چالش مهم نظام تعلیم و تربیت کشور در آموزش نسل نوجوان و جوان برای تشکیل یک زندگی مناسب

به گزارش کودک پرس ، اصلی‌ترین چالشی که امروزه در نظام تعلیم و تربیت جامعه با آن مواجه‌ایم، این است که مجموعه اقداماتی که تاکنون آموزش و پرورش انجام داده است، نتوانسته نسل نوجوان و جوان ما را برای تشکیل یک زندگی باکیفیت به اندازه کافی توانمند کند.

حسین باغگلی، مدیرعامل بنیاد فرهنگی رضوی با بیان این مطلب گفت: دانش‌آموزان ما از دانش کافی در حوزه‌های مختلف علمی از فیزیک و ریاضی گرفته تا زیست و شیمی و غیره برخوردارند، اما اینکه چگونه می‌توانند یک زندگی باکیفیت و ارتباط مطلوب مؤثر داشته باشند و از سختکوشی مناسب برای رسیدن به هدف برخوردار باشند، موفقیت قابل قبولی ندارند.

•دانش‌آموزان از حضور در مدرسه احساس لذت نمی‌کنند

دکتر باغگلی افزود: مسئله دوم ما در حوزه تعلیم و تربیت این است که دانش‌آموزان از حضور در مدرسه احساس لذت نمی‌کنند و چه بسا حضور در مدرسه برای آن‌ها نوعی اجبار محسوب می‌شود. بنابراین ضرورت دارد ما با یک مدل اجرایی روشن، مدرسه را برای دانش‌آموزان به محیطی پویا و لذتبخش تبدیل کنیم تا از کارآمدی لازم برای توانمندسازی در زندگی واقعی و باکیفیت برخوردار شوند.

وی تصریح کرد: در سال‌های اخیر مجموعه‌های مختلفی با ایجاد مدل‌های اجرایی در حوزه تعلیم و تربیت گام‌هایی برداشته‌اند، اما باید پذیرفت مدل‌سازی چیزی نیست که در یکی دو سال و یا حتی پنج سال به نتیجه نهایی برسد؛ چراکه پیشینه آموزش و پرورش کشورهایی که در دنیا ادعای مدل‌سازی دارند نشان می‌دهد بیش از 40 سال زمان صرف کرده‌اند. بنابراین با توجه به اینکه بنیاد آموزش و پرورش پیش از پیروزی انقلاب اسلامی وارداتی بوده و پس از آن نیز هشت سال گرفتار جنگ تحمیلی و رویارویی با نظام سلطه جهانی و بحث تحریم‌ها بوده‌ایم، فرصت کمتری برای تمرکز بر این مهم داشته‌ایم. به طوری که در سه دولت اخیر بیشترین تغییرات را در وزارت آموزش و پرورش شاهد بوده‌ایم، در حالی که نخستین شرط رسیدن به مدل ثبات است.

• سند تحول بنیادین؛ سند نیست

به گفته مدیر عامل بنیاد فرهنگی رضوی با نگاهی به سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران می‌توان دریافت، این سند مدل نیست، بلکه در این سند رویکردها، جهتگیری‌ها، تعریف تربیت، ارکانی که در تربیت باید مورد توجه قرار گیرد و جهتگیری‌هایی که باید در حوزه مدرسه‌داری مورد توجه قرار گیرد، آمده است و مدل‌سازی مرحله پس از اجرای این سند است .

دکتر باغگلی با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب تأکید جدی بر این مهم که سند تحول بنیادین آموزش و پرورش باید در مقام عمل اجرایی شود دارند، افزود: آستان قدس رضوی یکی از مجموعه‌هایی است که به صورت جدی رسالت خود را برای اجرایی‌سازی این سند و مدل‌سازی مبتنی بر این سند قرار داده است. بر همین اساس بنیاد فرهنگی رضوی با طراحی یک سند تعالی برای مجموعه مدارس رضوی از سال گذشته این تغییر و تحول را آغاز کرده و در سال تحصیلی 99-98 نیز در دستور کار خود قرار داده است و پیش‌بینی می‌شود در هر یک از دوره‌های تحصیلی- برای رسیدن به این نقطه که بتواند حرف اولیه کاملاً روشن در همه اجزای مدرسه داشته باشد تا می‌تواند روی آن مانور دهد و در زمانی پنج ساله به یک مدل نهایی تبدیل کند- برنامه‌ریزی کرده است.

•نقش‌دهی به خانواده‌ها در جریان تعلیم و تربیت

وی ادامه داد: بنیاد فرهنگی رضوی از سال گذشته در مقطع پیش‌دبستانی تغییر همه جانبه‌ای را در حوزه محتوایی، روش‌های آموزشی، نقش‌دهی به خانواده‌ها در جریان تعلیم و تربیت و فضاسازی داشته است که نظرسنجی‌های انجام شده از اولیای دانش‌آموزان این مدارس نشان می‌دهد، آن‌ها با مسئله تربیت فرزندانشان درگیری جدی‌ تری در اثر حضور در این پیش‌دبستانی داشته‌اند و تنوع کاری در فضای این پیش‌دبستانی، رویکرد اکتشافی داشتن و همچنین رویکرد آموزش‌های غیرمستقیم دینی به دانش‌آموزان جزو ویژگی‌های کلیدی الگویی است که بنیاد فرهنگی رضوی در مقطع پیش‌دبستانی تجربه کرده است و در تابستانی که گذشت با پالایش برنامه‌های اجرا شده سال گذشته آن‌ها را برای سال تحصیلی جدید در این مقطع ارتقا خواهیم داد.

•ساختار نیروی انسانی

دکتر باغگلی با بیان اینکه بنیاد فرهنگی رضوی در سال تحصیلی جدید در چهار حوزه مباحث تحولی خود را پیگیری خواهد کرد، گفت: در این چهار حوزه برای دوره ابتدایی با تأکید بر دوره نخست ابتدایی با عمق بیشتری کار را دنبال می‌کند و برای مقاطع بعدی تحصیلی در بخش‌های محدودتری زمینه‌سازی‌های لازم برای ایجاد تحول پیگیری خواهد کرد که این چهار حوزه شامل ساختار نیروی انسانی و نوع به کارگیری آن‌ها در مدارس امام رضا(ع)، به کارگیری پشتیبان تربیتی علاوه بر پشتیبان تحصیلی به منظور ایجاد فضای لازم برای رشد دانش‌آموز در مسیر تعلیم و تربیت به معنای واقعی و افزایش سرعت عمل در حوزه تربیت است.

•افزایش مشارکت خانواده‌ها در برنامه‌های تربیتی

وی ادامه داد: بخش دوم شامل افزایش مشارکت خانواده‌ها در برنامه‌های تربیتی می‌شود. به طوری که خانواده یکی از غفلت‌های آموزش و پرورش در سال‌های گذشته بوده است و ضرورت دارد در این برنامه به آن توجه بیشتری داشته باشیم تا خانواده‌ها بپذیرند مسئول اصلی تربیت فرزندانشان هستند و مدرسه نهادی کمک‌کننده و تسهیلگر محسوب می‌شود که با برگزاری دوره‌های آموزش خانواده- با کمک برنامه‌ها و مشاوره‌های متعدد در حوزه‌های مختلف چگونگی استفاده رسانه، نقش والدین در تربیت جنسی کودکان و نوجوانان و چالش‌هایی که در سند 2030 با آن مواجه‌ایم، ارتباط مؤثر با کودک و شناخت ویژگی‌های دوره‌های مختلف سنی و اطلاع از تغییرات روانی و فیزیولوژیکی آنان و همچنین یکی از چالشی‌ترین حوزه‌هایی که کمتر در آموزش و پرورش به آن توجه شده است بحث ارتباط مطلوب زوجین با یکدیگر است- این مهم دنبال می‌شود.

•مدرسه‌سازی با نگاه پژوهشی

این دکترای فلسفه تعلیم و تربیت افزود: بخش سوم مربوط به حوزه مدرسه‌سازی با نگاه پژوهشی و اقداماتی است که در مدرسه با محوریت ارائه محتوای جذاب و پیوند علوم با زندگی واقعی و دادن حق انتخابگری به دانش‌آموزان انجام می‌شود.

به گفته دکتر باغگلی چهارمین حوزه‌ای که در سال تحصیلی 99-98 در مدارس امام رضا(علیه‌السلام) دنبال خواهد شد، پروژه‌سازی تربیتی است که تلاش می‌شود در این حوزه اردوهای مختلف دانش‌آموزی، کلاس‌های فوق برنامه و ارتباط گیری با والدین انجام ‌شود که بخشی از این چهار اقدام تحولی در مدارس امام رضا(علیه‌السلام) و بخشی دیگر در مرکز پردیس تربیتی توانا به عنوان مدل‌های پیشنهادی کوچک در حوزه‌های مختلف اجرا، تست و بهینه می‌شود و پس از آن به سایر مدارس کشور ارائه خواهد شد.