مراقب عکس‌های کودکان خود در فضای مجازی باشید!

به گزارش کودک پرس ، در همه دنیا پلیس به والدین اخطار می‌‏دهد که عکس فرزندان‌‏شان را در شبکه‌‏های اجتماعی منتشر نکنند. در این مقاله به دلایل این هشدار می پردازیم.

 

ـ هرزه نگاری:

تمایل جنسی به کودکان مسأله‌ای است که نمی‌توان آن را کتمان کرد و این بیماران در جوامع به چشم می‌خورند. این افراد اغلب طرفدار پیج کودکان‌اند و به واسطه این پیج‌ها با این کودکان خیال‌پردازی‌هایی دارند و تمایل دارند این کودکان را از نزدیک ببینند. بسیاری از کاربران عکس های ساحلی یا برهنه و نیمه برهنه فرزندانشان را در سایتها قرار داده اند که می تواند مورد بازدید کسانی باشند که والدین نمی خواهند دیده شود.

نکتۀ مهمی که در انتشار عکس ها نباید از نظر دور داشت، احتمال سوء استفاده از این تصاویر برای ساختن فیلم ها و تبلیغات پورنوگرافی کودکان است. پورنوگرافی کودکان عبارت است از استفاده از تصاویر و بدن کودکان برای تولید محتواهای جنسی مستهجن در قالب عکس، فیلم، انیمیشن و …

عکس های منتشر شده کودکان در وبلاگ ها، شبکه ها یا سایتهای مجازی ممکن است توسط بعضی افراد، دانلود شده ، محتوای نامناسبی به آن اضافه گردد و به لینک های پورنوگرافی کودکان ارسال شود.

در یک پژوهش از سایت پورنوگرافی کودکان، عکس ها ابتدا در شبکه های مجازی به اشتراک گذاشته شده و پس از دانلود با نظرات و محتواهای نامناسب در سایت های پورنو قرار داده شده است . در این پژوهش برآورد شده است که نیمی از 45 میلیون عکس پورن کودکان در سایتها ، از شبکه های مجازی گرفته شده است.

ـ عدم توجه به حریم شخصی کودکان:

گذاشتن عکس کودکان نمونه ای از عدم رعایت اطلاعات شخصی است. در شبکه های مجازی شاهد عکس های خصوصی و جزئی کودکان، نظیر حمام رفتن، غذا خوردن، بازی کردن و بد اخلاقی های آنها هستیم.

این امر به دوستان آینده کودک، همکاران و دوستان والدین … اجازه می دهد تا عکس های خصوصی آنها را مشاهده نمایند و این امر حریم خصوصی کودک را نقض می نماید. حفظ حریم خصوصی کودکان از نیازهای اولیه و حقوق کودکان است و والدین بایستی به این حق توجه نمایند.

آیا والدین می دانند که کودکان آنها در آینده چه حسی نسبت به انتشار عکس های کودکی اشان دارند؟ممکن است نوجوان شما دوست نداشته باشد که همکلاسی هایش عکس شش ماهگی اش را با شورت گلدار قرمز ببینند. هر چقدر هم که این عکس ها از نظر شما یا دیگران دوست داشتنی یا با مزه باشند، انتشار عکس های کودکان در فضای مجازی به نوعی یعنی تصمیم گرفتن به جای آنها است.

ـ سرقت هویت کودکان:

اشتراک گذاری عکس‌‏های کودکان، سرقت هویت و نام و نشان آنها را ساده‌‏تر می‌‏کند. به‌‏خصوص برای غریبه‌‏هایی که از طریق این عکس‌‏ها پروفایل کاربران را دستکاری می‌‏کنند تا به کودکان دیگر یا سایر نوجوانان دسترسی پیدا کنند. برخی از افراد با استفاده از عکس های کودکان، تظاهر می نمایند که عکس فرزند خودشان بوده و برخی داستانهایی را می سازند و برای داستان خود از عکس های این کودکان استفاده می نمایند.

حتی برخی از حساب های اینستاگرام عکسی از یک کودک با اطلاعات ساخته شده ارسال می نمایند، و بیان می دارند که امکان انتقال کودک به خانواده های خواستار کودک وجود دارد. و البته ممکن ایت عزاران نفر این عکس ها را در فضای مجازی مشاهده نمایند. استیسی استینبرگ، استاد حقوق دان دانشکده حقوق لوین، معتقد است “والدین باید نگران باشند که این اطلاعات ممکن است در دست افراد یا سازمان هایی قرار گیرد که در صدد آسیب رساندن به کودک هستند.

ـ امنیت کودکان:
پژوهش ها نشان می دهد، پدر و مادرهایی که اطلاعات فرزندان خود را در شبکه های اجتماعی به اشتراک می گذارند ناخواسته آنها و خانواده خود را به واسطه در معرض خطر قرار دادن حریم خصوصی و امنیت با چالش و خطر مواجه می سازند.

تحقیقات نشان دهنده آن است که 45.2 درصد عکس کودکان در فیس بوک به همراه نام کودک است و 6.2 درصد عکس ها، تاریخ تولد فرزند ذکر شده است، به طوری که بازدید کنندگان عکس ها توان تعیین سن دقیق کودک را دارند.

این آمار در اینستاگرام به مراتب بالاتر است. تیمی از پژوهشگران آمریکایی با استفاده از نرم افزارهای تعیین سن موجود در بازار و بررسی 2,400 حساب کاربری عمومی در فیسبوک موفق به یافتن 2,200 عکس از کودکان هفت ساله یا کمتر شده اند. سپس آنها با جستجو در این داده ها کشف کرده اند که یافتن نام کامل و تاریخ تولد یک کودک با استفاده از نرم افزار مورد استفاده فوق العاده ساده بوده است.

اگر پلیس یا محقق می تواند نام فرزند، تاریخ تولد و مدرسه را از پست های رسانه های اجتماعی اتان پیدا کند، منطقی است که یک شکارچی نیز بتواند آن را پیدا کند. اگر جزئیات زندگی یک کودک در رسانه های اجتماعی از زمان تولد به اشتراک گذاشته شده است، فرد می تواند به طور بالقوه تاریخ و زمان تولد کودک، رنگ چشم، رنگ مو، مکان و آدرس مدرسه و خانه را پیدا کند. و این امر امنیت کودکان و حتی خانواده کودک را از بین می برد.

ـ قضاوت های متعدد:
عکس کودکان در شبکه های مجازی، مکررا مورد قضاوت بازدید کنندگان قرار گیرد. معمولاً تصاویر کودکی فرزندان شما بعدها با نوجوانی و بزرگسالی شان مورد مقایسه قرارمی گیرد و بینندگان عکس در مقام اظهار نظر و مقایسه بر می آیند. یک نفر ممکن است بگوید «بچگی هایش قشنگ تر از حالا بوده» و دیگری ممکن است اظهار کند «‌فرزندتان اصلاً شبیه خودتان نیست!!» یا ….

از تاثیرات قضاوتهای مجازی، اهمیت بیش از اندازه به ظاهر خواهد بود و خانواده تلاش می کنند بهترین عکس ها را از لجظات خوب زندگی شان به اشتراک بگذارند تا نظرات مثبت بازدید کنندگان را دریافت نمایند. بنابراین در گذر زمان، توجه بیش از اندازه به ظواهر زندگی، جزئی از شخصیت کودک خواهد شد.

ـ عدم توجه به استقلال کودک:
با توجه به داوری های مطرح در دنیای مجازی، والدین مداوم در انتخاب لباس و ژست کودک انتخابهایی می نمایند که استقلال کودک را زیر سوال می برد. شاید کودک خردسالی بخواهد از پوشیدن هرگونه لباس در زمین بازی خودداری کند، اما والدین کودک را مجبور نمایند تا شلوار و پیراهن بپوشد.

نادیده گرفتن استقلال کودک، محدود به پوشش کودک نمی شود. ممکن است والدین از کودک بخواهند برخی از اعمال و رفتارهای دینی را ادا نماید یا حتی لباس یک تیم ورزشی بر تن نماید. به عبارتی کودک تبدیل به ابزاری برای ارائه نظرات ، عقاید سیاسی، دینی و ….. والدین می گردد.

اشتاینبرگ نیز در همین راستا چنین می‌نویسد:حامیان حقوق کودکان در حوزه‌های رفتاری و پزشکی اذعان دارند که سعادت کودک به تصورات سنتی از سلامت محدود نمی‌شود. درواقع، کودکانی که با احساس حاکمیت بر حریم خصوصی خود رشد می‌کنند و والدینشان از آن‌ها حمایت کرده و کمتر آنان را کنترل می‌کنند در زندگیْ موفق‌تر هستند. مطالعات نشان می‌دهد که این کودکان، در مقایسه با کودکانی که در دوران کودکی از خودمختاری کمتری برخوردار بوده‌اند، در کل بیشتر احساس سعادت می‌کنند و رضایتمندی بیشتری از زندگی دارند.

اما در این میان هستند والدینی که حتی از این راه درآمد‌های میلیونی کسب می‌کنند و با پشتکار فراوان و صرف هزینه‌، کودک خردسال خود را از چند ماهگی در فضای مجازی به نمایش می‌گذارند تا با کسب شهرت، از او یک سلبریتی با صدها هزار فالوور بسازند و بتوانند از آتلیه‌های معروف و برندهای لوازم کودکان و نوزادان، اسپانسر جذب کنند.

این‌گونه کودکان مجبورند ساعت‌های زیادی را در مقابل دوربین‌ والدین خود مرتب و شیک ژست بگیرند و تصاویرشان شبیه مانکن‌های بزرگسال در انواع و اقسام حالات و مکان‌ها با لباس‌های مختلف در صفحات اینستاگرامی منتشر می‌شود و کودکی‌شان همان‌طور شکل می‌گیرد که پدر و یا مادرشان می‌خواهند.

 

ـ شهرت نامتعارف:
در شبکه‌های مجازی ما فیلم‌ها و عکس‌هایی از کودکان می‌بینیم که دست‌به‌دست می‌شوند و باعث می‌شوند این کودکان معروف شوند. درواقع این کودکان می‌آموزند که بی‌هیچ تلاشی می‌توان به موفقیت‌هایی رسید و شهرت یافت. چنین شرایطی در ظاهر خوشایند به‌نظر می‌رسد، اما در باطن تاثیر منفی خود را می‌گذارد، و ناخواسته اعتماد به نفس کاذبی را در آنها بوجود بیاورد.
زمانی که کودک در شرایط اجتماعی واقعی با گروه همسالان خود قرار می‌گیرد به طور جدی و واقع‌بینانه خود را محک می‌زند و تازه متوجّه می‌شود که الزاماً از کودکان دیگر برتر نیست و تا به این باور برسد و بتواند کسب توانمندی‌های لازم و در ادامه اعتماد به نفس صحیح شکل بگیرد، زمانی طولانی و راهی سخت و پر از پیچ و خم را باید طی کند.

از سوی دیگر با توجه به عدم امنیت کودکان معروف در شبکه های مجازی، والدین تلاش می نمایند فرزندانشان را در مدارس یا مهد کودک هایی ثبت نام نمایند که معروف نبوده و این امر باعث می گردد تا کودکان توجهی را که در دنیای مجازی دریافت می کردند را در دنیای واقعی دربافت نکنند و این امر باعث از بین رفتن عزت نفس کودکان می گردد. زیرا عزت و ارزش خود را در دریافت توجه و لایک از دیگران می داند.

ـ استفاده از عکس کودکان برای تبلیغات تجاری:
متأسفانه برخی از تبلیغ کنندگان عکس هایی را که در اینترنت پیدا می کنند و از تبلیغات آنها در بخش های دیگر دنیا استفاده می کنند. این چیزی است که برای یک خانواده اتفاق افتاده که تصویری از دختر دارای سندرم داونشان دزدیده شده و برای تبلیغ یک کیت آزمایش پیش از ازدواج استفاده می شده است.

ـ عدم توجه والدین به کودک و صرفا توجه به لایک
حضور مداوم والدین در شبکه های مجازی و اهمیت دریافت لایک از بازدیدکنندگان عکس کودکشان، باعث نادیده گرفتن نیاز های عاطفی کودکان می گردد. به صورتی که نیازهای کودک نادیده گرفته شده و ارتباط والدین با کودک در گرفتن عکسهای زیبا از کودکان محدود می گردد. در پژوهشی از 569 والدین دارای کودکان 4 ساله ، 48درصد والدین نگران نیازهای عاطفی فرزندشان بوده و 67 درصد والدین نگران عکس های فرزندان خود بوده اند.

در این پژوهش، 56 درصد از مادران و 34 درصد از پدرانی که در شبکه های مجازی، عکس کودکان خود را به اشتراک می گذارند، بیان داشته اند که اشتراک گذاری عکس ها ، احساس تنهایی آنها را کم می کند و 72 درصد آنها بیان داشته اند با فعالیت در دنیای مجازی، نگرانی هایشان نسبت به تربیت و نیازهای کودکانشان کمتر شده است.

در مقابل والدینی که در شبکه های مجازی درگیر اشتراک گذاری عکس های کودکانشان نیستند، درگیر موضوعاتی نظیر خواب، تغذیه، نظم و انضباط، مشکلات رفتاری و مراقبت روزانه و پیش دبستان کودکانشان هستند./ نیره حاجی علیان/ روانشناس کودک و نوجوان