اشعار کودکانه زیبا آمیخته با حس مادرانه
شعر کودک از جمله هنرهایی است که نظر بسیاری از خلاقان ادبی را به خود جلب کرده و جایگاه ویژه‌ای را در ادبیات به خود اختصاص داده است.
به گزارش کودک پرس ، امروزه ادبیات کودک و جایگاه آن در مجموعه موضوعات ادبی توجه بسیاری از ادیبان و ادب پروران را به خود جلب کرده است. در این میان گروهی نیز سعی دارند که برای کودکان با زبان مادری شعر بسرایند.
«گلاله صادقی» یکی از بانوان شاعر در زمینه ادبیات کودکان و متولد 1360 ه.ش در سنندج، بانویی از جنس هنر و احساسات، کسی که بنا به باورش، شعر احساس درونی هرانسانی است و هر زمان که حال و هوای سرودن به وی دست دهد, باید آن را نوشت و از خواندنش لذت برد. اما این تنها فعالیت او نیست بلکه وی در کنار سرودن اشعار برای کودکان، موسس و بنیانگذار کارگاه دنیای کتاب است که با شعار «با یار مهربان نامهربانی نکنیم» به طور جدی هدف و فعالیت خود را ادامه می‌دهد.
گفت‌وگویی با این شاعر ادبیات کودکان و نوجوان انجام شده که در ادامه می‌خوانید.
علاقه شما به ادبیات از چه زمانی آغاز شد و به صورت حرفه‌ای آن را ادامه دادید؟
صادقی: هر فردی دارای استعدادهای بالقوه است که با پرورش در مسیر درست می‌تواند از آن بهره‌مند شود. من نیز از کودکی در زمینه هنر استعداد کافی را داشتم و در سال 93 به واسطه همین علاقه وافر به صورت حرفه‌ای سرودن شعر را ادامه دادم و با شعر مأنوس شدم.
در اوایل آغاز کار با حضور در انجمن‌های ادبی، متوجه شدم که به کارهای کودکان علاقه بیشتری دارم و در این زمینه می‌توانم موفق‌تر عمل کنم, به همین دلیل روند و کارم را در زمینه اشعار کودکان ادامه دادم و اشعارم در حال حاضر نیز الهام گرفته از کارهای روزمره پسرم است.
موضوعات و مضامین اشعار شما در چه زمینه‌ای است و دلیل انتخاب آنها چیست؟
صادقی: موضوعات اشعار من بیشتر در زمینه طنز اجتماعی است چراکه با شعر طنز، بسیاری از موضوعاتاجتماعی مثل مشکلات و دغدغه‌ها با لطافت بیان میشود. طنز بیان دلنشین و دلچسب معضلات اجتماعی و مشکلات فردی باهدف سازندگی و در جامعه بهتر مورد توجه قرار می‌گیرد, به همین دلیل معضلات حاکم بر اجتماع را به واسطه اشعارم با طنزی ساده و روان مطرح می‌کنم.
به نظر شما شعر گفتن قابل یادگرفتن بوده یا موضوعی کاملا ذاتی است؟
صادقی: بنا به اعتقاد من تعلیم و آموزش همراه با استعداد ذاتی باهم ارتباط مستقیمی دارند. سرودن شعر می‌تواند الهام گرفته از درون و خیال خود شاعر باشد و علاوه‌بر آن می‌توان در یادگیری آن از دیگران الگو گرفت اما قطعا باید در کنار تعلیم و آموزش، استعداد و احساسات کافی در وجود شاعر باشد تا در این راه موفق باشد.
تعریف شما از شعر کودک چیست؟
صادقی: کودکان عاری از هر گونه دروغ، ریا و کینه هستند. شعر کودک زبانی است به شیرینی حقیقت و راستی که مسلما استفاده از کمات ساده و روان در زبان مادری می‌تواند برای کودک قابل فهم‌تر باشد، پس بهتر است این کلمات در در قالب شعر بیان شوند تا برای کودک دلنشین‌تر و در ذهن آنها ماندگار شود.
تاکنون چه آثار ادبی در زمینه کودک و نوجوان داشته‌اید؟
صادقی: اسفند 95 کتابی با عنوان دنیای الفبا را تالیف کردم. در این کتاب 32 حروف فارسی را به زبانی ساده و در قالب شعر بیان کرده و به دلیل استقبال فراوان از آن در خرداد 96 چاپ دوم آن روانه بازار شد و در حال حاضر نیز چاپ سوم آن را در دست دارم; خدا را شاکرم که همانند کیکی داغ چاپ اول و دوم آن در دست کودکان قرار گرفت. دومین اثرم کتابی به زبان کُردی است که آذر امسال با حمایت یکی از حامیان فرهنگ و هنر استان، از آن رونمایی شد. این کتاب خواص میوه‌ها را با زبانی ساده و روان و در قالب شعر برای کودکان بیان می‌کند. در حال حاضر نیز کتابی دیگر در دست دارم که قبل از عید به چاپ می‌رسد و قصد دارم در این کتاب تمام بازی‌های کودکی خود را به صورت شعر بیان کنم.
به نظر شما وضعیت شعر کودک با زبان کُردی در استان کردستانچگونه است؟
صادقی: متاسفانه فضای چاپ و نشر و به طور کلی فضای مطالعه نگران‌کننده است؛ سرانه مطالعه به شدت پایین آمده و آمارها نشان می‌دهد وضعیت مطالعه در کشور و و کردستان مطلوب نیست؛ تیراژ کتاب‌ها نیز این حقیقت تلخ را نمایان می‌کنند؛ البته عوامل متعددی دست به دست هم داده و این وضعیت را به وجود آوردهاند که عمده ترین آنها عدم حمایت از آثار شاعران و نویسندگان بومی استان است که به دلیل کمبود امکانات توانایی ارائه کارها و آثار ادبی خود را ندارند.
آیا تجربه حس مادری در اشعار شما دیده میشود؟
صادقی: رویکردهای احساسی و عاطفی در اکثر اشعار زنانه دیده میشود و این متعلق به شاعر خاصی نمی باشد چرا که ذات زنانه ایجاب می‌کند بیشتر اشعارشان علاوه بر اهدافی که به دنبال دارند, پنجره‌ای به سوی عواطف لطیف مادرانه نیز داشته باشند. تمام اشعار و موضوعات کتاب دوم من نیز همه برگرفته از فعالیتها، بحثها و موضوع‌های روزانه بین من و فرزندانم بود و به راستی حس مادری در تک تک بیت‌های آن کاملا ملموس است.
ضرورت سرودن شعر برای کودک و کارکرد آن چیست؟
صادقی: از نظر من شعر کودک مهم است چراکه زمانی که والدین شعری را برای کودک از روی نوشته می‌خوانند، رابطه نزدیک‌تری با کودک برقرار می‌کنند. شعر توجهی خاص به کودک ارزانی کرده و او این توجه را احساس می‌کند و رضایتمندانه پذیرایش میشود. همچنین سبب پیشرفت زبانی کودک و گنجینه لغاتش را وسعت می‌بخشد. کودک با تکرار شعرها به توانایی گوش دادن و مهارت کشف و درک, دست می‌یابد و این زبان تا سال‌های متمادی در ذهن کودکان خواهد ماند.
ویژگی‌های شعر کودک چه چیزی است؟
صادقی: لازم است اشعار کودکان در دایره فهم، درک, سن و دارای سبکی مناسب باشد چراکه اگر در این مجموعه نگنجد نمی‌تواند وارد قلمرو ذهن کودک شود. بهترین شاعر کودکان کسی است که اشعارش بتواند متناسب با نیازهای بچه‌های دوره و زمان خود باشد. در این صورت شاعر علاوه‌بر به‌کارگیری مفاهیم نزدیک به ذهن کودک، از واژه‌ها و ترکیباتی استفاده می‌کند که مقارن و متناسب با دوره زندگی کودکان است; اگر مطالب آموزشی در آن قرار گرفته, باید با بیانی کاملا غیر مستقیم به کودک انتقال یابد.
جایگاه زنان شاعر را در ادبیات به خصوص ادبیات کُردی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
صادقی: در حال حاضر وضعیت نسبتا خوبی دارند و امیدوارم جایگاه و فعالیت آنها در آینده بهتر و بیشتر شود و در زمینه ادبیات پیشرفت قابل توجهی داشته باشیم. از تمامی مسئولان نیز درخواست می‌کنم به بانوان توانمند استان که فعالیت دلسوزانه‌ای در این راستا دارند بیشتر توجه کنند و به آنان بها دهند.
به عنوان یک شاعر و هنرمند وضعیت هنری استان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
صادقی: متولیان باید با توجه به تلاش و قابلیت هنرمندان این دیار، توجه بیشتری به آنها کنند. مردم هنرمند و هنرپرور کردستان از همه هنرها استقبال می‌کنند بنابراین این استان فرهنگی فضای گسترده‌تری را از نظر حجم زیرساخت‌ها می‌طلبد. هرکاری مشکل مختص به خود را دارد و همه باهم و در کنار هم، جدا از مسایل حاشیه‌ای باید برای بهبود هرچه بیشتر و بهتر در زمینه‌های هنری تمام تلاش خود را بکار گیریم.
منبع: تسنیم
ارسال دیدگاه