نقد فضای مجازی با شخصیت‌های فانتزی
درست در روزگاری که تبلت‌ها و فضای مجازی، ذهن کودکان و نوجوانان این مرزوبوم را مشغول خود کرده و موبایل، جای کتاب و کتاب‌خوانی و صلح و صفا و صمیمیت را در محافل خانوادگی گرفته، کاظم زارعیان، دست‌به‌قلم نمایشی شد که قرار است هشداری درباره وضع موجود خانواده‌ها و کودکان درگیر این مسئله باشد.
به گزارش کودک پرس ، او در این راه برای ساخت نمایش «خان بابا و قلمبه فضایی» که این روزها در سالن سینما فرهنگیان اجرا می‌شود، با تحمل دشواری‌های ناشی از حمایت ناکافی مالی و معنوی مسئولان روبرو بود، اما با چنگ و دندان، موقعیت اثر خود را حفظ کرد و از جشنواره‌های استانی و ملی، دست‌پر بازگشت.
کاظم زارعیان معتقد است احترام به بزرگ‌ترها و گسترش فرهنگ کتاب‌خوانی در جامعه امروز، به دلیل استفاده نادرست از فضای مجازی نادیده گرفته‌شده است.
او دراین‌باره گفت: ازآنجاکه نمایش کودک و نوجوان باید پیام فرهنگی داشته باشد تا فرهنگ‌سازی برای کودکان جامعه پایه‌ریزی شود، در طول اجرا به روش‌های گوناگون به چندین مسئله مهم فرهنگی اشاره کردیم.
زارعیان افزود: اجرای نمایش کودک در وهله اول، نیاز به شناخت درست از کودکان دارد. با توجه به تحقیقات انجام‌شده در این راستا، می‌توان گفت استفاده از شخصیت‌های فانتزی در تأثیرگذاری بر روی کودکان، سهم زیادی دارد. به‌عنوان‌مثال در واقعیت، یک الاغ، تبلت در دست نخواهد گرفت، اما برای ساخت شخصیت فانتزی، این امر امکان‌پذیر است؛ بنابراین شبیه‌سازی افراد جامعه با عروسک‌ها می‌تواند تأثیر به‌سزایی بر باورپذیری ذهن کودکان داشته باشد.
نمایش «خان بابا و قلمبه فضایی»، نمایشی شاد و موزیکال و متناسب با روحیات کودکان و نوجوانان است، علاوه بر آن، شاخصه‌های فرهنگی شهر اصفهان هم در اشعار این نمایش به‌طور واضح نمایان شده است.
قصه این اثر، در کلاس درسی شروع می‌شود که خان بابا، مدرس آن و هدایتگر مسیر داستان است. احترام به این شخصیت در نمایش، یکی از مسائل ملموسی است که باید توسط عروسک‌ها رعایت شود.
در این کلاس، شخصیت‌هایی چون میمون، الاغ، خروس و گاو حضور دارند که هرکدام جنبه‌های شخصیتی مثبت، منفی و خاکستری دارند.
در اتفاقی غیرمنتظره و عجیب، «قلمبه فضایی» وارد جمع آن‌ها می‌شود. او شخصیتی دوقطبی دارد، به این صورت که بسته به هوش و ادراک طرف مقابل، به او اطلاعات می‌دهد. برای مثال، در جایی برای دو تن از عروسک‌ها ایجاد زحمت و در موقعیتی دیگر، برای عروسک دیگری، نقشی مثبت ایفا می‌کند.
در سراسر این نمایش، از شخصیت خبیثی چون گرگ به‌عنوان دست‌های پشت پرده فضای مجازی استفاده می‌شود که در ظاهر، لواشک‌های جذاب و خوشمزه می‌فروشد یا به عبارتی در تبلت‌ها بازی نصب می‌کند، اما در باطن، با نصب بازی‌های خطرناک و رعب‌آور بر ذهن و روان کودکان تأثیر منفی می‌گذارد.
نکته حائز اهمیت در طول اجرای این نمایش، واکنش‌های کودکان حاضر در سالن بود که در برخورد با گرگ قصه از خود نشان می‌دادند؛ اما نکته اینجا است که در واقعیت، در برخورد با خطرات استفاده نادرست از فضای مجازی، هیچ واکنشی نشان نمی‌دهند، درنتیجه گرگ اجتماع را باید نمایش داد تا کودکان از این تأثیرات منفی آگاه شوند.
در پایان اجرای این نمایش، از تعدادی از کودکان حاضر در سالن دعوت شد تا بر روی صحنه بروند و مفهوم نمایش اجراشده را برای دیگران مطرح کنند.
همان‌گونه که انتظار می‌رفت چند تن کودکی که بر روی سن حاضر شدند، به‌اتفاق به هدف اصلی تیم اجرایی نمایش اشاره کردند.
ازجمله اهداف این نمایش می‌توان به احترام به بزرگ‌ترها، استفاده درست و بهینه از فضای مجازی و فنّاوری، فرهنگ مطالعه و کتاب‌خوانی، دوری از تنبلی و سستی در امور و استفاده صحیح از وقت و انرژی اشاره کرد.
نمایش «خان بابا و قلمبه فضایی»، پس از عید نوروز و در سال ۹۷ هم اجرا خواهد شد.
منبع: ایمنا
ارسال دیدگاه