بازی و خواندن سرودهای مذهبی‌ کودکان در شب‌های ماه رمضان

مسلمانان الجزایر نیز مانند سایر مسلمانان جهان در ماه مبارک رمضان آداب و رسوم و مراسم ویژه‌ای دارند. در پایگاه اسلام ويب مقاله‌ای با عنوان «رمضان فی الجزائر» (رمضان در الجزایر) منتشر شده که به سنت‌های مردم این کشور در ماه مبارک رمضان اشاره شده است که در ادامه آن را می‌خوانید:

مردم الجزایر با تمیز کردن مساجد، گستردن فرش‌ها و تزیین مساجد با چراغ‌هایی با رنگ‌های مختلف به استقبال این ماه می‌روند. همچنین، این آمادگی برای استقبال از ماه رمضان را می‌توان در تمیز کردن منازل و پختن غذاهایی خاص مانند «شوربا» و انواع شیرینی‌ و باز کردن مغازه‌هایی برای فروش شیرینی‌های مخصوص ماه رمضان مانند زولبیا نیز دید.

به محض اینکه رؤیت هلال ماه مبارک از رسانه‌ها اعلام می‌شود، این خبر به سرعت در میان مردم منتشر می‌شود. البته گاهی اوقات نیز امام جماعت مسجد آغاز ماه رمضان را به مردم اعلام می‌کند. سپس مردم شروع به قرائت قرآن می‌کنند یا اینکه برخی آیات از طریق بلندگو پخش می‌شود.

در حقیقت، هم‌زمان با اعلام آغاز رمضان، شادی و خوشحالی همه جا را فرامی­‌گیرد و مردم آغاز این ماه را به یکدیگر تبریک می‌گویند و برای یکدیگر آرزوی خیر و قبولی اعمال، طاعات و عبادات می‌کنند.

شاید این شادی را بتوان بیشتر بین کودکان دید، هر چند که بیشتر آنها روزه نمی‌گیرند، اما به دلیل فرارسیدن ماهی که در آن انواع شیرینی‌ها پخت می‌شود و بزرگترها نیز به آنها هدیه و پول می‌دهند خوشحال‌اند. کودکان در کوی و برزن دست‌های یکدیگر را می‌گیرند و دور هم حلقه می‌زنند و سرودهایی در شادباش ماه رمضان می‌خوانند.

همچنین کودکان اجازه دارند که شب‌ها و بعد از غروب هم خارج از منزل باشند تا بتوانند بیشتر با دوستان خود بازی کنند و سرودهای مذهبی‌شان را سر دهند، در حالی که غیر از ماه رمضان پس از غروب به آنها اجازه خروج از منزل داده نمی‌شود.

به دلیل گستردگی و پهنای کشور الجزایر، اعلام موعد اذان مغرب به شکل‌های مختلفی انجام می‌شود، یعنی اعلام زمان غروب آفتاب فقط با پخش اذان نیست، بلکه مردم روستاها از دمیدن در بوق‌های خاصی برای اعلام غروب استفاده می‌کنند و یا اینکه بر بلندی می‌روند و اذان می‌گویند.

در روستاهای دورافتاده روزه‌داران قرص خورشید را رصد می‌کنند تا زمان غروب آفتاب را به خانواده‌هایشان اعلام کنند. در واقع بیشتر مردم الجزایر خودشان غروب آفتاب را مشاهده می‌کنند و بقیه نیز از وسیله‌ای به نام «لاسیران» که واژه‌ای فرانسوی است استفاده می‌کنند. این ابزار صدایی مانند صدای شیپور جنگ دارد.

رمضان در الجزایر؛ از سرود شادباش کودکان تا پوشیدن لباس نو در عید کوچک

همچنین، برای اعلام زمان مغرب چراغ‌هایی با نور سبز بر بالای مناره‌ها روشن می‌شود. در تمام ماه رمضان صوت قرآن از بلندگوهای مسجد نیم ساعت قبل از اذان مغرب پخش می‌شود که مردم الجزایر بیشتر صوت مرحوم «عبدالباسط عبدالصمد» از مشاهیر قرائت مصر را ترجیح می‌دهند.

مردم الجزایر معمولاً روزه خود را با خرما و شیر باز می‌کنند یا معجون شیرخرما می‌نوشند و پس از آن «الحریره»(سوپ) می‌خورند که از آرد جو، گوشت، نخود آب‌پز، عدس، پیاز، روغن زیتون، فلفل قرمز، فلفل سیاه و زنجبیل تهيه می‌شود و در کشور الجزایر راوج زیادی دارد، اما غذای اصلی در هر خانه‌ از سبزی و گوشت تشکیل شده است؛ یعنی نوعی سبزی که با آب گوشت و تکه‌های گوشت مخلوط شده که معمولاً سبزی را می‌کوبند تا آن را با خوراکی‌هایی مانند هویج یا گوجه بخورند. این غذا را بعد از نماز عشا و تراویح می‌خورند و بعد از آن چای یا قهوه ترک می‌نوشند.

غذای دیگر «شوربای ماکارونی» است که متشکل از ماکارونی بسیار نازک با گوشت و سبزی است. این غذای اکثر مردم است که با انواع سالاد سرو می‌شود.

یکی دیگر از خوراکی‌های مورد علاقه «شخشوخه» است و آن تریدی است مرکب از خورشت و گوشت که نانی به نام رشته هم به آن اضافه می‌شود؛ به این صورت که نان را تکه‌تکه و به آب گوشت اضافه می‌کنند. «البریوش» هم نوعی نان روغنی است که پایتخت‌نشین‌ها آن را «اسکوبیدو» می‌نامند. این خوراکی با شیر و كره خورده می‌شود.

از دیگر خوراکی‌های مردم الجزایر «طاجین» است که در روزهای مختلف ماه رمضان خورده می‌شود و روز اول این ماه باید بر سر سفرهای افطاری باشد و اگر بر سر سفره‌ای نباشد انگار که شخص روزه‌اش را باز نکرده است. این غذا با آلوی خشک یا بادام با كشمش و گوشت گوسفند یا مرغ با کمی شکر تهیه می‌شود.

پس از خوردن افطار، نوبت به خوردن شیرینی می‌رسد که «قلب اللوز» مشهورترین آنهاست و از آرد با پودر بادام یا پودر کاکائو تهیه می‌شود و به این ترکیب روغن زیتون هم اضافه می‌شود. سپس آن را به صورت مثلثی برش می‌زنند و روی آن تکه‌های بادام می‌گذارند و در فر می پزند و پس از سرد شدن آن را با عسل آغشته می‌کنند.

از دیگر شیرینی‌های این ماه «المقروط» یا «المقروظ» است که تلفظ دوم شایع‌تر است. مواد این شیرینی آرد سفید با خرماست. زولبیا هم شیرینی دیگری است که در همه خانه‌ها هست وانواع مختلفی دارد.

مردم در این ماه برای خواندن نماز تراویح زیاد به مساجد می‌روند. این نماز ۸ رکعت دارد و گاه ۱۰ رکعت دارد که امام جماعت در هر رکعتی یک جزء کامل یا نصف جزء از قرآن را می‌خواند. همچنین ختم قرآن در این ماه نیز معمولاً روز بیست و هفتم پایان می‌یابد و در شب‌های بعد در نماز تراویح از جزء اول شروع به خواندن قرآن می‌کنند.

انجمن‌های خیریه در ماه رمضان نیازمندان را فراموش نمی‌کنند و در این ماه لوازم و مایحتاج زندگی و خوراک را میان نیازمندان توزیع می‌کنند؛ حتی برخی مساجد از قبل فهرستی از نیازمندان را تهیه و با توجه به کمک‌های دریافتی و بودجه‌‌شان، کمک‌های خود را برای آن‌ها ارسال می‌کنند. هلال احمر نیز به نیازمندان کمک می‌کند و عموماً به صورت سبد مواد غذایی است.

رمضان در الجزایر؛ از سرود شادباش کودکان تا پوشیدن لباس نو در عید کوچک

در ماه رمضان شهرهای الجزایر تبدیل به بازار بزرگی می‌شوند و خرید و فروش افزایش می‌یابد. برخی مغازه‌ها به طور موقتی شغل خود را به لباس‌فروشی و شیرینی‌فروشی تغییر می‌دهند. آنان سعی می‌کنند بهترین غذاها را بخورند و بهترین لباس‌ها را بپوشند.

همچنین، در این ماه هزینه زندگی بیشتر است. به همین دلیل از سه ماه قبل برای این ماه تدارک می‌بینند و پس‌انداز می‌کنند. در این ماه متوسط هزینه برای هر خانواده حدود ۶۰۰ دلار است، در حالی که متوسط درآمد الجزایری‌ها ماهیانه ۳۰۰ دلار است.

مردم الجزایر عید فطر را «عید کوچک» می‌نامند و در مقابل به عید قربان «عید بزرگ» می‌گویند. مردم در این عید به یکدیگر هدیه و عیدی می‌دهند و لباس‌های نو می‌پوشند. همچنین، از قدیم مرسوم بوده است که صبح روز عید فقط مردان برای خواندن نماز به مسجد می‌روند و زنان در خانه می‌مانند.

این عید برای بزرگترها روز شادی و دید و بازدید است و برای کودکان روز جشن و بازی. کودکان بازی‌های مختلفی می‌کنند؛ از جمله «المخرقبه» که شبیه شطرنج است. بدین صورت که دو نفر روی زمین می‌نشینند و با سنگریزه و هسته خرما بازی می‌کنند. این بازی جزء میراث ملی الجزایر است. غیر از این بازی انواع مسابقات، توپ بازی و آتش بازی هم هست که کودکان کشورهای عربی این بازی‌ها را انجام می‌دهند.

مردم الجزایر امسال در شرایطی به استقبال ماه رمضان رفته‌اند که این کشور طی ماه‌های اخیر شاهد تحولات سیاسی گسترده‌ای بوده که مهم‌ترین آن برکناری عبدالعزیز بوتفلیقه، سیاستمدار ۸۱ ساله این کشور، پس از ۲۰ سال تصدی پست ریاست جمهوری است.

گزارش از سعیده بیرجندی

انتهای پیام/