ادبیات کودک از کوچه‌های سمرقند تا ساحل مدیترانه

پوپک نیک‌طلب در کتاب «از کوچه‌های سمرقند تا ساحل مدیترانه» به بررسی سیر تحول ادبیات کودک و نوجوان کشورهای شمال آسیای، آسیای مرکزی، جنوب آسیا، قفقاز، غرب آسیا و شمال افریقا پرداخته است.

به گزارش کودک‌پرس ، پوپک نیک‌طلب درباره کتاب «از کوچه‌های سمرقند تا ساحل مدیترانه» توضیح داد: در این کتاب به بررسی سیر تحول ادبیات کودک و نوجوان از سمرقند تا مدیترانه پرداخته‌ام  که شامل 33 کشور جهان است. از کشورهایی مانند ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان، روسیه،‌ تاجیکستان و گرجستان شروع می‌شود تا مراکش و شمال افریقا ادامه پیدا می‌کند.

وی در ادامه به عنوان کتاب اشاره کرد و گفت: اینکه نام «از کوچه‌های سمرقند تا ساحل مدیترانه» را برای این کتاب انتخاب کردم به این دلیل است که معمولا بچه‌ها در شهرهایی که دریا دارند، کنار ساحل بازی می‌کنند و در سایر شهرها در کوچه‌ها بازی می‌کنند و این نام، به نوعی یادآور دوران کودکی است.

نیک‌طلب افزود: این کتاب شامل سیر تحول ادبیات کودک و نوجوان اعم از داستان‌های اسطوره‌ای کشورهای مختلف به صورت اجمالی، لالایی‌های مادران، داستان‌هایی که سینه به سینه در کشورهای مختلف نقل می‌شده، چگونگی شکل گرفتن ادبیات نمایشی و ادبیات معاصر در این کشورها، شرح حال برخی نویسندگان و شاعران معاصر این کشورها به همراه نمونه‌ای از آثارشان است.

این پژوهشگر با اشاره به اینکه اشتراکات فرهنگی خاصی این کشورها را به هم پیوند می‌دهد، درباره دلیل نگارش این اثر،‌ گفت: در تحقیقاتی که در زمینه ادبیات کودک و نوجوان سایر کشورها داشتم متوجه شدم در بین آثار منتشر شده روی ادبیات اروپایی شامل غرب اروپا و شرق اروپا و همچنین ادبیات آمریکا کار شده است اما درباره ادبیات کودک و نوجوان کشورهای شمال آسیای، آسیای مرکزی، جنوب آسیا، قفقاز، غرب آسیا و شمال افریقا کار نشده است، درحالی‌که این کشورها هم ادبیات کودک و نوجوان دارند و من در این اثر به اختصار ادوار تاریخی هر کشور را مورد مطالعه قرار دادم و به ویژگی‌های سیاسی و ادبی آن‌ها اشاره کردم.

وی در ادامه با اشاره به اینکه جمع‌آوری مطالب و نگارش این کتاب حدود 6 سال طول کشیده، افزود: البته برخی از این مطالب به صورت مجموعه مقالاتی از شهریور سال 1391 تا خرداد 1393 در نشریه تخصصی ادبیات ماه کودک و نوجوان و از بهار 1393 تا زمستان 1394 در فصل‌نامه تخصصی نقد ادبیات کودک و نوجوان به چاپ رسیده است.

نیک‌طلب، بررسی سیر تحول ادبیات کودک و نوجوان کشورهای مختلف را راه‌گشای استفاده شایسته و بجا از ظرفیت ادبیات کودک و نوجوان، برشمرد و گفت: آفرینش آثار ادبیات کودک و نوجوان علاوه بر اینکه تحت تاثیر محیط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی پیرامونی است، از ادبیات کودک و نوجوان سایر کشورها نیز تاثیر می‌پذیرد که نشان‌دهنده ضرورت بررسی سیر تحول ادبیات کودک و نوجوان در سایر کشورهاست.

این نویسنده و پژوهشگر افزود: همچنین با بررسی روی ادبیات این کشورها می‌بینیم منشا بسیاری از داستان‌هایی که در کشورهای مختلف جهان نقل می‌شود واحد است مانند «پنج تنتره» و «کلیله و دمنه» که سرچشمه داستان‌های مصری‌ها یا داستان‌هایی است که اسیران افریقایی برای بچه‌های اروپایی تعریف می‌کردند.

نیک‌طلب، همچنین درباره ادبیات کودک و نوجوان ایران گفت: من در کتاب «از کوچه‌های سمرقند تا ساحل مدیترانه» به ادبیات ایران اشاره نکرده‌ام چون به ادبیات کودک و نوجوان ایران پرداخته شده است، و در مقایسه با سیر ادبیات کودک و نوجوان در کشورهای دیگر منطقه، می‌بینیم که ادبیات کودک و نوجوان در ایران هم هم‌پای کشورهای دیگر سیر تحولش را پیموده است.

به گفته نویسنده، در این کتاب در قالب 6 فصل، سیر ادبیات کودک در کشورهای روسیه، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قرقیزستان، قزاقستان، افغانستان، پاکستان، سری‌لانکا، هند، آذربایجان، ارمنستان، گرجستان، اردن، امارات متحده عربی، بحرین، ترکیه، سوریه، فلسطین، قبرس، قطر عراق، عربستان، عمان، کویت، لبنان، یمن، الجزایر، تونس، سودان، لیبی، مراکش و مصر بررسی شده است.

انتشارات فرادید، کتاب «از کوچه‌های سمرقند تا ساحل مدیترانه» را با شمارگان هزارنسخه و  قیمت 450 هزار ریال منتشر کرده است.

 

 

 

 

منبع: ایبنا