی از این آسیبها یا بیماریها به این علت است که آنها کار را نمیشناسند(اطلاعات کافی در مورد شغل خود ندارند).
شفیعیان بیان کرد: کودکان کار در معرض تمامی مخاطراتی هستند که کارگران بزرگ‌سال هنگامی در چنان شرایطی باشند در معرض آنها هستند با این تفاوت که مخاطرات و عوامل زیان‌آور شغلی بر روی کودکان کار عوارض شدیدتری بر جا میگذارند.
مدیر گروه مهندسی بهداشت حرفهای معاونت بهداشتی با بیان اینکه نتایج فقدان حفاظت و ایمنی اغلب باعث تخریب و از دست دادن سلامتی بیشتر برای آنها میشود، ادامه داد: در حوادث کشنده و یا غیرکشنده ممکن است آسیبهای دائمی، بیماری و اختلالات روانی و رفتاری ایجاد شود.
وی اظهار کرد: هنگام صحبت از کار کودک مهم است که آنسوی مفهوم کار کودک، کار پر مخاطرهای در نظر آید که عوارض و مخاطرات شغلی آن به مخاطرات شغلی آن کودک در بزرگ‌سالی اضافه شده و نیز جنبه رشدی کودک نیز در نظر گرفته میشود. از آنجایی که کودکان هنوز رشد نیافتهاند نیازها و معیارهای مخصوصی دارند و باید ملاحظات و محدودیتهایی برای زمانی که آنها در معرض خطرات و عوامل زیان‌آور هستند و به‌اصطلاح رشد فیزیکی(آموزشی، رفتاری و احساسی) آنها در نظر گرفته شود.
ارسال دیدگاه