جمعیت میلیونی کودکان کار در جهان

طبق استانداردهاي بين‌المللي، كودك كار به كودكاني اطلاق مي‌شود كه به كارهايي دشوار و غيرمتناسب با شرايط سني خود مشغولند و كارشان به‌گونه‌اي است كه وقت زيادي را از آنها مي‌گيرد، رفاه آنها را به خطر مي‌اندازد، آنها را از بازي‌هاي سالم كودكانه محروم مي‌كند يا امكان تحصيل را از آنان سلب مي‌كند. درنتيجه بايد توجه داشت كه همه كودكان شاغل را نبايد كودك كار به‌حساب آورد.

براساس برآوردهاي سازمان بين‌المللي كار، هم‌اكنون كمي بيش از 218ميليون كودك 5تا 17ساله در سراسر جهان شاغل هستند كه 151.6ميليون نفر از آنها در زمره كودكان كار قرار مي‌گيرند. از طرفي تقريباً نيمي از كودكان كار در مشاغل سخت و زيان‌آور فعاليت مي‌كنند.

مشاغل سخت و زيان‌آور مشاغلي هستند كه سلامت و ايمني افراد را به خطر مي‌اندازند و آنها را ازلحاظ رواني و عاطفي تحت فشار شديد قرار مي‌دهند. در شرايطي كه اين مشاغل حتي براي بزرگسالان نيز بسيار طاقت‌فرسا و مشكل‌سازند، آمارهاي سازمان بين‌المللي كار از حضور 72.5ميليون كودك در اين مشاغل حكايت دارد.

از سال 2000تاكنون تعداد كودكان كار با كاهشي چشمگير مواجه شده و از 245.5ميليون نفر به 151.6ميليون نفر رسيده است.
براساس آمارهاي موجود، پسران در طول اين سال‌ها همواره بيش از دختران اسير معضل كار كودكان بوده‌اند اما نبايد از اين نكته غافل شد كه كارهاي داخل خانه -كه در برخي مناطق جهان به‌دليل كمبود امكانات زندگي مدرن بسيار دشوار هستند- معمولاً بر عهده دختران است و البته اينگونه كارها در آمارهاي رسمي گنجانده نمي‌شوند.

در آفريقا از هر 5 كودك، يك نفر كودك كار است و اين قاره ازلحاظ نسبت جمعيت كودكان كار به كل جمعيت كودكان، اختلاف كاملاً محسوسي با ساير قاره‌هاي جهان دارد؛ كشورهاي منطقه آسيا و اقيانوسيه نيز در رده دوم قرار گرفته‌اند.معضل كودكان كار تنها به كشورهاي كم‌درآمد محدود نمي‌شود؛ هم‌اكنون بيش از 55درصد از كودكان كار در كشورهايي زندگي مي‌كنند كه ازلحاظ درآمدي در زمره كشورهاي متوسط رو به بالا يا متوسط رو به پايين قرار دارند.

كودكاني كه در كشورهاي درگير جنگ و فجايع انساني زندگي مي‌كنند، بيشتر از ساير كودكان در خطر تبديل شدن به كودك كار قرار دارند. از هر 10كودك كار، 7نفر در بخش كشاورزي مشغول به‌كار هستند. اين كودكان در مزارع كوچك خانوادگي يا مزارع بزرگ تجاري سخت كار مي‌كنند و برخي نيز به گله‌داري و چوپاني مشغولند؛ كارهايي كه اغلب سنگين و طاقت‌فرسا هستند.
برخي از كودكان بيش از 43ساعت در هفته كار مي‌كنند يعني حتي بيشتر از ساعات كاري يك شغل تمام‌وقت. براساس آمارهاي سازمان بين‌المللي كار، با افزايش سن كودكان ساعات كاري آنها نيز به‌تدريج افزايش مي‌يابد و درصد قابل‌توجهي از كودكان كار با عبور از سن 15سالگي به اندازه يك نيروي تمام‌وقت كار مي‌كنند.

تقريباً يك‌سوم از كودكان كار به‌طور كامل از تحصيل محرومند و بقيه آنها نيز به‌رغم حضور در كلاس‌هاي درس معمولاً عملكرد تحصيلي ضعيف‌تري نسبت به ديگر دانش‌آموزان از خود نشان مي‌دهند. وقت و انرژي زيادي كه اين كودكان صرف كار مي‌كنند باعث مي‌شود كه آنها نتوانند آنطور كه بايدوشايد از كلاس‌هاي درس بهره ببرند و تكاليف‌شان را در منزل انجام دهند.

اگرچه آمار كودكان كار در جهان طي دو دهه اخير در مسير نزولي حركت كرده است اما سرعت اين روند نزولي اساساً در حدي نيست كه بتوان به ريشه‌كن‌سازي معضل كودكان كار در افق 2025اميدوار بود، چنان‌كه سازمان بين‌المللي كار از آمار احتمالي 121ميليون نفري براي كودكان كار در سال 2025خبر مي‌دهد.