انتقاد از روش آموزشی و مهارتی در گفتمان کودکان پیش‌دبستانی

امیرهوشنگ اقبال پور مترجم ادبیات کودک نسبت به روند آموزش زبان در کتاب‌های پیش‌دبستانی انتقاد کردگفت: این کتاب‌ها مهارت گفتمان کودکان را تقویت نمی‌کند.

به گزارش کودک پرس ، امیرهوشنگ اقبال پور با انتقاد از این گونه کتاب‌های پیش دبستانی اظهار داشت: زبان به طور کلی چهار مهارت (گوش دادن، صحبت کردن، خواندن، نوشتن) دارد که کودکان این مهارت‌ها را با توجه به رشد سن عقلی و تقویمی به ترتیب فرا می گیرند دو مهارت گوش دادن و صحبت کردن در اوان کودکی (بدو تولد تا حدود شش سالگی) و دو مهارت خواندن و نوشتن با ورود به دبستان آغاز می شود.

این مترجم ادبیات کودک افزود: مهارت گوش دادن و توانایی شنیدن دو مقوله متفاوت هستند، حس شنیدن یک توانایی فیزیولوژیک است که فرایند آن در عضو گوش انجام می گیرد و صرفا به معنای فعال شدن سنسورهای شنوایی در اثر امواج صوتی است به این ترتیب اگر کودکی قادر به شنیدن باشد دلیل بر داشتن مهارت گوش دادن که یک مهارت شناختی (cognitive) می باشد، نیست.

ناشر بین المللی کتاب های کودک عنوان کرد: به طور خلاصه بخش اصلی حس شنیدن در عضو گوش و بخش اصلی فرایند گوش دادن در مغز اتفاق می افتد ولی گفتمان (discourse) از دو مهارت گوش دادن فعال و صحبت کردن تشکیل شده است که به طور طبیعی از مرحله توانش ذهنی (competence) به مرحله توانستن و اجرا (performance) می رود.

کارشناس ارشد آموزش زبان انگلیسی و ادبیات کودکان افزود: امواج صوتی از طریق گوش به مغز می رسند و پس از پردازش، قابل فهم می شنوند، فهمیدن در ذهن اتفاق می افتد و بعد از مرحله فهمیدن، درک کردن است که درلایه‌های بالاتری در قلب یا احساس شکل می‌گیرد.
وی گفت: مهارت گوش‌دادن ارتباط مستقیم با فهمیدن و درک‌کردن دارد در فرایند گفتمان کسی که دارای مهارت گوش دادن است می تواند تجزیه و تحلیل ژرف‌تری از موضوع داشته‌باشد و مهارت گوش دادن می‌بایست در اوان کودکی یاد گرفته‌شود برای مثال کودک باید یاد بگیرد زمانی که با او صحبت می‌شود او باید گوش بدهد چون نمی‌شود در یک زمان هم گوش داد و هم صحبت کرد.

اقبال‌پور گفت: اگر به طور تصادفی صفحه ای از کتاب های زبان آموزی کودکان پیش دبستانی را باز کنیم احتمالا در می‌یابیم که از کودکخواسته شده تا از میان شکل های آن صفحه کلمه های هم آغاز یا هم پایان را تشخیص دهد و آن را رنگ کند یا دور آن گردی بکشد. بنابراین این سوال پیش می آید که این سبک کتاب‌های زبان آموزی چه چیز به کودکان می آموزند؟
وی ادامه داد: این سبک محتوا که تاکید بر اجزا زبانی دارد بیشتر برای کودکانی مفید است که بخواهیم اطمینان حاصل کنیم که از نظر شنیداری و گفتاری در حد طبیعی هستند و برای پرورش و تقویت مهارت‌‌‌های گوش دادن فعال و صحبت کردن (گفتمان) کاربرد ندارند.

اقبال‌پور گفت: ادبیات کودک در تهیه محتوای این کتاب‌ها باید مورد توجه قرار گیرد، به ویژه قصه و داستان و مربیان این حوزه نیز می‌بایست در راستای ارتقای توانمندسازی حرفه ای خود به توانمند سازی ادبی خود نیز توجه داشته باشند و در کارگاه های قصه گویی شرکت کرده و با مبانی و اصول این مهم آشنا شوند و از کتاب‌های قصه و زبان آموزی برای تقویت مهارت گفتمان بهره ببرند.

 

مولف کتاب زبان‌شناسی ویژه دانشجویان کارشناسی ارشد افزود: حوزه ادبیات کودک و تولید محتوی برای کودکان امری کاملا تخصصی است اولیا باید دقت داشته باشند که کودکان خود را به مراکز تخصصی با مربیان دوره دیده بسپارند که مجوز از سازمان بهزیستی کشور دارند.