لزوم ادای دین نویسندگان کودک به حاج قاسم

به گزارش کودک پرس ،«رحیم مخدومی» از نویسندگان حوزه ادبیات پایداری هستند که به تازگی و در ایام دومین سالگرد شهادت سردار سلیمانی، کتابی برای کودکان با نام «حاج قاسم و پرواز نقاشی‌ها» نوشته‌ است که انتشارات کتاب جمکران آن را چاپ کرده است.این کتاب با استقبال بی‌نظیر مخاطبان در کمتر از چند روز به چاپ چهارم رسیده است. به همین مناسبت مصاحبه‌ای با او داشتیم که در ادامه می‌خوانید:

این کتاب بیانگر یکی از نقش‌های حاج قاسم برای کودکان است

علت انتخاب این سوژه و کار برای سردار چه بود؟

کتاب «حاج قاسم و پرواز نقاشی‌ها» با موضوع سردار دل‌ها حاج قاسم سلیمانی برای کودک گروه سنی الف نوشته شده است. این کتاب قرار است یکی از نقش‌های مهم حاج قاسم سلیمانی را برای کودکان بیان کند.

از آنجاکه امام زمان (عج) اختصاص به ملیت خاص و جغرافیای خاصی ندارد با توجه به اینکه حاج قاسم سلیمانی به معنی واقعی کلمه سرباز امام زمان (عج) بود و طبیعتاً به عنوان یک سرباز فرامرز هرجا مظلوم می‌دید احساس وظیفه می‌کرد به فریاد مظلوم برسد و در برابر ظالم ایستادگی کند. مهم‌ترین نقشی که حاج قاسم داشته و فکر می‌کنم که نقش‌های دیگر این بزرگوار زیرمجموعه این نقش آرمانی قرار می‌گیرد، این است که ناجی مستضعفان عالم بوده حالا که ما برای کودک صحبت می‌کنیم طبیعی است که مظلومان و مستضعفان عالم را در همان گروه سنی کودکان ببینیم. بچه‌ها به این پیام احتیاج دارند. بچه‌ها با یک قهرمان از دیار خودشان ایران اسلامی و با یک مفهوم والای انسانی که در این قهرمان متبلور شده آشنا می‌شوند.

خوب است کودکان با این خصلت زیبا و پهلوانانه و اولیایی آشنا شوند و در خودشان ملکه کنند و این به عنوان شاهراه زندگی صراط المستقیمی از همان کودکی واقع شود.

در کتاب فروشی‌ها سهم کتاب‌های کودک بسیار کم است

علت اینکه کار برای کودک را انتخاب کردید چه بود؟

کار برای کودک به دو دلیل از اهمیت به سزایی برخودار است. یکی اینکه کار برای کودک هدر نمی‌رود. زیرا شخصیت کودکان در حال شکل‌گیری است و مزرعه‌ای است که هر بذری در آن کاشته شود، پاسخ خواهد داد. اگر خدای نکرده بذر مسموم کاشته شود به بار خواهد نشست و بذر پاک و مطهر هم کاشته شود به بار خواهد نشست. بنابراین همان‌گونه که پدیدآورندگانی که نیات خیر ندارند تلاش می‌کنند از این فرصت استفاده کنند، جبهه حق نیز با رسالت سنگین تر و انگیزه بیشتر وظیفه دارد از این فرصت بهترین استفاده را ببرد تا بتواند در پرورش حاج قاسم های آینده تاثیر بگذارد.

حاج قاسم هایی‌که یک دانه آن‌ها کافی است برای میلیون‌ها مظلوم و میلیون‌ها نیازمند. یعنی تاثیر کار برای کودک اگر درست اتفاق بیفتد اگر مستمر باشد این چنین است. دلیل دیگر که ضروری می‌دانیم برای کودکان خوب و زیاد کار کنیم این است که ما در حوزه کودکان آثار کمی دارم با توجه به تعداد مخاطب و استقبال مخاطب، ما به اندازه کافی آثار نداریم این را هم جشنواره‌های ما نشان می‌دهند. در بین آثاری که برای داوری به جشنواره‌ها راه پیدا می‌کنند حجم آثار کودکان خیلی کم است و از طرف دیگر باز می‌بینیم در کتاب فروشی‌ها هم سهم کتاب‌های کودک بسیار کم است و طبیعتاً برای این چاه عمیق باید چاره‌اندیشی شود و ان‌شاءالله حق مطلب ادا شود.

تصویرسازی‌های این کتاب تزئیناتی نیست

تصویرسازی‌های این کتاب چه میزان تاثیر در انتقال پیام به مخاطب دارد؟

تصویرسازی هایی که برای کودکان صورت می‌گیرد صرفاً تزئیناتی نیست؛ طبیعتاً بخشی از متن است و قرار است کودکان با دقت در تصاویر بخش‌های نانوشته متن را کشف کنند. یعنی خواننده کتاب کودک فعال است نه منفعل. جدای از این قرار است تصاویر برای نشستن متن در ذهن و دل بچه‌ها و ماندگار شدن آن‌ها برای کودکان کمک کنند. وقتی که واژه و کلمه توأم با تصویر به مخاطب کودک عرضه می‌شود باعث شکل‌گیری تصاویر، تثبیت و حک شدن آن‌ها در تاریک‌خانه‌های ذهن کودک شود.

کار برای حاج قاسم کار برای ملت‌هاست

از اهمیت کار برای سردار بگویید و در چه زمینه‌های کار برای ایشان نتیجه بهتری دارد؟

سردار یک قهرمان است. هر کشوری به شدت محتاج قهرمان، اسطوره و اسوه است تا بتواند در تربیت نسل‌های مستمر کشور اثرگذار باشد و با ارائه این الگوها زودتر و بهتر به نتیجه برسد. حضور و وجود قهرمان به قدری نیاز است که کشورهای فاقد قهرمان دست به پرورش قهرمان‌های خیالی می‌زنند و در واقع این پرورش در عالم واقع اتفاق نمی‌افتد بلکه در عالم مجازی اتفاق می‌افتد.

شور ما خوشبختانه به خاطر تربیت شیعی، وفور نعمت است و در رویدادهای گوناگون قهرمان‌های منحصر به فرد سر برآوردند و باعث افتخار جامعه و تاریخ شدند. در میان این قهرمان‌ها بعضی از این‌ها درخشش ویژه دارند که حاج قاسم از جمله این‌ و سرآمد این‌هاست. کار برای حاج قاسم کار برای خود حاج قاسم نیست چون خود او هم برای خودش کار نمی‌کرد. حاج قاسم متعلق به تمامی ملت و متعلق به تمامی ملت‌هاست. کار برای حاج قاسم کار برای ملت‌هاست.

ضعف و کاستی‌هایی که در کار کودک و نوجوان درباره قهرمانان ایرانی وجود دارد بفرمائید؟

متاسفانه در این حوزه خیلی کم گذاشتیم و ضمیر پاک کودک و نوجوان را با قهرمانان خیالی نفوذی آلوده کردیم. این یا از غفلت مسئولان فرهنگ بوده یا بی‌عرضگی‌شان بوده یا خیانتشن بوده نمی‌دانم. در طول این چهل و سه سال انقلاب کسانی صداوسیما را مدیریت کردند که نتوانستند این نیاز بسیار مهم و اساسی کودک و نوجوان را حل کنند در حالی که بودجه‌های فراوانی هم صرف فرهنگ می‌شود. وقتی که قهرمانان کاذب و قهرمانان فرهنگ‌های مسموم و منحرف را از کودکی و نوجوانی در دل کودکان ما نشاندند، دیگر کار برای یک نویسنده متعهد، یک هنرمند و فیلمساز متعهد، بسیار سخت می‌شود.

دیگر نمی‌شود به این سادگی قهرمان‌های منحرف را از ذهن و دل کودکان خارج کرد. عروسک‌هایشان، بازی‌های رایانه‌ای، انیمیشن‌ها ، فیلم‌های سینمایی‌شان ساخته شده، روی لباس‌ها حک کردند. بچه‌ها عاشقانه این لباس‌ها را به تن کردند و با این قهرمان‌ها زندگی کردند. کودکانی که پا به سن می‌گذارند شخصیت این‌ها با همین قهرمانان نفوذی ساخته شده، و الان ما چگونه می‌توانیم لوح سیاه را پاک کنیم دوباره مثل اول کنیم و این فرصت فراهم بشود که دوباره ما در این لوح قهرمانان زلال جامعه خودمان را حک کنیم. خب کار خیلی سخت است. متولیانی که باعث شدند باید پاسخگو باشند رؤسای صداوسیما، وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی این‌ها در این خصوص باید پاسخگو باشند.

نویسندگان کودک دین خود را به مکتب حاج قاسم ادا کنند

کتاب‌هایی که در این زمینه برای کودک و نوجوان نوشته شده اند تا چه حد توانسته اند موفق باشند؟

در طول مدت این دو سالی که از تاریخ شهادت حاج قاسم می‌گذرد تلاش‌های زیادی صورت گرفته و به خاطر محبوبیتی که حاج قاسم داشته خیلی‌ها سعی کردند عشق و ارادت خودشان را به ایشان نشان دهند. تعداد قابل توجهی کتاب تولید شده و من بخش قابل توجهی از این کتاب‌ها را دیده و بررسی کردم. منتها در حوزه کودک و نوجوان آثار خیلی کم است شاید به تعداد انگشتان یک دست برسد. خیلی کم است در مقابل حجم زیادی که برای بزرگسال کار شده و می‌طلبد که هنرمندان عزیز نویسندگان کودک و نوجوان دست به کار شوند و دین خودشان را به مکتب حاج قاسم ادا کنند.

ما باید تلاش کنیم حاج قاسم را با ادبیات و هنر ضعیف خراب نکنیم

تا چه اندازه توانسته‌ایم سردار سلیمانی را به کودکان و نوجوانان بشناسانیم؟

در درجه اول خود سردار سلیمانی بدون اینکه تعمدی برای شناساندن خودش داشته باشد بدون اینکه منیتی داشته باشد خودش را شناسانده در واقع این عزت را خدا داده است. خدا حاج قاسم را به کودکان ما شناسانده. ما باید تلاش کنیم که این چهره زیبا و دوست داشتنی را با ادبیات ضعیف، هنر ضعیف خراب نکنیم. این خیلی مهم است، گاهی اوقات ما قصد خیر داریم اما چون با زبان هنر آشنا نیستیم منجر به تخریب می شود.