ایرج طهماسب: کودکان خود را به آثار غربی ضدفرهنگی و خشونت‌آمیز نسپارید

به گزارش کودک پرس ، ایرج طهماسب مجری و برنامه‌ساز پیشکسوت حوزه کودک و نوجوان در دومین همایش مدیران روابط عمومی دستگاه‌های دولتی، غیردولتی و خصوصی در حوزه تولید پویانمایی که به همت برگزارکنندگان رویداد «رویازی» برگزار شد، در سخنانی با اشاره به اینکه ایرانی‌ها اساساً از گذشته به تربیت مستقیم اعتقاد داشتند، گفت: ما اساساً خیلی رک به بچه‌ها مطالب را می‌گوییم و اصطلاحاً با نصیحت کردن سعی در اصلاح رفتار آنها داریم، ولی در جهان معاصر تربیت غیرمستقیم بیشتر جواب می‌دهد، به‌طوری‌که اصلاً کودک متوجه نشود که چه نکته خوبی در حال انتقال به اوست و یکی از این روش‌های مرسوم، انیمیشن است.

وی افزود: آن چیزی که در محصولات انیمیشنی غربی وجود دارد و برای ما پسندیده نیست، شتاب، تندی و خشونت بیش از حدی است که با فرهنگ و زندگی ما همخوانی ندارد اما باید این را قبول کنیم که آنها به یک نکته خیلی خوب دسترسی پیدا کردند و آن را به فرزندانشان یاد می‌‎دهند و ما نسخه بدلی آن را انجام می‌دهیم. آن نکته آموزش به بچه‌ها از طریق دیدن و عمل کردن است. کودک ممکن است از سنی به بعد که به مدرسه می‌رود مسائل شنیداری، گفتگو کردن، حرف زدن و یاد گرفتن برایش اهمیت داشته باشد ولی از نوزادی تا مرحله خردسالی و قبل از دبستان، بیشتر از طریق دیدن است که می‌فهمد و عمل می‌کند، در حقیقت کودک وقتی در آن سن چیزی می‌بیند آن را تعقیب می‌کند و همین به مرور تبدیل به یک مهارت در کودک می‌شود و با آن مهارت پرورش پیدا می‌کند. آنها این موضوع را خیلی خوب فهمیدند و در سنین پایین آن را عملی می‌کنند و به همین دلیل که روی بخش دیداری کودکانشان کار کردند، مخاطب انبوه نیز دارند.

وی در قیاس این موضوع با کشورمان نیز اضافه کرد: همه چیز در ایران روی فرهنگ شنیداری بنا شده و شما هر اثر هنری که می‌بینید در آن همه در حال حرف زدن هستند. در سریال‌های تلویزیونی و برنامه‌های کودک ما همه حرف می‌زنند، در صورتی که بهتر این است برنامه‌ریزی به گونه‌ای باشد که ما وجه دیداری در بچه‌ها را تقویت کنیم تا به صورت بصری و عملی یاد بگیرند. وقتی می‌بینیم که علاقه بچه‌ها به اینترنت و بازی‌ با موبایل خیلی بیشتر از بازی‌های فکری است، باید روی این موضوع دقیق‌تر کار کنیم. به نظرم اگر قرار است که دوستان در این زمینه فعالیت کنند، به یک اتاق فکر بزرگ لازم داریم که یاد بگیریم مدل ایرانی بصری را ترویج کنیم. یعنی روش‌های درست آن چیزهایی که داریم را پیدا کنیم، به دوستان تولید کننده توصیه کنیم که مثلاً در انیمیشن‌هایمان به جای اینکه اره برقی برداریم و یک نفر را تکه‌تکه کنیم، از یک مدل ایرانی بهره ببریم یا به جای انجام بازی‌های خارجی در آثار، بازی‌های اصیل خودمان را توصیه کنیم.

مجری «کلاه قرمزی» با اعلام اینکه مخاطب اصلی انیمیشن کودکان هستند و باید بتوانیم با آثارمان زمان تنهایی آنها را به درستی پر کنیم، افزود: بچه‌ها یک زمان فراغت در منزل دارند که نه پدر و مادرها و نه هیچ کس دیگری به آن رسیدگی نمی کند و ما به آن زمان تنهایی بچه می گوییم. ما باید برای این تنهایی یک برنامه، فکر یا ایده ای در نظر بگیریم، ساده‌ترین فکر ساخت اسباب‌بازی یا وسیله بازی بر اساس شخصیت‌های انیمیشنی یا تلویزیونی است که در اختیار کودکان قرار می‌دهند تا مهارت‌های مختلف را یاد بگیرد. مهارت‌های گفتگو کردن، ارتباط گرفتن، کار کردن با دست، ساخت چیزهای مختلف و خیلی نکات دیگر.

طهماسب با اشاره به تاثیر فرهنگ غرب گفت: هرکسی در زمینه کودکان وقت بگذارد و سرمایه‌گذاری کند، جدا از اینکه از نظر مادی به سودآوری می‌رسد، برای آینده کشورش برنامه‌ریزی کرده و آدم‌های خوبی تربیت می‌کند. ما می‌توانیم بچه‌های منطقی، خوب، آرام و سنجیده تربیت کنیم یا آنها را دست فرهنگ غربی بسپاریم و با آثار خارجی به آنها خشونت، شلختگی و بی بندوباری را آموزش دهیم. متأسفانه این خطر در آینده مسیری که آثار انیمیشن و کودک و نوجوان ما می‌رود، وجود دارد و کاراکترهایی می‌بینیم که ممکن است برای بیشتر خنداندن کارهای خیلی بدی انجام دهند، کارهای زشتی که در فیلم‌های غربی می‌بینید. اگرچه ما می‌توانیم مقدار کم و در حد معقولی از این شوخی‌ها را برای جذب مخاطب استفاده کنیم ولی مشکل این است که تمام نمونه‌های ایرانی از مدل‌های غربی برداشته می‌شود و اگر نخواهیم این حجم از نکات منفی را کم کنیم، قطعاً توفیقی به دست نخواهیم آورد، مگر اینکه مدل خودمان را پیداکرده و بچه‌ها را طبق آن مدل سرگرم کنیم.

وی در پایان گفت: مرچندایز و محصولات جانبی موضوعی است که در تمام دنیا با جدیت آن را تعقیب می‌کنند، ولی در ایران به دلیل مشکلاتی که داشتیم، به آن کم پرداختیم. نگاه کردن به مرچندایز دو منظر دارد، یکی منظر اقتصادی که دسته بندی کامل و مفصل است، دیگری انسان سازی است که باید به آن بیشتر بپردازیم. ما متأسفانه مقداری در این زمینه عقب هستیم و برای دوران کودکی بچه‌های خودمان برنامه‌ریزی درستی نداریم و اکثراً از دستاوردهای غربی برای آنها استفاده می‌کنیم که باعث گیج شدن بچه‌ها می‌شود. آنها با عروسک‌ها یا شخصیت‌هایی بزرگ می‌شوند که به سبک زندگی کودکان و نوجوانان ایرانی شبیه نیست.