نابینایان نیازمند مناسب‌سازی کتاب‌ها در حوزه کودک و نوجوان هستند

موسی عصمتی شاعر روشندل کشور از بی‌توجهی به کتاب‌های کودک و نوجوان برای افراد نابینا انتقاد کرد و گفت: آن‌ها باید به نوعی برای این افراد مناسب‌سازی شوند.

به گزارش کودک پرس ، این شاعر روشندل با اشاره به اینکه در چندین محور در خصوص چاپ کتاب برای نابینایان دچار مشکلاتی هستیم که یکی از این مشکلات را می‌توان چاپ کتاب‌های داستان و شعر کودک برای این افراد دانست، اظهار کرد: همچنین از دیگر مشکلاتی که در این مسیر وجود دارد می‌توان به کمک سازمان‌های مختلف در راستای پرورش استعدادهای نوشتاری کودکان نابینا و محدودیت‌هایی که در مسیر کودکانی که دارای استعداد هستند و می‌توانند وارد عرصه نوشتن شوند، وجود دارد، اشاره کرد و آن‌ها را مورد توجه ویژه قرار داد.

 

او درباره تبدیل‌سازی کتاب‌های مختلف کودکان و نوجوانان به کتاب‌های بریل که در واقع با توجه به اینکه کتاب‌های کودک همراه با تصویر است اما کتاب‌های بریل فاقد تصویر است، تاکید کرد: در این راستا می‌تواند اقدامات بسیار خوبی صورت گیرد، از جمله اینکه در کتاب‌های بریل تمامی نقاشی‌ها و آنچه در کتاب‌های معمولی وجود دارد توضیح داشته باشد تا شنونده بتواند با مطالب کتاب ارتباط بهتری برقرار کند و اگر این عمل انجام شود، شاید بخشی از خلایی که در این زمینه وجود دارد پر شود، بنابراین باید به مناسب‌سازی این کتاب‌ها از این طریق پرداخته شود.

عصمتی بیان کرد: نکته دیگری که در زمینه وجود دارد، تبدیل کتاب‌ها و رساندن محتوای کتاب‌ها به دست کودکان نابینا و همچنین بحث تبدیل این کتاب‌ها به فایل صوتی است که این موضوع به نوعی شاید کم‌هزینه‌تر و رساتر نسبت به بریل شدن کتاب‌ها باشد.

 

این شاعر مشهدی ادامه داد: در فایل‌های صوتی هم اگر بحث تصویر را بخواهیم مطرح کنیم با پخش افکت‌ها و صداهای مختلف می‌شود جای خالی تصویر را پر کرد و با توضیح برخی از تصاویر برای شنونده کودک و نوجوان نابینا، مشکل تصویر به نوعی حل می‌شود، بنابراین تبدیل‌سازی کتاب‌ها به بریل و فایل صوتی دو راهکاری هستند که باید برای کودکان نابینا انجام و در اختیار آن‌ها نیز قرار داده شود. البته که در حال حاضر هم کتاب‌هایی وجود دارند که این کارها بر روی آن‌ها انجام شده و در برخی از کتاب‌فروشی‌ها که تعداد بسیار کمی هستند وجود دارند.

او اظهار کرد: با توجه به گسترش شبکه‌های اجتماعی که به راحتی در آن‌ها فایل‌های صوتی به اشتراک گذاشته می‌شود، این افراد می‌توانند از اینترنت و این فضای مجازی استفاده کنند، چرا که دسترسی به آن‌ها نیز بسیار راحت و سریع و حتی به نوعی ارزان‌تر است.

 

عصمتی خاطرنشان کرد: متاسفانه کتاب‌های بریل در همه کتابفروشی‌های عمومی سطح شهر وجود ندارد اما در هر شهری یک‌سری کتابخانه‌هایی مشخص شده‌اند که در آنجا به این کتاب‌ها می‌توان دسترسی داشت، اما گفتنی است که کتابخانه‌های مدارس ویژه نابینایان منبع اصلی کتاب برای این افراد است و برخی از کتاب‌های کتابخانه‌ها هم به صورت محدود به بخش نابینایان اختصاص داده‌ شده‌اند که می‌توان به کتابخانه آستان قدس رضوی و کتابخانه تبریزی اشاره کرد که در این راستا فعالیت دارند و بخش نابینایان در آن‌ها راه‌اندازی شده است.

این شاعر تصریح کرد: در واقع تعداد دانش‌آموزان نابینا به اندازه افراد عادی نیست و در تمامی کتابخانه‌های سطح شهر کتاب‌های بریل برای این تعداد دانش‌آموزان نمی‌تواند توزیع شود و این در حالی است که این افراد می‌توانند سفارش خود را از طریق پست دریافت کنند و مجبور نباشند مسافت زیای را از منزل خود تا کتابخانه مورد نظر طی کنند.

 

آموزش و پرورش استثنایی نقش پررنگی دارد

او با اشاره به محوریت دوم و نقش سازمان‌ها در این زمینه تاکید کرد: قطعا سازمان‌ها نقش عمده‌ای در این زمینه دارند که از این میان سازمان آموزش و پرورش استثنایی در این زمینه نقش بسیار مهم و پررنگی دارد و باید به نوعی فعال‌تر و بهتر از سایر سازمان‌ها وارد کار شود و خلاهایی را که وجود دارند و قابل لمس هستند پر کند. در واقع کار بسیار مهمی را که می‌توان انجام داد این است که کتاب‌های به‌روزی را که چاپ می‌شوند برای این قشر از کودکان و نوجوانان به خط بریل تبدیل کند و یا آن‌ها را به صورت فایل صوتی در اختیارشان قرار دهد.

این شاعر گفت: در واقع این نهاد می‌تواند نگرش ویژه‌ای به چاپ کتاب‌های غیردرسی، ادبی، داستانی و شعر روز داشته باشد و نکته دیگری که در این راستا وجود دارد فعالیت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در جامعه است که این کانون نیز می‌تواند با ایجاد شعبه‌هایی در مدارس و مراکز تخصصی نابینایان به ارائه خدمات از این طریق به این افراد بپردازد و در این مسیر به شکوفایی استعدادهای هنری، نوشتاری و سرودن که در بین دانش‌آموزان نابینا وجود دارد کمک شایانی کند.

 

دانش‌آموزان نابینا با استعدادهای بالا به حمایت نیاز دارند 

او ادامه داد: قطعا دانش‌آموزان نابینا هم مانند بسیاری از افراد دیگر  دارای استعدادهای بسیار خوبی در عرصه‌های مختلی هستند و می‌توانند مانند آن‌ها بنویسند و شعر بگویند اما تنها تفاوتی که برای آن‌ها باید در نظر گرفت این است که شرایط بهتر و توجه ویژه‌تری را می‌طلبد که باید در اختیار آن‌ها قرار داده شود و اینکه بتوانیم منابع استانداردی را در اختیار آن‌ها قرار دهیم تا با شعر و داستان‌های روز آشنا شوند که گاهی برخی از این کودکان مسیر خود را از  این راه انتخاب و دنبال می‌کنند.

عصمتی تاکید کرد: در بین کودکان نابینا این استعدادها بسیار زیاد است و ما نویسنده‌های بزرگی را که جزو  این قشر از جامعه بوده‌اند داشته‌ایم که به خوبی درخشیده‌اند. در این میان می‌توان از شاعران و نویسندگان بنامی چون رودکی، طاها حسین و محمد خزائلی یاد کرد که کارهای بسیار خوبی توسط آن‌ها به یادگار مانده است، بنابراین، این کودکان و نوجوانان با توجه به بینش، محدودیت‌ها و تجربیاتی که دارند می‌توانند قلم خاصی داشته باشند و همانطور که گفته شد آثار افراد زیادی که نابینا بوده‌اند بسیار خوب در جای جای جهان قرار گرفته‌اند.  همچنین می‌توان بین کودکان و نوجوانان نابینا هم افرادی را یافت که حرف‌هایی برای گفتن داشته باشند و در واقع حرف‌های آن‌ها جنس متفاوت‌تری نسبت به سایر نویسنده‌ها دارد.

 

او تاکید کرد: باید این اتفاق رخ دهد که از دانش‌آموزان، کودکان و نوجوانان نابینایی که در هر عرصه هنری فعالیت دارند حمایت خاصی صورت گیرد. در واقع هنر نویسندگی ارزان‌ترین و پرکاربردترین هنر در میان سایر هنرها است و کودک نابینا بر همین اساس می‌تواند به آن پناه برد و از این طریق به نوعی خود را مطرح کنند. بنابراین در این راستا این افراد به توجه مسئولین نیاز دارند تا بتوانند در این مسیر گام بردارند و شکوفا شوند.