به گزارش کودک پرس ، لیلا دودمان در همایش شهر دوستدار کودک و بازآفرینی شهری امروز، گفت: شیراز در طرح شهر دوستدار کودک تلاش می‌کند صرفا در مشابهت‌های ادراکی، فیزیکی یا اجتماعی مکان‌های شهری نباشد بلکه تصورات و طرح‌واره‌های مشترک کودک و شهر را برای ارضای نیازها و خواست‌های کلیدی کودکان بسترسازی و ایجاد کند.
وی بر ضرورت توجه به کودکان در امور شهرسازی تاکید و اضافه کرد: این قشر با ارزش، آینده ساز و در عین حال آسیب پذیر جامعه یک بحث بسیار گسترده و کلی است که علاوه بر وجود مطالعات فراوان در این زمینه یک پیش فرض اثبات شده برای همه متخصصان محسوب می‌شود.
دودمان ادامه داد: از دهه 1950 و 60 میلادی بود که تب و هیجان مدرنیسم و شوق استفاده از فولاد و بتن در شهرها فروکش کرد و انسان به‌عنوان یک سرمایه مهم اجتماعی در کانون توجه تصمیمات اندیشمندان جامعه شناسی و شهرساز قرار گرفت.
به اعتقاد دودمان فراموشی تناسب و توجه شهرها به شرایط فیزیکی و روانشناختی کودک، به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین سرمایه‌های اجتماعی با توجه به شرایط و حساسیت سنی و جسمی خود، ضمن کاهش معنادار جمعیت زاد و ولد کودکان در شهر، کاهش شدید تجارب اجتماعی و احساس تعلق به شهر و فضای شهری را برای آنها به همراه داشت.
نایب رییس کمیسیون حقوق شهروندی شورای اسلامی شهر شیراز افزود: در دهه‌های 80 و 90 سیاستمداران و شهرداران و سازمان‌های جهانی پس از کسب تجاربی اندک، توجه به کودکان را در چهارچوب شهر دوستدار کودک به‌صورت رسمی آغاز کردند که در اکثر پیمان‌های جهانی کودک و اعلامیه جهانی حقوق بشر، سعی در احقاق مواردی حقوقی نسبت به کودکان داشته و دارند.
دودمان ادامه داد: حق اظهار نظر درباره شهر مطلوب خود، حق مشارکت در تصمیمات در مورد شهر، حق مشارکت، جامعه و زندگی اجتماعی، حق دریافت خدمات اولیه مانند مراقبت‌های بهداشتی و آموزشی، حق دسترسی به آب سالم، حق ایمن ماندن از خشونت، مصونیت در برابر استثمار، حق زندگی و رشد در محیطی پاکیزه، مشارکت در رویدادهای فرهنگی و اجتماعی، امکان رفت وآمد امن در گذرگاه‌ها وخیابان‌ها، امکان دیدن دوستان و برخورداری از فضای بازی مناسب، داشتن فضای سبز مناسب و در دسترس در شهر و محله از جمله حقوقی است که در اعلامیه‌های جهانی دیده شده است.
وی با بررسی شرایط امروز کشور در برابر حقوق کودکان، از خانه، مدرسه و شهر به عنوان سه واحد اجتماعی مهم تاثیرگذار در روند رشد کودکان یاد کرد و افزود: در کشورهای در حال توسعه بیش از نیمی از کودکان در شهرهایی زندگی می‌کنند که در تناسب با نیازهای آنها نبوده و نیست؛ علاوه بر آن شهرهای امروز ایران آن‌قدر در معضلات پیچیده اقتصادی و اجتماعی خود فرو رفته‌اند که توجه به نیازهای کودکان و رعایت تناسب شرایط فیزیکی روانی کودکان را تا حد زیادی به دست فراموشی سپرده شده‌اند.
دودمان افزود: به‌عنوان یک دانش آموخته جامعه شناسی هشدار می‌دهم که اکنون نیز برای نگرانی در مورد سرنوشت و آینده کودکان در شهرها دیر است، ترس از ناامنی و عدم تناسب فضای شهرها با شرایط فیزیکی و روانی کودکان، آنها را مجبور به عقب نشینی از اجتماع نموده و کودکان امروز سرزمین ما بجای تجربه بازی در کوچه و محلات به فضاهای خصوصی درون خانه ها پناه آورده اند.
عضو شورای اسلامی شهر شیراز معتقد است اولویت دادن به تسهیل ترافیک ساخت زیرگذرها و غول‌های بتنی و ساخت بلوک‌های شهری متراکم امکان تجربه کوچه و خیابان و فضای باز شهری را به‌عنوان محل زندگی از کودکان سلب کرده است. این مساله در علم جامعه شناسی و روان شناختی کاهش فعالیت آزاد کودکان که یکی از موثرترین ابزار رشد ذهنی جسمی و عاطفی کودکان بوده را به همراه دارد.
به گفته دودمان، نقش فضاهای شهری و محیط زندگی و امکانات محیطی جهت تحرک آزاد و مستقل، گسترش مهارت‌های بدنی در پذیرش نقش‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، شیوه زندگی، تعامل و عقاید و نهادینه کردن الگوهای رفتاری کودکان، احساس تعلق و بلوغ فردی و اجتماعی و ایجاد پیوندهای عاطفی و روحی که از ضرورت‌های اساسی جامعه شناختی رشد کودکان در شهرهای امروزی است یا نابود شده‌اند یا در حال اضمحلال است.
وی به مبانی روانشناسی رشد کودک اشاره کرد و افزود: کودک باید بتواند احساساتش را در مورد مکان بسط داده و نقش جدید برای مکان و خود به واسطه تقویت مشارکت خلق کند؛ فرصت‌هایی برای شکل دادن به ویژگی‌های فیزیکی مکان و قابلیت‌های آن، در جهت کنترل تصورات کودکانه از قلمروهایی که در خود ثبت و ضبط کرده‌اند، آنگاه در چنین فضایی است که چه از بعد رفتاری و چه از بعد روانشناختی حس مفید بودن و تعلق به کودکان دست می‌دهد و در مرحله بعد کودک آماده کسب تجارب متنوع در فرایند رشد خود و کشف مکان بر می‌آید، آنگاه رفتارهای کودکان با برخی قابلیت‌های مکان پیوند می‌خورد و شور و شعفی در کودک برای تبدیل یک فضا به مکان توام با ارزش و معنا می‌شود.
دودمان با بیان اینکه هویت زاییده هزاران واکنش شخصی در مقابل هزاران نوع از جنبه‌های نفوذی محیط است، ابراز کرد: خواسته ها و تمایلات و مجرک‌های یک کودک با قوای محیطی‌اش ارتباط برقرار می‌کند و هویت به منصه بروز و ظهور می‌رسد.
عضو شورای اسلامی شهر شیراز ادامه داد: شیراز در طرح شهر دوستدار کودک در تلاش است تا صرفا در مشابهت‌های ادراکی، فیزیکی یا اجتماعی مکان‌های شهری نباشد بلکه تصورات و طرح‌واره‌های مشترک کودک با شهر را در جهت ارضای نیازها و خواست‌های کلیدی کودکان بوجود آورد.
او گفت: گرچه شهر دوستدار کودک یک مدینه فاضله یا کمال مطلق برای رشد کودکانمان در شهر نخواهد بود و شورای اسلامی شهر و شهرداری شیراز در این زمینه صرفا بار مسئولیت را به دوش نداشته و ندارند و دست یاری بسوی همه نهادها و سازمانها و ارگان‌ها و سمن ها دراز کرده و خواهیم کرد.
دودمان اضافه کرد: تلاش خود را برای ایجاد یک مزیت اصلی در شهر با تاکید بر مشارکت خود کودکان با علم به حساسیت منحصر بفرد محیط اجتماعی فرهنگی و فیزیکی و روانشناختی برای کودکان که منجر به شادی و شور آنها شود بوجود آوریم و یقین داریم که اگر دل در گرو این مرز و بوم و آب و خاک داریم باید با تمام توان و همت خود به پیش رویم که توجه به این قشر مهم و تاثیرگذار پایدارترین سرمایه گذاری است که می‌توانیم و باید داشته باشیم.
منبع: ایسنا
ارسال دیدگاه