اقدامات اولیه برای آموزش و کنترل دفع ادرار و مدفوع به کودک

به گزارش کودک پرس   کودکان به طور معمول بین سنین 18 تا 24 ماهگی، آمادگی لازم برای فراگیری این مهارت را پیدا می کنند.

احتمالاً کودک شما کنترل مدفوع خود را زودتر به دست می گیرد. بنابراین شما می توانید چند دقیقه پس از صبحانه، او را بر روی لگن بنشانید تا در صورت وجود آمادگی لازم روده هایش را تخلیه کند.

علامت اصلی آمادگی کودک برای کنترل ادرار و مدفوع به شرح زیر است :

1- از کهنه یا پوشک مرطوب و آلوده ی خود اظهار ناراحتی کرده و در خواست تعویض آن را می کند.

نکته : او برای بیان واضح این مطلب هنوز کوچک است و مجبور می شود با ایماء و اشاره این موضوع را به شما تفهیم کند. بنابراین در سنین بین 18 تا 24 ماهگی کودکتان گوش به زنگ این علامت باشید.

2- در صورت مرطوب یا آلوده شدن پوشکش برای جدا کردن و دور کردن آن از خود تلاش می کند به این علامت نیز توجه کافی داشته باشید؛ زیرا او در این کار موفق شده و در نتیجه خود و محیط اطرافش را به وسیله پوشک آلوده ی جدا شده کشف کند.

3- برای ساعت های طولانی پوشک خود را خشک و تمیز نگه می دارد.

نکته : توجه داشته باشید که قدرت فراگیری این مهارت در پسران دیرتر از دختران به وجود می آید. بنابراین بهتر است برای جلوگیری از انجام زحمات بی فایده، اقدامات لازم آموزشی در این مورد را پس از پایان دو سالگی پسر کوچولویتان شروع کنید.

شکا با رعایت نکات زیر می توانید کودکتان را در یادگیری بهتر و سریعتر این مهارت یاری دهید :

* 1 تا 3 دقیقه پس از صرف هر وعده ی غذاییاو را روی لگن بنشانید و تشویق به دفع ادرار و مدفوع کنید.

* او را بیشتر از 5 تا 8 دقیقه بر روی لگن نگه ندارید.

* نشاندن کودک بر روی لگن را تبدیل به یک مبارزه ی جسمی و روانی نکنید.

* نشستن بر روی لگن را تبدیل به نوعی بازی و سرگرمی  نکنید؛ زیرا این عمل کاربرد حقیقی خود را از دست می دهد و کودکتان صرفاً برای سرگرم شدن بر روی آن بنشیند و تکلیف اصلی را فراموش کند.

* برای تخلیه ی کلیه ها و روده ها به کودک باج و رشوه ندهید، بلکه «جایزه» بدهید. (فراموش نکنید که باج و رشوه را قبل از انجام کار مورد نظر می دهند و «جایزه» را بعد از انجام کار.)

* در بین وعده های غذایی در هر دو ساعت یک بار کودکتان را برای لگن بنشانید.

* درباره ی فواید استفاده از لگن یا دستشویی به زبان کودکانه برای کودکتان حرف بزنید.

* یک اسم رمز یا علامت را به صورت قراردادی برای اعلام نیاز به دستشویی به فرزندتان آموزش دهید. (مثلاً در مواقع نیاز بگوید «جیش» یا دستش را به پوشکش بزند.) شاید کودکتان قادر به کنترل خود باشد اما فقط راه بیان آن را نیاموخته باشد. پس  به شیوه ی بالا این روش را به او آموزش دهید.

* در صورت ناموفق بودن کودک در مراحل اولیه «هرگز» او را تنبیه یا سرزنش نکنید، بلکه فقط به او تذکر دهید و با آرامش و محبت او را تمیز کنید.

* کودک خود را در این مورد با سایر کودکان مقایسه نکنید. هر کودک ویژگی ها و توانمندی های منحصر به فردی دارد که قابل مقایسه با سایرین نمی باشد.

* قبل و بعد از خواب روزانه یا شبانه کودک را بر روی لگن بنشانید.

* بعد از دو یا سه بار استفاده ی موفقیت آمیزاز لگن دیگر به او پوشک نپوشانید و فقط از شورت یا شلوار استفاده کنید.

* توجه داشته باشید که در هوای سرد کودک زودتر و بیش از حد معمول نیاز به دفع ادرار پیدا می کند.

نکته :

1- پس از هر بار تخلیه کردن کلیه ها و روده ها بر روی لگن کودکتان را از نظر مادی و معنوی مورد تشویق و تقدیر قرار دهید.

2- تحت هیچ شرایطی او را وادار به نشستن طولانی مدت بر روی لگن نکنید. این کاربر روی موفقیت شما و کودکتان تاثیر منفی خواهد داشت.

3- هرگز او را به خاطر آلوده کردن شلوارش تنبیه و سرزنش نکرده و او را شرمسار و خجالت زده نکنید؛ زیرا انجام این اشتباه، عوارض سیاری را برای شما و کودکتان به همراه خواهد داشت که به شرح زیر است :

در کودک احساس تلخ گناهکار بودن را ایجاد می کند.

به اعتماد به نفس او لطمه می زند.

فرآیمد یادگیری کنترل دفع را به تاخیر می اندازد.

او را نسبت به شما بدبین و بی اعتماد می کند.

کودک را برای مقابله به مثل تحریک می کند تا جایی که ممکن است برای لجبازی با شما عمداً شلوار خود را آلوده کند.

زمینه ی ابتلاء کودک به بیماری های جسمانی نظیر یبوست، سنگ کلیه و سنگ مثانه را فراهم می سازد.

* تا حد امکان قبل از خواب یا حین آن به کودک مایعات ندهید تا جای خود را خیس نکند.

عواملی که کنترل دفع را دچار اختلال و بی نظمی می کنند

حتی بعد از گذشت چندین ماه از یادگیری کامل کنترل دفع توسط کودکتان ممکن است، ناگهان متوجه شوید که این عادت تثبیت شده دچار اختلال شده است. این مسئله  به دلایل گوناگونی اتفاق می افتد که برخی از آنها به شرح زیر است :

* ابتلاء کودک به بیماری، تب، لرز و ضعف عمومی.

* ترس ناشی از عوامل محیطی یا کابوس های شبانه.

* خوشحالی یا عصبانیت بسیار شدید.

* بیدار شدن ناگهانی از خواب عمیق.

* ایجاد تغییر در برتامه ی غذایی کودک و نوع تغذیه ی او. (مثل استفاده از غذاهای رقیق یا میوه های آبدار)

* سرگرم بودن بیش از حد.

* ایجاد تحولاتی در محل زندگی مثل تغییر منزل یا رفتن به مسافرت.

* دور شدن از پدر و مادر به هر دلیل.

* تولد نوزاد جدید در خانواده.

* تغییرات آب و هوا مثل تغییر فصل و سرد شدن هوا.

* خستگی بیش از حد و خواب آلودگی.

* تنبلی و بی حوصلگی

* و …

منبع:    مهدپرتال