وقتی فرزند تک باشد…

از قبل از سال ۷۰ سیاست تک‌فرزندی و فرزند کمتر، زندگی بهتر تبلیغ شده و با عواملی چون ازدواج دیرهنگام، تولد دیرهنگام فرزند اول، شرایط اقتصادی حاکم بر خانواده‌ها، شاغل بودن والدین، تفکر خانواده‌ها و تغییر سبک زندگی و کوچک شدن محیط خانه، تک‌فرزندی رواج یافت.

به گزارش کودک پرس ،تک‌فرزندی، آسیب‌های بی‌شماری در خانواده، جامعه و بر فرزندان ایجاد می‌کند. به عنوان مثال، در خانواده‌های تک‌فرزند، بیش از حد به خواسته‌ها و مطالبات فرزند توجه شده و اغلب افراط و زیاده‌روی والدین در برآوردن خواسته‌های تنها فرزندشان باعث فرزندسالاری می‌شود. این گونه کودکان اغلب زودرنج، حساس، پرتوقع و کم‌صبر هستند. از سویی، وجود خواهر یا برادر می‌تواند مهارت‌های لازم برای اجتماعی شدن فرزند را به همراه داشته باشد و روحیه جامعه‌گرایانه کودک را تقویت کند.

وقتی فرزند تک باشد، به ناچار باید در کنار بزرگسالان پرورش یابد و در نتیجه کودک، کمتر تجربه بازی و گذراندن اوقات با همسالان خود را پیدا می‌کند و از لحاظ روحی و روانی سریع‌تر رشد کرده و دنیا را از دید بزرگسالان می‌بیند و باعث بلوغ زودرس کودک می‌شود. در عین حال یکی از مؤلفه‌های خانواده منسجم پیوند عاطفی و میزان وابستگی فرزندان به والدین و بالعکس است. در خانواده‌های تک‌فرزند وابستگی دارای افراط و تفریط است، به این معنی که گاهی اوقات فرزند به سبب اشتغال والدین مورد بی‌مهری و بی‌توجهی قرار می‌گیرد و گاهی نیز در کانون توجه بیش از حد والدین است.

تک‌فرزندی باعث تضعیف شبکه‌ی ارتباطی خویشاوندی می‌شود. در شبکه روابط خویشاوندی وجود عمه، عمو، دایی، خاله است که عامل نخستین در به وجود آمدن روابط هستند. به دلیل کمبود روابط خانوادگی و خویشاوندی سیاست تک‌فرزندی می‌تواند تبعات مخرب عاطفی داشته باشد و نسل برآمده از این خانواده‌ها به سمت انزوا و تنهایی سوق داده می‌شوند و کم کم باعث انقطاع نسل می‌شوند. همچنین، هم‌دلی، هم‌سویی، عشق‌ورزی و سهولت در برقراری ارتباط با افراد هم‌سن در جامعه و مدرسه از اصلی‌ترین ویژگی‌های خانواده‌های بیش از یک فرزند است.در حالی که فرزند خانواده‌های تک‌فرزند با مفاهیم ارزشی نظیر قناعت، ایثار، گذشت، کمک، صبر و شکیبایی، تحمل و مدارا اصولاً بیگانه است.

در حال حاضر هرم سنی جمعیت کشور حاکی از جوان بودن جمعیت دارد و در حالی که سرمایه، زمین و نیروی انسانی جوان سه عامل اصلی توسعه هستند، برخوردار بودن از نیروی جوان می‌تواند به عنوان یک فرصت طلایی و قابلیت در چرخه‌ی توسعه و عامل پیش‌برنده‌ی رشد اقتصادی قلمداد گردد، زیرا جوان از قدرت بدنی و فکری بالایی برخوردار است.

متأسفانه در این سال‌ها شاهد کاهش رشد جمعیت هستیم، به طوری که تخمین زده می‌شود تا بیست سال آینده جمعیت غالب کشور را سالمندان تشکیل دهند. این در حالی است که علاوه بر ضعف‌های اقتصادی، اجتماعی، با توجه به عدم وجود نیروی انسانی کافی، عملاً کشور می‌تواند دست‌خوش تهدیدهای بزرگ امنیتی و اقتصادی قرار بگیرد.

در همین زمینه چندی پیش رهبر انقلاب اسلامی، در دیدار با مسئولین نظام، به موضوع سیاست کنترل جمعیت اشاره کردند و خواستار بازنگری و تجدیدنظر در این سیاست شدند و در همین راستا و در ایجاد تشویق سیاست‌های جمعیتی و اجرای توصیه‌های مقام معظم رهبری(مدظله العالی)در این خصوص و با توجه به تغییر مدت سربازی از فروردین سال ۹۴، به ۲۴ ماه، تحصیلاتی برای سربازان متأهل و صاحب فرزند گذاشته شده است که تأهل و هر فرزند، هر کدام، باعث کسر ۳ ماه از خدمت سربازی می‌شود که این معافیت‌ها تاکنون بی‌سابقه بوده است. همچنین در مجلس در خصوص افزایش مرخصی زایمان از ۶ ماه به ۹ ماه قانونی به تصویب رسید که در حال حاضر در حال اجرا شدن می‌باشد.