تأمين انيميشن براي كودك ايراني از طريق ماهواره مشروع نيست

به گزارش کودک پرس ،پويانمايي ايران سال 97 را با دو اتفاق مهم شروع كرده است؛ اولي اكران نوروزي انيميشن «فيلشاه» و دومي برگزاري نخستين جشنواره انيميشن ايران در همدان كه ارديبهشت ماه به ميزباني همدان برگزار مي‌شود. اين دو رخداد چقدر مي‌تواند در بالا بردن جايگاه انيميشن‌سازي ايران موفق باشد؟ ناصر گل‌محمدي، استاد پيشكسوت پويانمايي و همچنين رئيس هیئت انتخاب جشنواره پويانمايي ايران، در گفت‌وگو با «جوان» در اين باره توضيح مي‌دهد.

نوروز امسال «فيلشاه» به سينماها آمد و با وجود عدم توفيق تجاري در مقايسه با فيلم‌هاي سينمايي، از نظر خيلي‌ها يك موفقيت بود، نظر شما در اين باره چيست؟
قطعاً ما نبايد انتظار رقابت داشته باشيم و نمي‌شود انتظار داشت مردم به همان ميزان كه مثلاً فيلم «لاتاري» را نگاه مي‌كنند بروند فيلشاه ببينند. در لاتاري ما قصه قوي و سوژه جذاب انتقام‌گيري را داريم كه مردم دوست دارند! اما در كنارش قصه فيلشاه هم است كه شايد به اصرار بچه‌هاست كه پدر و مادرشان راضي مي‌شوند به سينما بروند و براي يك بزرگسال جذابيت چنداني ندارد.

چرا اين يك موفقيت عنوان مي‌شود؟
همين كه يك انيميشن توانسته در رقابت با آثار سينمايي به اكران نوروزي برسد، موفقيت بزرگي است. اين را هم در نظر داشته باشيد كه موفقيت به دست آمده مرهون حمايت‌هاي دولت در ارائه اكران نوروزي و حمايت صداوسيما از اين فيلم است كه تيزرهاي پرحجم آن را در ساعت پيك بيننده پخش كرده است و به نظرم بخشي از استقبال از «فيلشاه» ناشي از همين حمايت‌هاست.

در مقابل مي‌بينيم كه آثار انيميشن كمپاني‌هاي هاليوودی فروش‌هاي خوبي دارند، چه زماني مي‌توانيم به سطح موفقيت آنها برسيم؟
من شرايط انيميشن‌سازي خودمان را با شرايط شركت‌هايي مثل پيكسار و ديزني مقايسه نمي‌كنم. در عوض مي‌گويم ببينيد چه زماني يك انيميشن هاليوودي توانسته از فروش يك فيلم رئال هاليوودي پيشي بگيرد و چه زماني در ايران يك انيميشن مي‌تواند از فروش يك فيلم سينمايي رئال پيشي بگيرد. هر وقت اين اتفاق افتاد مي‌گويم ما توانسته ايم به موفقيت برسيم. به نظرم آن روز هم زياد دور نيست، به خصوص اگر ما بتوانيم به قصه هايي كه انتخاب مي‌كنيم و تكنيك‌هاي سينمايي‌مان توجه بيشتري داشته باشیم.

گفته مي‌شود كه ما اكنون در انيميشن كوتاه، توان رقابت با آثار جهاني را داريم، پس چرا در انيميشن بلند هنوز به اين سطح نرسيده ايم؟
توليد انيميشن بلند مستلزم بيگ پروداكشن است و روند توليد پيچيده‌اي را طي مي‌كند. متأسفانه در ايران هنوز هم داريم آثار بلند را با همان عناصر و تكنيك‌هاي انيميشن كوتاه مي‌سازيم. مثل اين است كه 10 روستا را كنار هم بگذاريم و بگوييم كه شهر ساخته‌ايم. در حالي كه يك شهر علاوه بر اينكه بزرگ‌تر از روستاست تعاريف و كاركردهاي متفاوتي با روستا دارد و نمي‌شود صرف كنار هم قرار گرفتن چند روستاي كوچك، يك شهر ساخت. سينماي انيميشن ما هم اين گونه است يعني بيشتر كساني كه قبلاً كار كوتاه انجام داده‌اند، انرژي بيشتري مي‌گذارند و هر جور شده مي‌خواهند با همان روند توليد انيمشين كوتاه، يك اثر بلند بسازند.

تلويزيون چقدر مي‌تواند در مسير انتقال از انيميشن كوتاه به انيميشن بلند مؤثر باشد؟
تلويزيون پلي ميان توليدات كوتاه و توليدات بلند سينمايي است. بيشتر حجم توليدات تلويزيوني را مجموعه‌هاي بلند و سريال‌هاي انيميشني تشكيل مي‌دهد و عملاً پلي مي‌شود ميان آثار كوتاه و بلند. تلويزيون بهترين موقعيت تمرين براي گروه‌هاي توليدي است كه مي‌خواهد از كار كوتاه به سمت كار بلند حركت كنند. الان هم مي‌بينيم گروه هايي كه با صداوسيما براي توليد انيميشن قرارداد مي‌بندند، در كنارش قرارداد ورژن سينمايي نيز مي‌بندند. ما سه نوع انيميشن داريم. اولي انيميشن كوتاه جشنواره‌اي است، دومي انيميشن بلند سينمايي است كه مردم براي تماشاي آن بليت مي‌خرند و سومين نوع انيميشن تلويزيوني است كه پربيننده‌ترين نوع انيميشن است. انيميشن تلويزيوني شرايط خاصي دارد و من اعتقاد دارم با توجه به آن مي‌توانيم انيميشن سينمايي را تقويت كنيم.

در تلويزيون سالانه چقدر انيميشن پخش مي‌شود؟
طبق آماري كه اراده داده شده گفته مي‌شود 7-6‌هزار دقيقه انيميشن در سال مصرف انيميشن داريم ولي من فكر مي‌كنم رقم اصلي بيشتر است و مي‌خواهند با رسيدن به 6-5 هزار دقيقه انيميشن داخلي احساس كنند كه به خودكفايي رسيده‌ايم.

چقدر از مصرف فعلي انيميشن در ايران سهم آثار ايراني است؟
شايد 30 درصد، تازه آن را هم نمي‌توانيم تأمين كنيم. اين را هم بگويم كه مصرف بالاي انيميشن در ايران يك خبر خوب است به اين معنا كه در كشورمان كودك و نوجوان زياد داريم و از طرفي هم تعداد شبكه هايي كه انيميشن پخش مي‌كنند بالاست. ما به آثار ماهواره‌اي اعتقادي نداريم. به نظرمان تأمين انيميشن براي كودكان ايراني از طريق ماهواره مشروع نيست و كودك ايراني بايد بيشتر انيميشن ايراني نگاه كند كه با فرهنگ ايراني همخواني دارد.

كشورهاي عربي به جاي اينكه خودشان انيميشن توليد كنند، آنچه مي‌خواهند را به توليد كننده خارجي سفارش مي‌دهند، آيا ما هم مي‌توانيم مثل
شبكه‌هاي عربي سفارش دهنده باشيم به جاي آنكه خودمان توليد‌كننده باشيم؟
عيب شبكه‌هاي عربي اين است كه نيروي انساني متخصص ندارند، در حالي كه ما نيروي انساني خيلي خوبي داريم. همين الان نيروهايي در شهرستان‌ها حضور دارند كه آثارشان به مراتب از بچه‌هاي تهران بهتر است. عرب‌ها دارند با فرمول خودشان پيش مي‌روند، شايد آنها مي‌خواهند با حضور شركت‌هاي خارجي انيميشن توليد كنند و استقرارشان در كشورهاي عربي، زمينه را براي آموزش جوانان بومي‌شان فراهم كند، اما در ايران ما با چنين مشكلي روبه‌رو نيستيم، جوانان ايراني بسيار خوب و حرفه‌اي كار مي‌كنند.

انيميشن ايراني چقدر مي‌تواند براي جوانان ايراني شغل ايجاد كند؟
پويانمايي ضريب اشتغال خوبي دارد. استوديوهاي فعال ايراني مابين 30 تا 34 شغل ايجاد مي‌كنند و اگر سفارش خوب نباشد و ميان انجام سفارش‌ها بچه‌ها بيكار نباشند، مي‌توانند روي كار انيميشن‌سازي به عنوان يك شغل ثابت حساب كنند.

جشنواره ملي انيميشن چقدر مي‌تواند كمك كند تا هم استعداد‌هاي ايراني ديده شوند و هم بتوانند اشتغال پايداري داشته باشند؟
هدف اصلي و اوليه برگزاري جشنواره همين معرفي استعدادهايي است كه در شهرستان‌ها وجود دارد و براي همين عنوان «ملي» به آن داده ايم كه بچه‌هاي تهران هم بتوانند در اين رقابت شركت كنند. نياز اصلي ما اين است كه انيميشن‌هاي كوتاه ايراني را به سمت توليدات تلويزيوني ببريم.