تقویت صبر و خودکنترلی در کودکان

به گزارش کودک پرس ،قبل از این که سریعا در مقام دفاع از کودک خود برآیید، کمی صبر کنید و تأمل به خرج بدهید. با صبرکردن و نشان‌ ندادن واکنش‌های سریع و فوری می‌توانید بهتر فکر کنید و با راه‌حل‌های بهتری مسائل کودک خود را حل کنید. فرض کنید در مدرسه کسی به کودک شما گفته است: «چاقالو». در این صورت ۲ راه پیش روی‌تان است. نخست اینکه شماره‌ی والدین آن کودک دیگر را پیدا کنید و به والدین او این موضوع را اطلاع دهید و از فرزند آنها شکایت کنید. دوم اینکه به کودک خود یاد بدهید در چنین مواقعی چه واکنش و رفتاری داشته باشد.

قطعا روش دوم بسیار مفیدتر واقع می‌شود. می‌توانید به فرزندتان یاد بدهید که در چنین مواقعی به دوست یا هم‌کلاسی خود بگوید: «من چاق نیستم و چنین رفتار و صحبتی با یک دوست اصلا درست و شایسته نیست». این خودداری از مداخله در روابط کودک باعث می‌شود تا او خودکنترلی بیشتری در زندگی به دست بیاورد.

نکته‌ی دیگر این است که کودک خود را با به خرج‌دادن صبر و تحمل توانا و مستقل بار بیاورید. وقتی کودک نمی‌تواند واژه‌ای سخت را تلفظ کند یا تکه‌ای از پازل خود را پیدا نمی‌کند، صبر داشته باشید و سریعا مداخله نکنید. بگذارید کودک مستقل باشد و روی پای خودش بایستد. در این صورت، پس از موفقیت شادی بیشتری کسب خواهد کرد و فردی می‌شود که نسبت به توانایی‌های خود و موفق‌شدن، خوش‌بین است.

خودکنترلی توانایی تنظیم خود است و به این موضوع می‌پردازد که آیا شما می‌توانید پا روی خواسته‌هایتان بگذارید، هیجاناتتان را مدیریت کنید یا در زمان کلافگی آرامشتان را حفظ کنید. پاسخ به هر یک از این سؤالات بستگی به سطح رشدی هر فرد دارد. به طور مشخص کودکان کوچک‌تر فاقد خودکنترلی هستند.

خودکنترلی در طول چند سال، همراه با تغییرات زیاد بین ٣ تا ٧ سالگی اتفاق می‌افتد اما تفاوت‌های فردی نیز در این رابطه وجود دارد. برخی کودکان در خودتنظیمی‌شان مشکل دارند و از آن رنج می‌برند و برخی دیگر به سرعت کنترل بر خود پیدا می‌کنند. در کل، افراد با خودکنترلی ضعیف بیشتر احتمال دارد که مشکلات رفتاری پرخاشگرانه پیدا کنند. آن ها حتی ممکن است اضطراب و افسردگی را تجربه کنند. در همین راستا کودکان تکانشی بیشتر احتمال دارد که گرایش به چاقی، سیگار یا وابستگی به مصرف مواد مخدر و الکل و نیز گرایش به خشونت پیدا کنند

خویشتن داری یا خود کنترلی یعنی توانایی کودک در به تاخیر انداختن نیاز برای رسیدن به چیز بهتری در آینده. برای این کار می توان به میزان بزرگی کارها، به کودک پاداش های بزرگتری بدهیم. کودک یاد می گیرد پاداش بزرگتر را به پاداش کوچکتر ترجیح دهد. مثلا کودکی که در خیابان اظهار گرسنگی یا دفع می کند می توان در حد معقول، با پیشنهاد یک پاداش که مورد علاقه کودک است از وی خواست که کمی صبر کند تا به مکان مناسبی برسید. کودک برای رسیدن به آن پاداش بزرگتر، فعلا از لذت کوچکتر (دفع) صرف نظر می کند.

کودکی که خودکنترلی ضعیف دارد کم طاقت، حواس پرت است و صبر و تحمل کمی دارد. البته به یاد داشته باشید که افراط در تکنیک خود کنترلی به کودک آسیب خواهد زد. کودکانی که توسط والدین مجبور به خود کنترلی بیش از حد می شوند، خجالتی می شوند، نمی توانند احساسات خود را بیان کنند در نتیجه خواسته هایشان را غیر مستقیم می گویند. دروغگو و پنهان کار می شوند. در زمان هایی که با اقتدار با کودک رفتار می کنید و کودک شما را متهم به «نامهربانی» میکند با او این گونه سخن بگویید:

«من تو را دوست دارم و به همین دلیل آینده تو برای من مهم است گاهی برای محفاظت از تو، باید تو را از چیز هایی منع کنم. وقتی بزرگ تر شدی خواهی فهمید که من برای تو کار بزرگی انجام داده ام».

ما از کودک نمی خواهیم مطیع ما باشد تنها از او می خواهیم ضوابطی را که به او یاد آوری می کنیم رعایت کند. احترام به دیگران با احترام گذاشتن به والدین شروع می‌شود. احترام هیچگاه نمی‌تواند یک طرفه باشد، به همین دلیل برای اینکه به کودک احترام گذاشتن به دیگران را بیاموزیم، قبل از هر چیز باید با او با احترام رفتار کنیم. عشق ورزیدن به کودک بدون فاکتور احترام نمی تواند پاسخ گوی نیاز کودک باشد.

فرمولی برای بر آورده کردن خواسته های کودک
هنگامی که کودک خواسته ای دارد، ابتدا به کودک اجازه دهید تقاضا کند، سپس خواسته اش را طبق این فرمول اجابت کنید. به این فرمول توجه کنید :

نیاز >>> تلاش >>> امتیاز >>> خواسته

کودک شما باید ابتدا احساس نیاز کند و برای احساس نیازش آنقدر انگیزه داشته باشد که تلاش کند. البته بسیاری از اوقات تلاش به تنهایی ما را به خواسته نمی رساند زیرا که امتیاز لازم را ممکن است به دست نیاورده باشیم. پدر و مادری که از روی دلسوزی تلاش و امتیاز را از این فرمول حذف نمایند و کودک خود را از «نیاز»، مستقیما به «خواسته» برسانند در حق کودک خود بی رحمی می کنند.

نکته ای جالب توجه این است که ارتقا مهارت خود کنترلی برای درمان چاقی کودکان راهی دقیق و منطقی است و ذهن آگاهی (تمرینی برای تمرکز آگاهانه) می‌تواند به عنوان یک روش برای تغذیه سالم و کاهش وزن مورد استفاده قرار گیرد.