ریشه‌یابی ترس و نگرانی کودکان از مدرسه

با فرارسیدن ایام بازگشایی مدارس در سال تحصیلی جدید شاهد ترس و اضطراب در برخی کودکان کلاس اولی هستیم که بایستی به دنبال ریشه‌های آن باشیم.

به گزارش کودک پرس ، روزهای آغاز مهر ماه مصادف با آغاز فعالیت مدارس است، روزهایی پر از شادی و نشاط، پر از عطر خوش پاییزی و بازی‌ها و شادی‌های راه مدرسه. اما در بین تمام این شادی‌ها و سرخوشی‌های مدرسه و راه مدرسه، عده‌ای ناراحت و غمگین راهی مدرسه می‌شوند.

دکتر رضا بهشتی با بیان اینکه با شروع مهر ماه و آغاز به کار مدارس تغییرات به وجود آمده در برنامه روزمره استرس زیادی را در کودک ایجاد می‌کند، اظهار کرد: در اثر این استرس تغییراتی در حالت و رفتار کودک رخ می‌دهد و حالاتی مانند کج خلقی، گریه، بدگویی از خود، سردرد، دل درد، تغییرات در خواب و اشتها، کابوس‌های شبانه و غیره را از خود نشان می‌دهد.

والدین کودک را با سایر همسالان و دوستان مقایسه نکنند

وی افزود: معمولا استرس برای ورود به مدرسه به خاطر این است که کودک به جزییات همه قوانین و مقررات مدرسه آگاه نیست و ترس از طرد شدن از محیط مدرسه برای کودک وجود دارد. گاهی این استرس در بخش‌های خاصی از مدرسه ایجاد می‌شود و گاهی از عملکرد تحصیلی نامناسب و گاهی از اتفاق‌های ناخوشایند یا آزار دیدن توسط سایر دانش‌آموزان در مدرسه یا مسیر خانه رخ می‌دهد.

رئیس مطب پزشکی امام صادق(علیه‌السلام) رشت با بیان اینکه برقراری ارتباط خوب و مثبت والدین با کودکان و ایجاد اطمینان و امنیت روانی در کودکان، اولین راهکار است، گفت: والدین باید با صحبت کردن با کودکان و نشان دادن علاقه و توجه و احترام به وی از کودک بخواهند که حرف‌های خود را بدون هیچ خجالتی با والدین در میان گذارده و آن‌ها هرگز نباید کودک را مسخره و وی را به خاطر تغییر در حالت و رفتارش سرزنش کنند و حتی کودک را با سایر همسالان و دوستان مقایسه نکنند.

رفتار معلم و ابراز همدلی، بر کاهش استرس در مدرسه موثر است

وی با بیان اینکه نقش معلم در کاهش استرس کودکان بسیار مهم و حیاتی است، گفت: رفتار معلم و ابراز همدلی و برقراری ارتباط صمیمانه و عمیق با کودک می‌تواند در ایجاد احساس امنیت در مدرسه و کاهش استرس بسیار موثر باشد.

دکتر بهشتی ادامه داد: راهکار بعدی آشنایی کودک با فضای مدرسه است که کمک بسیار زیادی به کاهش استرس کودکان می‌کند. والدین می‌توانند کودک خود را قبل از شروع مدارس به محیط مدرسه برده و او را با فضای مدرسه و کلاس درس آشنا کنند.

والدین هرگز از وعده‌های دروغ برای رفع استرس کودک استفاده نکنند

رئیس مطب پزشکی امام صادق(علیه‌السلام) رشت تصریح کرد: والدین به کودک خود اطمینان دهند که سر ساعت به مدرسه خواهد رفت و پس از آن از مدرسه بر می‌گردد یا به دنبال وی می‌روند و اگر مشکلی در مدرسه برای کودک به وجود آمد می‌تواند با والدین خود تماس بگیرد. والدین هرگز از وعده‌های دروغ برای رفع استرس کودک استفاده نکنند و از محروم کردن کودک به خاطر رفتارهای بدی که در اثر استرس در وی ظاهر شده خودداری کنند.

وی با تاکید بر اینکه مدرسه و شرایط حاکم بر آن برای کودک، باید توسط والدین به خوبی درک شود و با کودک همدلی لازم صورت گیرد، گفت: کودک قبل از ورود به مدرسه در شرایطی پر از نشاط و بازی زندگی کرده و ورود به مدرسه به پذیرش یک‌سری محدودیت‌ها منجر می‌شود والدین و اولیای مدرسه با ارتباط خوب و عمیق باید تصویری بسیار مطلوب برای کودک از مدرسه ایجاد کند تا کودک بتواند مدرسه را جایگزین شرایط قبلی کند.

راهکارهای کاهش استرس کودکان در مدرسه

دکتر بهشتی در خصوص روش کاهش استرس کودکان در مدرسه، گفت: اوضاع را آرام کنید، از او بخواهید بیشتر بخوابد، با او حرف بزنید، تمرین آرام‌سازی کند، کارهای اضافه را حذف کنید، ارتباط برقرار کنید، سرمشقی برای «استراتژی‌های مواجهه با موقعیت‌» باشید، ارتباط برقرار کنید، بدگویی نکنید، استفاده از فناوری را محدود کنید، از مشاور کمک بگیرید.

وی ادامه داد: لوری لایت نویسنده‌ کتاب کودکان بدون استرس می‌گوید “کودکی که مدام عجله دارد، هرگز بچه‌ی آرامی نخواهد بود” صبح‌های پرهرج‌ومرج، این آشفتگی را برای تمام روز تثبیت خواهند کرد؛ پس زمان کافی اختصاص دهید و مطمئن شوید که هر آنچه کودکان‌تان نیاز دارند، آماده است.

فعالیت‌های پس از مدرسه کودکان را حذف کنید

رئیس مطب امام صادق(علیه‌السلام) گفت: کودکانی که خواب کافی دارند، به احتمال زیاد خُلق بهتری هم خواهند داشت و بهتر از دیگران می‌توانند از پس استرس مدرسه بربیایند. اگر تردید دارید که کودک‌تان استرس دارد یا اینکه در مدرسه مورد اذیت و آزار کودکان دیگر قرار می‌گیرد، سر حرف را با سوال کردن از روزی که گذرانده و اتفاقاتی که افتاده، باز کنید. می‌توانید به طور غیرمستقیم به او کمک کنید که خودش راه‌حلی برای مشکلاتش پیدا کند؛ این راه حل به‌ویژه برای کودکان بزرگ‌تری مناسب است که دوست ندارند مستقیما به‌ آنها بگویید باید چه کنند.

وی با اشاره به تاثیر تمرین آرام‌سازی، بیان کرد: تنفس عمیق و آرام‌سازی پیشرونده‌ عضلانی و تفکر مثبت، روش‌های اثبات‌شده‌ای برای کاهش استرس‌ هستند که برای کودکان هم موثر می‌باشد.

 بهشتی با تاکید بر حذف کارهای اضافه، گفت: مشغول نگه داشتن، روش غیرسالمی برای مقابله با چالش‌های زندگی است و متاسفانه این فلسفه به کودکان ما هم منتقل شده است. فعالیت‌های پس از مدرسه‌ بیش از اندازه، یعنی زمان کمتری برای حضور در خانه؛ پس کمی از فعالیت‌های پس از مدرسه را حذف کنید و از زمان شام برای کاهش استرس و ارتباط بیشتر خانوادگی بهره ببرید.

برای کنترل استرس فرزندتان با مشاور مشورت کنید

وی اضافه کرد: حتی اگر با معلم‌ها یا نوع تکالیفی که به کودک داده می‌شود مخالف هستید، هرگز جلوی فرزندتان، درباره‌ آنها بدگویی نکنید چراکه این کار، در او ترس ایجاد می‌کند. همیشه مثبت باشید و به جای بدگویی، جلسه‌ای با معلم ترتیب دهید .

این پزشک گیلانی با بیان اینکه استفاده از فناوری را محدود کنید، گفت: کودکان بیش از هفت ساعت در روز از فناوری استفاده می‌کنند که این امر می‌تواند استرس را افزایش دهد. پس زمان استفاده‌ فرزندتان از ابزارهای فناوری را محدود کرده و زمان بیشتری را صرف فعالیت‌های خانوادگی کنید.

وی یادآور شد: اگر استرس مدرسه روی توانایی‌ها و عملکرد فرزندتان تاثیر گذاشته است، حتما با مشاوری که بتواند به کودک‌تان در مقابله با آن کمک کند، مشورت کنید.