از توانمندسازی نیروی انسانی تا توزیع شیر؛ اقدامات سلامت‌محور در مدارس

به گزارش پانا،سلامت و بهداشت دانش‌آموزان به‌عنوان یکی از ارکان اساسی نظام آموزشی، نقش تعیین‌کننده‌ای در رشد جسمی، روانی و تحصیلی آنان دارد. مدارس به‌عنوان دومین محیط اجتماعی پس از خانواده، مسئولیت مهمی در تامین و ارتقای سطح بهداشت فردی و عمومی دانش‌آموزان بر عهده دارند. رعایت اصول بهداشتی، آموزش سبک زندگی سالم، دسترسی به خدمات بهداشتی و پیشگیری از بیماری‌ها از جمله عواملی هستند که می‌توانند محیطی ایمن و پویا برای یادگیری فراهم کنند.

آموزش‌ و پرورش به‌عنوان متولی اصلی نظام تعلیم و تربیت، نقش کلیدی در برنامه‌ریزی، اجرا و نظارت بر سلامت و بهداشت در مدارس ایفا کرده است. اجرای طرح‌های سلامت‌محور، آموزش بهداشت فردی و عمومی به دانش‌آموزان، نظارت بر وضعیت بهداشتی مدارس، همکاری با وزارت بهداشت برای انجام معاینات دوره‌ای و پیشگیری از بیماری‌های واگیردار از جمله اقدامات این نهاد به شمار می‌رود. همچنین آموزش‌ و پرورش با توانمندسازی معلمان و مربیان بهداشت تلاش کرده است فرهنگ رعایت بهداشت و سبک زندگی سالم را در محیط‌های آموزشی نهادینه کند.

علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش  به خطبه ۱۵۷ نهج‌البلاغه اشاره کرد و گفت: سلامتی برترین نعمت‌ها است. سلامتی، بزرگ‌ترین و با ارزش‌ترین موهبت الهی و اساسی‌ترین و زیربنایی‌ترین عامل مورد نیاز برای رشد، توسعه و پیشرفت اجتماعی، فرهنگی و معنوی جوامع به‌شمار می‌آید. 

کاظمی ادامه داد: بی‌شک تامین سلامت و بهداشت دانش‌آموزان، به عنوان مهم‌ترین سرمایه‌های تاثیر گذار در رشد و توسعه آینده کشور از اهمیت ویژه‌ای در تقویت بنیان‌های سلامت جامعه داشته و بیش از هر رکن دیگری، باید تربیت متوزان و تمام ساحتی آنان مورد توجه قرار گیرد.

وی افزود: آموزش ‌و پرورش به عنوان نهادی راهبردی و اثرگذار، پس از نهاد خانواده، نقش مهم و کلیدی در ارتقای سطح دانش و کسب مهارت‌های لازم برای ترویج سبک زندگی سالم، شکل‌دهی نگرش‌های بهداشتی و تقویت سواد سلامت مردم جامعه ایفا می‌کند.

وزیر آموزش و پرورش گفت: حضور بیش از ۱۶ میلیون دانش‌آموز در مدارس کشور، ظرفیت بی‌بدیلی برای تقویت بنیان‌های سلامت در جامعه فراهم کرده است که می‌توان با برنامه‌ریزی‌های هوشمندانه، جلب مشارکت خانواده‌ها، همراه ساختن نهادهای مدنی و برقراری تعامل سازنده با سازمان‌های مردم‌نهاد، آینده‌ای روشن و سالم برای فرزندان این مرز و بوم ترسیم کرد.

رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش نیز درباره سلامت دانش‌آموزان گفت: دانش‌آموزان با حضور در مدرسه، سواد سلامت را یاد گرفته و می‌توانند سفیران سلامت در خانواده شده و باعث ترویج سلامت در بین جامعه شوند.

محمد جعفری، معاون تربیت‌بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش نیز اظهار کرد: سلامت جسمی، نشاط و شادابی دانش‌آموزان می‌تواند پایه و اساس فعالیت‌های آموزشی، پرورشی و تربیتی باشد، به همین منظور انتظار و توقعی که روسای آموزش و پرورش داریم این است که یک نگاه عمیقی به حوزه تربیت بدنی و سلامت داشته باشند.

جعفری  با بیان اینکه اگر می‌خواهیم دانش‌آموز با نشاط و خلاق داشته باشیم باید به بحث سلامت دانش‌آموز توجه کنیم، افزود: مسئولیت سلامت ۱۶ میلیون دانش‌آموز را به عهده داریم و این بسیار مهم است.

توانمندسازی نیروی انسانی

اعظم گودرزی، مدیرکل دفتر سلامت و تندرستی وزارت آموزش و پرورش، درباره اقدامات صورت‌گرفته در حوزه توانمندسازی نیروی انسانی، اظهار کرد: طرح شمیم (شبکه ملی منابع انسانی)، دوره‌های آموزشی متنوعی برای تابستان طراحی شده است. همچنین با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست، دوره‌هایی برای مدیران و مراقبان سلامت مدارس در چندین استان (از جمله خراسان شمالی) برگزار شده است. این آموزش‌ها به‌صورت آبشاری به سایر همکاران و دانش‌آموزان، به‌ویژه سفیران سلامت محیط زیست، منتقل خواهد شد.

وی با بیان اینکه در حوزه فضا و تجهیزات بهداشتی، در مدارس، سه فضای بهداشتی اصلی شامل؛ اتاق بهداشت، سرویس‌های بهداشتی و پایگاه تغذیه سالم مورد توجه قرار گرفته است، گفت: اقدامات موثری در بیش از ۲۰۰۰ مدرسه انجام شده و ارزیابی این مدارس در حال انجام است تا برای سال تحصیلی جدید آماده شوند.

گودرزی افزود: همچنین اتاق بهداشت، به‌عنوان فضایی ایمن برای ارائه کمک‌های اولیه توسط مراقبان سلامت تجهیز شده است. مدارسی که این فضا را دارند، می‌توانند برای تجهیزات بیشتر با ما همکاری کنند.

اهمیت توزیع شیر در مدارس

علی فرهادی، سخنگوی وزارت آموزش و پرورش درباره توزیع شیر در مدارس، گفت: آموزش و پرورش از مردادماه آماده توزیع شیر بود، چون اقدامات‌ خود را از فروردین‌ماه شروع کردیم. در ۲۶ خرداد، یعنی در بحبوحه جنگ، زمانی که تهران بمباران و موشک‌باران بود و مسائل درگیری و جنگ با صهیونیست‌ها جریان داشت، در همان تاریخ ۲۶ خرداد در ستاد تنظیم بازار نرخ هر بطری شیر را هم تعیین کردیم و مصوبه تنظیم بازار اخذ شد.

فرهادی ادامه داد: بر این اساس، هر بطری شیر ۲۰۰ سی‌سی با ۲.۵ درصد چربی، فرادما با ماندگاری بالا، در بسته‌بندی‌های استاندارد استریل (تتراپک) باید با قیمت ۱۳ هزار تومان ارائه می‌شد. این نرخ در استان‌ها با توجه به بُعد مسافت و شرایط حمل‌ونقل، تا ۱۰ درصد قابلیت افزایش داشت.

وی افزود: اکنون، ۳۰ استان یا توزیع شیر را شروع کرده‌اند یا قراردادهای خود را نهایی کرده‌اند.

سرمایه‌گذاری در حوزه سلامت مدارس، زمینه‌ساز ارتقای کیفیت آموزش و پرورش نسل آینده

با توجه به بررسی‌های انجام‌شده، سلامت و بهداشت در مدارس نیازمند توجه مستمر و برنامه‌ریزی دقیق است. هرچند در سال‌های اخیر اقدامات موثری در زمینه آموزش بهداشت، ارتقای محیط‌های آموزشی و افزایش آگاهی دانش‌آموزان صورت گرفته، اما همچنان برخی کمبودها و چالش‌ها وجود دارد که نیازمند همکاری جدی‌تر مسئولان آموزشی، کادر درمان، خانواده‌ها و خود دانش‌آموزان است.

سرمایه‌گذاری در حوزه سلامت مدارس نه‌تنها موجب پیشگیری از بیماری‌ها می‌شود، بلکه زمینه‌ساز ارتقای کیفیت آموزش و پرورش نسل آینده خواهد بود.