زمینه‌های روانشناختی اعتیاد

اگر چه مواد مخدر اعم از سنتی و صنعتی همه کشور‌ها را تهدید می‌کند، اما کشور ما به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و هم‌مرزی با بزرگترین تولید کننده مواد مخدر جهان (افغانستان) و داشتن تعداد زیادی نیروی جوان و نوجوان که ناشی از جمعیت جوان ماست با مشکلات بیشتری مواجه است.

به گزارش کودک پرس ، اگر چه مواد مخدر اعم از سنتی و صنعتی همه کشور‌ها را تهدید می‌کند، اما کشور ما به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و هم‌مرزی با بزرگترین تولید کننده مواد مخدر جهان (افغانستان) و داشتن تعداد زیادی نیروی جوان و نوجوان که ناشی از جمعیت جوان ماست با مشکلات بیشتری مواجه است.

‌در دسترس بودن مواد‌مخدر یکی از دلایل روی آوردن افراد به خصوص نوجوانان به مواد مخدر است. هر اندازه امکان دستیابی به مواد‌مخدر آسان باشد و شخص بتواند با هزینه و خطر کمتری آن را تهیه کند میزان مصرف آن نیز بیشتر خواهد شد. همچنین در جمعی که اکثر افراد مواد مخدر مصرف می‌کنند فشار زیادی روی افرادی که مصرف نمی‌کنند وارد می‌آید.

 

در واقع افراد برای اولین بار از طریق اینگونه گروه‌ها با مواد‌مخدر آشنا شده و اقدام به استعمال آن می‌کنند. بنابراین می‌توان پیش‌بینی کرد در صورتی که دوستان و به ویژه نزدیک‌ترین دوستان، مواد‌مخدر مصرف کنند خود آن فرد نیز به مصرف مواد روی خواهد آورد. یکی دیگر از مهم‌ترین عوامل درباره گرایش به مواد مخدر وجود دارد وجود برخی باور‌ها و ارزش‌هاست که باعث می‌شود افراد نگرش مثبتی نسبت به مواد مخدر بیابند. عدم آگاهی و دسترسی افراد به اطلاعات مربوط به مواد‌مخدر و آثار زیان‌بار آن نیز یکی از عوامل استفاده و تجربه مواد‌مخدر به شمار می‌آید. بسیاری از افراد از عواقب استعمال مواد مخدر آگاهی نداشته و معتقدند که بعد از چند بار مصرف، در صورتی که اراده کنند می‌توانند از مصرف مواد دوری کنند.

یکی دیگر از عوامل گرایش به مصرف، حضور فردی معتاد در خانواده است. متأسفانه افراد متولد و پرورش یافته در خانواده‌هایی دارای فرد یا افراد معتاد، تکرار مصرف آن مواد به وسیله اعضای خانواده برایشان عادی است و حتی ترسی از تجربه مصرف آن را ندارند. بین اعتیاد پدر و فرزند از لحاظ ژنتیک رابطه‌ای مستقیم وجود ندارد، بلکه اعتیاد پدر سبب از بین رفتن قبح موضوع برای فرزندان می‌شود، اما اگر مادری در دوران بارداری معتاد باشد فرزندش معتاد متولد می‌شود.

از عمده‌ترین نتایج و پیامد‌های اجتماعی اعتیاد هم می‌توان به اعمال کج‌روی و بزهکاری‌هایی، چون دزدی، ضرب و جرح، فساد اخلاقی، خودکشی، فحشا، حوادث در محیط کار و هنگام رانندگی و… اشاره کرد. برای پیشگیری از اعتیاد فرزندان توصیه می‌شود به عنوان پدر و مادر انواع مواد مخدر و اعتیاد‌آور، نحوه مصرف و عوارض آن را بشناسید. قبل از اینکه فرزند شما اطلاعات مرتبط با مواد اعتیادآور را به غلط از اطرافیان خود کسب کند خود این نکات را به او بیاموزید. به او بگویید مواد چه آثاری دارد و عواقب آن چیست. توجه داشته باشید این کار را قبل از رسیدن آنان به سن بحرانی انجام دهید. همچنین نظر خود را درباره مواد بیان کنید. والدینی که نظرات خود را به طور صریح درباره مواد بیان و حد و مرز‌ها را مشخص می‌کنند کمتر فرزندانشان به مواد مخدر گرایش پیدا می‌کنند.

همچنین ایجاد برنامه‌ریزی صحیح برای پر کردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان، این یک واقعیت است که کودک یا نوجوان امروز داشتن روحیه شاد و اجرای برنامه‌های مناسب در اوقات فراغت را به هر چیز دیگری ترجیح می‌دهد و اگر این نیاز طبیعی او، از راه‌ها و با روش‌های درست تأمین نشود، برای ایجاد روحیه شاد به راه‌های نادرست متوسل خواهد شد که مواد‌مخدر صنعتی و دارو‌های روانگردان، یکی از همین روش‌های غلط برای ایجاد شادی کاذب در آنان است. مدرسه به عنوان یک عامل تعلیم و تربیت نسبت به انحرافات دانش‌آموزان در مدرسه بی‌توجه نباشد و سریعاً وجود انحرافات در دانش‌آموز را به والدین وی اطلاع دهد.

جوانان و خانواده‌ها بدانند که اگر در اولین پیشنهاد مصرف مواد‌مخدر نتوانند (نه) بگویند، در نوبت‌های بعدی هرگز نمی‌توانند مقاومت کنند و نباید فریب پیشنهاد‌های جذاب افراد ناشناس و مجهول‌الهویه را بخورند.

معاونت اجتماعی فاتب/ اداره آموزش و مشارکت عمومی

 

 

 

منبع: روزنامه جوان