کودک و نوجوان؛ مخاطبِ به مُحاق رفته سینمای ایران!
سینمای ایران با سابقه ۱۲۰ ساله‌اش هنوز عرصه محتومی برای فیلم‌های کودک و نوجوان ندارد.
به گزارش کودک پرس ، امید سهرابی: یکی از مهمترین و در عین حال حساس‌ترین عرصه‌های فیلمسازی در جهان، ساخت فیلم در ژانر کودک‌ونوجوان است. به همین منظور سینمای جهان سال‌های بسیاری است که با ساخت آثار گوناگون سعی کرده است گام‌های مؤثری را در مسیر بردارد، گام‌هایی که اگرچه برخی از آنها با شکست مواجه شده‌اند؛ اما بسیاری از آنها نتیجه مطلوبی را به دست آورده‌اند و مورد تایید جامعه هدف خود-یعنی کودکان‌و نوجوانان- قرار گرفته‌اند.
120 سال پیش وقتی مظفرالدین‌شاه برای اولین بار دستگاه سینماتوگراف را از برادران لومیر خریداری کرد و به ایران آورد، شاید خودش هم چنین تصوری را نمی‌کرد که این وسیله، روزی ایران را صاحب سینما کند؛ اما این اتفاق افتاد و کشور ایران جزء اولین کشورهایی بود که به عرصه فیلمسازی ورود کرد و طی این سال‌ها آثار متعددی تولید کرد. آثار متعددی که بخش عظیمی از آن را در قبل از انقلاب فیلمفارسی تشکیل می‌داد و بعد از انقلاب نیز ژانرهای دفاع مقدس، اجتماعی و سیاسی از جمله ژانرهای محبوب سینمای ایران بوده‌اند.
سیمای ایران در دهه‌های 60 و 70 توجه ویژه‌ای به آثار کودک‌ونوجوان داشت. توجهی که باعث شد تا فیلمسازان کشور رغبت بیشتری به ساخت اینگونه آثار نشان دهند و با همین دست فرمان عرصه فیلم‌های کودک‌و نوجوان جان گرفت و هر ساله چند فیلم از این گونه سینمایی ساخته می‌شد؛ اما این خوشبختی فیلم‌های کودک‌ونوجوان ادامه پیدا نکرد و کم کم سینمای کودک‌ونوجوان در کشور ایران به مُحاق رفت.
بی‌شک بخشی از خاطرات شیرین بچه‌های دهه 60 و اوایل دهه 70 را فیلم‌هایی تشکیل می‌دهند که با موضوع کودکان و برای کودکان ساخته می‌شد.
حال چند سالی است که دیگر گونه فیلم‌های کودک‌ونوجوان دیگر در کانون توجه فیلمسازان ایرانی قرار ندارد. افرادی که روزی تمام تلاش خود را به کار می‌گرفتند تا فیلمی با کیفیت برای کودکان‌ونوجوانان بسازند، امروز سعی می‌کنند با ساخت فیلم‌های متوسط اجتماعی و کمدی برای خود جذب سرمایه کنند. البته این یک روی ماجرای است. روی دیگر ماجرا عدم حمایت متولیان و نهادهای هنری کشور از گونه فیلم‌های کودک و نوجوان است. برخی از نهادهای هنری کشور رغبتی به ساخت فیلم کودک‌ونوجوان ندارند و استدلالشان این است که این گونه فیلم‌های سینمایی بازگردان مالی ندارد و سرمایه را به نابودی می‌کشاند؛ اما آیا این انگاره، تصور درستی است؟
سؤال فوق را می‌توان با اشاره به یک انیمیشن سینمایی، پاسخ داد. انیمیشن سینمایی «فیلشاه» تاکنون توانسته است بیش از ۸ میلیارد تومان بفروشد. رقمی که به راحتی می‌توان از آن دریافت که مخاطبان سینمای ایران همواره علاقه‌مند به تماشای آثار کودک‌ونوجوان هستند. پس مشکل کار کجاست؟ چرا برخی آثار سینمایی آرای عمومی را دریافت نمی‌کنند؟
سه نکته بسیار مهم درباره عدم موفقیت آثار سینمایی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌شود.
نکته اول؛ عنصر کیفیت و جذابیت در آثار کودک‌ونوجوان
یکی از مهمترین ویژگی‌هایی که یک اثر در ژانر کودک‌ونوجوان باید آن را دارا باشد عنصر جذابیت است. علت اهمیت این موضوع آن است که جامعه آماری تماشاکننده اینگونه آثار را کودکان تشکیل می‌دهند. وقتی یک فیلم برای رده سنی بزرگسال ساخته می‌شود، فیلمساز فرصت دارد تا در 15 دقیقه اول فیلم، تماشاچی را با خود همراه کند؛ اما این فرصت در عرصه فیلم‌های کودکان‌ونوجوانان وجود ندارد. در این عرصه، فیلمساز باید در همان سکانس‌های ابتدایی کودک را با خود همراه کند و بتواند این کودک را حداقل 90 دقیقه روی صندلی سینما نگه دارد. به همین خاطر ساخت فیلم برای کودکان و نوجوانان یکی از سخت‌ترین نوع فیلمسازی در جهان به حساب می‌آید. متأسفانه بسیاری از آثار کودک‌ونوجوان در سینمای ایران از عنصر جذابیت غافل شده‌اند و از همین سوء با بحران مخاطب رو به رو هستند.
نکته دوم؛ اکران نامناسب آثار کودک‌ونوجوان
یکی از دلایل زمین خوردن فیلم‌های کودک‌ونوجوان، اکران نامناسب اینگونه آثار است. برخی دفاتر پخش به گونه‌ای آثار کودک‌و نوجوان را عرضه می‌کنند که انگار اثری در گونه اجتماعی به نمایش در آمده است. ساخت تیزرهای جذاب از فیلم‌های کودک‌ونوجوان یکی از راه‌هایی است که می‌تواند یک اثر را به نحو احسنت، معرفی کند. یکی دیگر از راه‌های معرفی اینگونه آثار اقلام تبلیغاتی است که باعث رشد مخاطبان اثر می‌شود.
نکته سوم و پایانی؛ عدم حمایت نهادهای هنری
آثاری که برای کودکان‌ونوجوانان در سراسر دنیا ساخته می‌شود، هزینه‌هایی بالایی دارند و علت این هزینه بالا، استفاده از ویژوال‌ها و جلوه‌های ویژه سنگین در اینگونه آثار است. به همین علت اینگونه آثار عموماً نیازمند حمایت مالی نهادهای دولتی هستند. عدم حمایت نهادهای هنری کشور از اینگونه آثار بعضاً باعث می‌شود، پروژه‌های کودک‌ونوجوان ساخته نشده و فیلمنامه آنها کنار گذاشته شود.
منبع: فارس
ارسال دیدگاه