کتاب قرآن پایه اول کودک‌پسندتر شده است/ ابزارهای آموزشی جای تخصص را می‌گیرد

یک معلم قرآن گفت: کتاب قرآن پایه اول بهتر و کودک‌پسندتر شده، اما تخصص معلمان نیز حائز اهمیت است، اما ابزارهای کمک آموزشی خوب می‌تواند جای تخصص را بگیرد.

به گزارش کودک پرس ، امیرحسین کاکازاده، معلم قرآن مقطع دبستان با سابقه ۹ سال تدریس در مراکز آموزشی و در مقطع اول دبستان با توجه به نیاز نونهالان دغدغه آموزش بهتری را در عرصه قرآنی داشته است. وی که خود قاری و از کودکی با قرآن مأنوس بوده و عضو گروه تواشیح بین‌المللی «الغدیر» و به‌عنوان مدیر گروه سُرودستان نیز شناخته می‌شود.
کاکازاده درباره آموزش قرآن در پایه اول دبستان گفت: با توجه به اینکه چند سال قرآن پایه اول را تدریس کردم، کتاب قرآن پایه اول دبستان را می‌پسندم و اتفاقات خوبی در رابطه با آن افتاده است و روند روبه جلویی طی چند سال گذشته داشته است.
وی افزود: اگر بخواهیم، این کتاب را با کتاب‌های دیگر در سال‌های گذشته مقایسه کنیم، بهتر و کودک‌پسندتر شده است، اما نکته‌ای که وجود دارد این است که با کودک سرو کار داریم و قرآن نیز فضای خاصی دارد؛ از این رو اینکه انس با قرآن به چه شکل انجام می‌شود، بسیار حائز اهمیت است.
کاکازاده ادامه داد: کتاب قرآن در پایه اول، بخش‌بندی خوبی دارد، سرودهایی را در این کتاب اضافه کرده‌اند که مثلاً کودک بخواهد سوره «کوثر» را یاد بگیرد، قبل از اینکه وارد فضای سوره شود، با یک سرود با آن آشنا می‌شود و پیام قرآنی مرتبط با آن را می‌شنود. با توجه به اینکه در این زمینه دغدغه باسواد شدن کودکان را نیز داریم و ما اگر بخواهیم خواندن قرآن را به این موضوع اضافه کنیم، سنگین‌تر خواهد شد و از این رو با آنها بیشتر به صورت شنیداری کار می‌شود و آن را حفظ می‌کنند و در کلاس دوم این مشکل برطرف می‌شود.
وی تصریح کرد: در این کتاب یکسری لوحه‌های خوبی نیز اضافه شده است که کودکان با استفاده از این لوحه‌ها ترکیب‌‎‌خوانی را می‌آموزند، البته این در اواخر سال تحصیلی یعنی از بهمن ماه به بعد انجام می‌شود که سواد کودکان قدری ثبات پیدا کرده باشد و زبان فارسی را یاد گرفته و سپس وارد زبان دیگری شوند.
این معلم قرآن با اشاره به اتفاقات خوب این کتاب در سال‌های اخیر عنوان کرد: در سال گذشته همراه با کتاب، لوح فشرده به کودکان ارائه شد. با توجه به اینکه دفتر تألیف کتب درسی، همه کودکان کشور را مورد توجه قرار می‌دهند و آنچه تولید می‌کنند، مربوط به کل کشور است و امکان دارد من معلم که در تهران کار می‌کنم، چندان نتوانم از این مجموعه استفاده کنم. از این رو همیشه نقاط ضعف و قوتی وجود دارد که در این راستا با کمک دفتر نظارت و تألیف سرودها و پیام‌های قرآنی کتاب را که با زبان کودکان است، در استودیو تولید کردیم و معلمی که در کلاس تدریس می‌کند، جدای از دغدغه آموزش قرآن و جذب مخاطب، فضای کلاس نیز با این کار می‌تواند تغییر یابد. اگر شما لوح و مجموعه‌ای در دست نداشته باشید و بخواهید فقط کتاب را تدریس کنید، فضای کلاس خشک و بی‌روح خواهد بود؛ از این رو معلم باید ابزارهایی را داشته باشد تا بتواند این فضای را برای کودکان تلطیف کند.
وی در ادامه گفت: در کتاب پایه اول نکات مهمی در نظر گرفته شده تا کودک را جذب کند، اما در پایه‌های بعدی مشکلاتی از این نظر وجود دارد. به این معنی که مقطع دبستان را به دو دوره اول و دوم تقسیم می‌کنند که پایه‌های اول تا سوم دوره اول و چهارم تا ششم دوره دوم است که در دوره اول انگیزه خواندن کودکان به ویژه در قرآن بالا است و از این رو این موضوع حائز اهمیت است که چه محتوایی برای آنها در نظر گرفته می‌شود. به عنوان مثال در پایه دوم و سوم از حجم رنگ و لعاب کتاب کم شده است، به این معنی که در کتاب اول، دوازده سرود وجود دارد و کودک با پیام‌ها و سرودهای قرآنی درگیر شده است، اما در پایه‌های دوم و سوم این موضوع کم‌رنگ‌تر شده است و بیشتر به اصل خواندن و یادگیری قرآن پرداخته شده است و از این نظر، قدری جای کار دارد.
کاکازاده با بیان اینکه محتوای کتاب‌های قرآن در پایه‌های اول تا سوم خوب است اما می‌طلبد که در پایه‌های دوم و سوم، قدری کودکانه‌تر شده و رنگ و لعاب بیشتری پیدا کند، بیان کرد: دست معلم در پایه اول برای جذب کودکان بازتر است، اما در دوم و سوم این گونه نیست.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه با توجه به فراهم نبودن امکان برخورداری همه مدارس کشور از معلم قرآن، اگر معلمی غیر از معلم قرآن بخواهد این کتاب را تدریس کند، از پس آن برخواهد آمد یا خیر، گفت: از اهداف آموزش و پرورش این است که معلم اصلی این کتاب را تدریس کند، چون معلم کلاس اول بیشترین ارتباط را با کودک دارد و کودکان بیشترین وقت را با معلم اصلی می‌گذرانند؛ از این رو توصیه شده که قرآن را همین معلم تدریس کند، اما سؤال این است که آیا معلم اصلی، این تخصص را دارد یا خیر؟ که در این راستا، کتاب پایه اول این ویژگی را دارد که معلم اصلی نیز می‌تواند آن را تدریس کند و این کار شدنی است و این معلم اغلب از اطلاعات خوبی برخوردار است و از سوی دیگر با کودکان بکری روبه‌رو است که باید روش‌های مختلفی را برای آموزش آنها به کار گیرد و آنها را جذب کند، اما باز هم موضوع تخصص مطرح است.
کاکازاده در پاسخ به اینکه در برخی مدارس معلم ورزش و یا ناظم مدرسه برای کودکان قرآن تدریس می‌کند، آیا باز هم تخصص اهمیتی ندارد و یا مدارسی هستند که کتاب قرآن را کنار گذاشته‌اند، آیا اشکالی بر کتاب وارد است که نمی‌توانند با آن ارتباط برقرار کنند، عنوان کرد: معلم زمان خوبی را برای آموزش دارد، اما حجم سایر دروس در پایه اول نیز زیاد است و از این رو کمتر معلمی هست که اگر بخواهد به مبحث قرآن بپردازد، خیلی ایده‌آل به آموزش قرآن بپردازد، چون هم و غم معلم باسوادشدن کودک است و آخر سال والدین انتظار دارند کودک خواندن و نوشتن را یاد بگیرد و مدارسی که رویکرد قرآنی دارند، بیشتر به آموزش قرآن می‌پردازند.
وی ادامه داد: اهدافی که من در مجموعه «اولین گندم» داشتم در راستای آموزش قرآن با بهره‌گیری از سرود بود. این کار را با هزینه شخصی تولید و زمان زیادی را برای آن صرف کردم و اغلب روزها پس از تدریس در مدرسه به استودیو می‌رفتم و تا نیمه‌‍‌های شب این کار را آماده می‌کردیم، نکات مهمی را در رابطه با آموزش قرآن کودکان مورد توجه قرار دادم؛ چرا که به دلیل قرآنی بودن کار، ذره‌بین‌ها و چارچوب‌ها دقیق‌تر می‌شود. از این رو تولید این کار حدود یک سال طول کشید و شهریور سال گذشته با همکاری مرکز قرآنی انتشاراتی «ندای آسمانی» ارائه و منتشر شد. با توجه به اینکه مناطق محروم در کشور وجود دارد، از امکانات کمتری برخوردار هستند و از این نظر گستره توزیع این مجموعه بیشتر در همان مناطق انجام شد.
کاکازاده گفت: از این مجموعه بازخوردهای خوبی را دریافت کردم، یکی از بازخوردها این بود که یک معلم، ویدئویی را از کلاسش در بوشهر برایم ارسال کرده بود که نشان می‌داد این مجموعه به آن منطقه رسیده است و فضای کلاس با این مجموعه تغییر یافته و کودکان توانسته‌اند با آن ارتباط برقرار کنند.
این معلم قرآن یادآور شد: در گذشته کتاب‌های گویا و یا چنین مجموعه‌هایی نبود و تخصص اهمیت ویژه‌ای داشت، اما در حال حاضر با وجود چنین ابزارهایی، اگر معلم تخصص کافی را نیز نداشته باشد، می‌تواند با بهره‌گیری از آنها آموزش را پیش ببرد که این کار برای اولین بار انجام شد و با توجه به اینکه چندین سال دغدغه این کار را داشتم، توفیق پیدا کردم این کار را به سرانجام برسانم.