به گزارش کودک پرس ، پیرو خبر کشف دندان انسان نئاندرتال در محوطه باستانی پناهگاه صخره‌ای باوه یوان در کرمانشاه، نشست خبری با حضور باستان‌شناس این محوطه باستانی برگزار شد.
در این نشست خبری که در سالن اجتماعات پژوهشگاه میراث فرهنگی برگزار شد، سامان حیدری گوران کاوشگر و باستان‌شناس در این باره به بیان جزئیات بیشتری از این کشف پرداخت و گفت: پیشینه مطالعات پارینه سنگی به زمان‌های قدیم برمی‌گردد که به صورت سیستماتیک، مرحوم آذرنوش این کار را انجام می‌داد. ما از سال ۸۹ و ۹۰ در این استان به کاوش پرداختیم و توانستیم در دو سال متوالی ۲۶۰ غار و پناهگاه صخره‌ای تازه در مساحت ۱۰۰ در ۱۵۰ کیلومتری کشف کنیم. این مطالعات همچنان ادامه داشت و تحلیل‌ها انجام می‌گرفت و توانستیم با تجزیه و تحلیل‌های آماری به موضوعات مهمتری دست پیدا کنیم.
وی گفت: این روزها بحث انسان‌های نئاندرتال موضوع داغی در دنیا است و همیشه این سؤال مطرح می‌شود که چرا این گروه از انسان‌ها منقرض شده‌اند ؟ برای آنکه به سؤالاتمان جواب بدهیم، به مطالعات زیست‌محیطی پرداختیم بخصوص مطالعات GIS نشان می‌داد که می‌توان در منطقه کرمانشاه بررسی‌های بیشتری انجام داد.
وی ادامه داد: انسان‌های نئاندرتال از حدود ۴۳۰ هزار سال پیش به وجود آمده‌اند و به سمت شرق می‌رفتند. در این راستا می‌توان در ایران شواهدی به دست آورد. نقشه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد در سال ۱۸۵۶ میلادی یعنی بیش از ۱۳۰ سال پیش در دره‌ای نزدیک به دوسلدورف، جمجمه‌ای پیدا شد که باستان‌شناسان می‌گفتند ممکن است متعلق به انسان بیماری بوده باشد اما زمانی که نشانه‌هایی از انسان‌های نئاندرتال دیگر در مناطق دیگری پیدا شد، نام آن را انسان نئاندرتال گذاشتند. مردان نئاندرتال معمولاً دارای ۱۶۵ سانتیمتر و زنان ۱۵۵ سانتیمتر قد بوده‌اند اما از لحاظ عضلانی، بسیار محکم بودند چون به مناطق و هوای سخت عادت داشتند و این مناطق کوهستانی باعث شده بود که عضلات آنها بسیار محکم شود.
حیدری گوران افزود: در سال ۲۰۱۰ بر اساس مطالعات DNA، ثابت شد که انسان‌های امروزی غیر از آفریقا، بین دو تا چهار درصد ژن انسان نئاندرتال را دارند. این مطالعه بسیار مهم بود چون تا قبل از آن، همه فکر می‌کردند که انسان امروزی با انسان نئاندرتال هیچ اشتراکی با هم ندارند.
این باستان‌شناس گفت: پناهگاه باوه یوان در معرض خطر قرار دارد. در سال ۸۹ کانال فیبر نوری از وسط آن گذشته است. اتوبان تهران ـ کرمانشاه نیز به این بخش ضربه زده است. ما توانسته‌ایم با کمک پژوهشگاه باستان‌شناسی، بخشی از آن را از محوطه دور کنیم ولی کافی نیست. یکی از دانشجویان هنگام کاوش در این محوطه، به صورت اتفاقی اعلام کرد که دندان متفاوتی را در عمق سه متر و ۷۰ سانتیمتری زمین پیدا کرده است. این دندان ۶ میلیمتر عرض و ۸ میلیمتر طول داشته و متعلق به دندان نیش فک پایین یک کودک بوده است. ما در طول یک سال مطالعات زیادی از جمله سی‌تی‌اسکن انجام دادیم تا بالاخره ثابت شد که این دندان متعلق به انسان نئاندرتال است اما جنسیت کودک هنوز مشخص نیست. با این وجود می‌توان گفت که سائیدگی مینای دندان نشان می‌دهد که او زندگی سختی گذرانده و بیشتر از استخوان و گوشت استفاده می‌کرده است.
مطالعه روی آخرین غذایی که کودک نئاندرتال خورده
وی ادامه داد: ما میزان کمی از جرم روی دندان را هم مطالعه می‌کنیم تا ببینیم آخرین غذایی که خورده چه بوده است و اینکه مادرش در ۶ ماه اخیر از چه غذاهایی استفاده می‌کرده است. ما توانسته‌ایم به این موضوع دست پیدا کنیم که انسان نئاندرتال با انسان هوشمند در یک محیط مشترکی زندگی می‌کردند ولی ممکن است هیچ‌وقت همدیگر را هم ندیده باشند.
حیدری گوران درباره اینکه آیا از قبل مطالعاتی درباره شواهد مربوط به انسان نئاندرتال در این محوطه باستانی وجود داشته یا خیر نیز گفت: قریب به یقین بود که این انسان در ایران نیز زندگی می‌کرده است. در ۵۰ کیلومتری مرز ایران و عراق در غار شنیدار، نمونه‌هایی از این انسان پیدا شده بود. شواهد زیست‌محیطی و داده‌های باستانی مانند ابزار سنگی، ما را به این سمت سوق داد که ممکن است در این بخش از کرمانشاه نیز چنین یافته‌هایی پیدا شود.
این باستان‌شناس تصریح کرد: ما در این محوطه کاوش تخصصی در چارچوب پژوهش‌های باستانی را داشتیم و پروژه مربوط به انتقال از دوره پارینه سنگی میانی به دوره نوین بود که به صورت اتفاقی به این دندان نیز برخورد کردیم.
ششمین دندان کشف شده در جهان
وی گفت: از نظر باستان‌شناسی، مطالعات سی‌تی‌اسکن که روی این دندان انجام شده، نشان می‌دهد که به صورت قطع به یقین این انسان نئاندرتال است؛ البته مطالعه DNA بهترین مطالعه دنیاست اما در حال حاضر هیچ تکنولوژی‌ای موفق نشده که DNA را از استخوان جذب کند. ما می‌دانیم که نئاندرتال‌ها هرگز در آفریقا زندگی نمی‌کرده‌اند. آزمایش‌های مربوط به این دندان در آزمایشگاه‌های دانشگاه‌های کمبریج، آکسفورد، بردو، بولونیای ایتالیا و مؤسسه ماکس بلانک انجام شده است. این ششمین دندان شیری است که از انسان نئاندرتال در دنیا کشف شده است. پیش از این پنج دندان دیگر در کشورهای اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، آلمان و بلژیک پیدا شده بودند.
در این برنامه شیرازی رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی نیز گفت: در ایران کسی تاکنون موفق به پیدا کردن شواهدی از انسان نئاندرتال نشده بود. قرار است این دندان به اداره کل موزه‌های کشور تحویل داده شود تا به نمایش بگذارند. فکر می‌کنیم بهترین جا برای نمایش این دندان، موزه ملی ایران باشد آن هم به دلیل تعداد بازدیدکنندگان و فضایی که در اختیار دارند.
منبع: مهر
ارسال دیدگاه