سینمای کودک فراموش شده است

ابراهیم فروزش از جمله کارگردان‌هایی است که در سال‌هایی که از آن به‌عنوان دوران طلایی سینمای کودک یاد می‌کنیم، آثار درخشانی؛ مانند کلید، خمره و… را به تصویر کشیده و در تمام سال‌ها توجه ویژه‌ای به این بخش داشته و قرار است تا مدتی دیگر «هامون و دریا»؛ فیلمی که سال‌ها از ساختش می‌گذرد، به اکران برسد. به همین بهانه با ابراهیم فروزش گفت‌وگوی کوتاهی داشتیم. او در این گفت‌وگو از چرایی کم‌توجهی به سینمای کودک صحبت کرد.

به گزارش کودک پرس، سال‌ها از ساخت «هامون و دریا» می گذرد و این فیلم قرار است تا مدتی دیگر در سینما‌های کانون به نمایش گذاشته شود. دلیل به‌تعویق‌افتادن اکران این فیلم چیست؟
همان‌طور که گفتید، این فیلم ١٠ سال پیش ساخته شد و طبعا نمایش یک فیلم طبق برنامه‌ریزی خاصی انجام می‌شود. به هر دلیلی اکران این فیلم به تعویق افتاده است و بعد از سال‌ها در سینماهای محدود کانون به نمایش گذاشته خواهد شد.
این روزها صحبت در مورد اکران محدود آثار کودک و نوجوان است و اینکه این‌گونه آثار جایی در اکران‌های سینماها ندارند و مثلا در فصل تابستان و تعطیلی مدارس خبری از اکران فیلم‌های کودک نیست، این شرایط را چطور تعریف می‌کنید؟
در جریان هستم که جشنواره کودک و نوجوان امسال از نظر میزان حضور آثار شرایط خوبی داشته و تقریبا دست‌پر بوده است، اما قطعا در سالیان طولانی کم‌لطفی زیادی به سینمای کودک شده و به نوعی در محاق فراموشی رفته و حتی این‌گونه فیلم‌ها، اکران مناسبی نداشته‌اند؛ مثلا همین فیلم «هامون و دریا» به صورت گسترده اکران نخواهد شد و تنها در سینماهای کانون نمایش دیده می‌شود، بنابراین طیف کمتری به نمایش این فیلم خواهند نشست و به‌صورت فراگیر و گسترده اکران نمی‌شود. متأسفم که همه در جریان روز اخبار سینمایی و تولیدات فیلم‌ها هستند، اما در این میان کم‌توجهی زیادی به سینمای کودک و نوجوان خواهد شد و تولید این‌گونه آثار سهم کمی از سینمای ایران دارد. از طرف دیگر کم‌توجهی بخش خصوصی و دولتی به سینمای کودک نیز مزید بر علت است که رفته‌رفته نشانه‌های کم‌رنگ‌تری از سینمای کودک ببینیم.
حتی بارها از زبان مدیران مختلف شنیده‌ایم که در آغاز کارشان، از کم‌توجهی به سینمای کودک و نوجوان صحبت کرده‌ و اشاره کرده‌اند آن‌طور که بایدوشاید برای سینمای کودک اتفاقی نیفتاده است و طبعا در این شرایط تهیه‌کننده بخش خصوصی نیز مایل نیست در بخشی سرمایه‌گذاری کند که امیدی به بازگشت سرمایه‌اش نداشته باشد. مقصودم از این حرف‌ها این نیست که بگویم سینمای کودک سینمای مرده‌ای است، بلکه فراموش شده است و اگر بخواهیم جان تازه‌ای بگیرد، باید به آن توجه ویژه‌ای شود.
کمی از کیفیت فیلم‌های کودک در سال‌های گذشته صحبت کنیم. به نظر شما آیا به‌لحاظ کیفی آثاری تولید کرده‌ایم که مخاطب امروز سینمای کودک را راضی کند؟
بله، به نظرم در سال‌های اخیر فیلم‌هایی می‌بینیم که گاهی فکر می‌کنیم چطور در ایران ساخته شده است؟ واقعیت این است که بسیاری از این آثار با هزینه بسیار اندک تولید می‌شوند و با این شرایط مخاطب خودشان را جذب می‌کنند. آنچه مسلم است این است که ما در حال رقابت با محصولات خارجی هستیم و در این شرایط باید نیاز مخاطب کودک شناسایی و برای طیفی که این سینما را دنبال می‌کنند برنامه‌ریزی شود. آموزش‌وپرورش از جمله مراکزی است که در این زمینه می‌تواند مؤثر باشد. واقعیت این است که مسئله سینمای کودک موضوع پیچیده‌ای شده است و نمی‌خواهم ناامید نگاه کنم و نیمه پر لیوان این است که جوان‌های بسیار بااستعدادی به این زمینه ورود و آثار خوبی تولید کرده‌اند. سینمای کودک و نوجوان و تولید آثار با‌کیفیت نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و طولانی‌مدت دارد و باید بدانیم مطالبات کودکان و نوجوانان چیست؟ کودکی که این روزها با بازی‌های رایانه‌ای سرگرم است می‌تواند به این باور برسد که می‌تواند فیلم ایرانی هم ببیند و سرگرم شود. وقتی از جشنواره جهانی کودک و نوجوان حرف می‌زنیم نباید تنها به نامش تکیه کنیم. چرا فیلم‌هایی که در این جشنواره حضور دارند درست دیده نمی‌شوند و اکران گسترده ندارند؟
موضوع دیگری نیز درباره تولیدات اخیر سینمای کودک مطرح است؛ اینکه برخی از فیلم‌ها مثل «شهر موش‌ها» یا «خاله قورباغه» و فیلم‌هایی از این جنس که با توجه به استقبال مخاطبان از فصل اول آن تولید می‌شوند به زعم بسیاری نمی‌توانند با مخاطب امروز سینمای کودک ارتباط برقرار کنند و با سلیقه مخاطب امروز این سینما هم‌خوانی ندارند، نظر شما چیست؟
آنچه مسلم است باید نگاه کنیم که استقبال از آثار چطور بوده؟ بچه‌ها نیاز به سرگرمی دارند. نمی‌دانم توجیه اقتصادی ساخت این‌گونه فیلم‌ها چطور بوده، چراکه از این موضوع خبر ندارم، اما وجه سرگرمی و آموزشی این نوع آثار را نباید فراموش کرد و به نظرم می‌تواند برای مخاطب کودک مؤثر باشد و اگر به‌روز باشد به هدفش خواهد رسید. به‌هرحال سینمای ایران به تولید همه‌گونه فیلم نیاز دارد و سینمای کودک را نمی‌توان از تولیدات سینمای ایران جدا کرد و باید به آن توجه ویژه‌ای داشت.