خط قرمزهای نویسنده کودک و نوجوان در انعکاس دفاع مقدس

به گزارش کودک پرس ،سودابه امینی؛ در دوران دفاع مقدس با برخی مطبوعات کار کردم و تعدادی شعر نیمایی به چاپ رساندم. تصورم این بوده و هست که در طول آن دوره شاعران بیشتر به مطالعه شرایط جنگ نیازمند بوده‌اند. شعرهای موفق آن دوران شعرهای حماسی و هیجان انگیز بود. رفته رفته با پایان گرفتن دفاع مقدس شاعران به مضامین عمیق‌تری پرداختند.

در واقع هنرمند به موضوع دفاع مقدس ورود نمی‌کند، این دفاع مقدس است که به زندگی من و هنرمندان دیگر این سرزمین راه پیدا کرد و باعث شد به عنوان یک مضمون مهم در آثار ادبی و پژوهشی به آن بپردازیم. من هم مثل بسیاری از شاعران دیگر به اندازه ارتباطی که با این موضوع گرفتم، از آن برداشت کردم و در باره‌اش نوشتم و البته هنوز و هنوز جای کار دارد.

یک نقد درباره «گلفروش مسلمان» مجید سعدآبادی نوشتم که در کنگره بین‌ المللی شعر مقاومت ارائه نمودم و بعدها در روزنامه چاپ شد. چند شعر کلاسیک در کتاب (قیامت قرمز) به چاپ رساندم و کتاب (پریان ملیان) هم مجموعه شعری مستقل است که در قالب سپید به موضوع دفاع مقدس پرداخته‌ام. این کتاب را به همسرم آقای بهروز قزلباش تقدیم کردم و برای او سرودم چرا که قزلباش هشت سال در جبهه‌ها جنگیده بود و باعث شد من با دفاع مقدس زندگی کنم.

مادران شهدا یکی از مضامین مهم این حوزه‌اند که چند شعر به ایشان تقدیم کردم. در کتاب «پریان ملیان» هم دیدگاه انتقادی اجتماعی دارم‌. در دوران جنگ و پس از جنگ، پرداختن به سوژه دفاع مقدس تفاوت دارد. اگر در دوران جنگ به تهییج و ترغیب رفتار تهاجمی به دشمن مهم ترین مضمون باشد، در دوران پساجنگ به آثار جنگ در مردم، جامعه و فرد رزمنده پرداخته شده است. در واقع روح حاکم بر درونمایه آثار فرق می‌کند.

انعکاس دفاع مقدس در ادبیات کودک و نوجوان با محدودیت‌های بسیار همراه است. نویسنده یا شاعر کودک و نوجوان باید با رعایت خط قرمزهای فراوان وارد این حیطه شود که در اینجا به چند مورد اشاره می‌کنم:

۱ پرهیز از فاجعه نگاری.
۲ عدم ایجاد زمینه برای افسردگی مخاطب.
۳ تقویت روحیه مقاومت در مخاطب.
۴ دشمن شناسی و دشمن نگاری از موضع قدرت.
۵ توجه به بهداشت روانی مخاطب و…
۶ پرهیز از ترسیم و توصیف صحنه های دلخراش واضطراب آفرین.
۷ عدم استفاده از تمثیل و …
همچنین مواردی که باید نویسنده کودک و نوجوان به آنها توجه جدی داشته باشد این موارد است:
۱ فرهنگ شهادت.
۲ هویت سازی اجتماعی، بومی، دینی و ملی.
۳ تقویت روحیه سلحشوری.
۴ پرداختن به جنبه های طنز در جبهه دفاع مقدس.
۵ روایت مستند از زندگی نوجوانان رزمنده.
۶ اهداف وآرمان‌ها.
۷ حواشی دلنشین پشت جبهه.
و…