مدیرکل سرگرمی های سازنده کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان:

مدیرکل سرگرمی های سازنده و بازی های رایانه ای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در آستانه برگزاری نخستین نمایشگاه تخصصی اسباب بازی و بازی های فکری اصفهان گفت: با توجه به اینکه یک پنجم بازار اسباب بازی در دست تولیدکنندگان ایرانی است،نمایشگاه های اسباب بازی می توانند حامی این صنعت نوپا باشند.

نخستین نمایشگاه تخصصی اسباب بازی و بازی های فکری به همت شرکت سامان گستراصفهان ومشارکت ستاد توسعه فناوری های نرم و هویت ساز و انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی ایران از 28مرداد تا 4 شهریورماه درسیتی سنتر اصفهان برگزار می شود.به همین بهانه با محسن حموله، مدیرکل سرگرمی های سازنده و بازی های رایانه ای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان درباره تحولات و چالش های تولید اسباب بازی گفتگویی داشتیم که در ادامه می خوانید:

رشد صنعت اسباب بازی در ایران را چطور ارزیابی می کنید؟

با توجه به این که صنعت اسباب‌بازی در کشور ما، صنعتی نوپا و  نوظهور است و سال‌های زیادی از عمر آن نمی‌گذرد،   تولیدات اسباب‌بازی در حال حاضر پیشرفت چشمگیری داشته و نوید چشم‌اندازی روشن را می دهد.سهم تولید اسباب‌بازی در آمارهای غیر رسمی چیزی در حدود یک پنجم کل اسباب‌بازی مصرفی در کشور است. این سهم در سال‌های اخیر با شتابی چشمگیر همراه بوده که عوامل بسیاری چون نظارت و کنترل واردات، معرفی این صنعت از طریق رسانه‌ها، ایجاد رقابت میان تولیدکنندگان با برگزاری جشنواره‌ها، توجه تولیدکنندگان داخلی به کیفیت محصولات و تلاش برای کیفی‌سازی تولیدات را می‌توان در آن مؤثر دانست. سهم بیست درصدی تولید اسباب‌بازی که بخش بزرگی از آن‌را اسباب‌بازی‌های فکری تشکیل می‌دهد، خبر از ایجاد بازار بزرگ این صنعت در کشور می دهدکه این موضوع، زمانی که بدانیم سرانه مصرف اسباب‌بازی در ایران چیزی در حدود یک هفتم سرانه عمومی جهانی است،بااهمیت ترمی شود؛ چرا که خبر از بزرگ تر شدن این بازار در سال‌های نه چندان دور می دهد.

نقاط ضعف و قوت صنعت اسباب بازی کشور چه چیزهایی هستند ؟

درحال حاضر،ساز و کار لازم برای رشد صنعت اسباب‌بازی پیش روی ماست. حمایت از تولیدکنندگان و طراحان داخلی، پشتیبانی و تعامل همه جانبه دستگاه‌ها و سازمان‌هایی را می‌طلبد که همکاران ما در حوزه اسباب‌بازی هستند. امکانات و ظرفیت‌های موجود در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، توجه به  ظرفیت‌ها و قابلیت‌های دستگاه‌های دیگر، ظرفیت‌ها و منابع جدیدی ایجاد می‌کند که می‌توانند جهش و شتاب در خور توجهی در این صنعت ایجاد کند.

خوشبختانه به نظر می‌رسد در سال جاری باحمایت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، شورای نظارت بر اسباب‌بازی و انجمن تولیدکنندگان اسباب‌بازی ایرانی  بتوان گام‌های موثری برای رشد صنعت اسباب‌بازی در کشور برداشت. برگزاری رویدادملی  ایده آزاد، همکاری و مشارکت با بخش خصوصی (که هم اکنون عملی شده است)وجود جشنواره سالانه اسباب‌بازی که  پنجمین دوره خودرا در سال رونق تولید می گذراند، می‌تواند نقطه عطفی برای این تعالی و رشد این صنعت باشد.پنجمین جشنواره ملی اسباب‌بازی که که در پاییز امسال آغاز به کار خواهدکرد،آیینه‌ای از یک‌سال فعالیت در حوزه اسباب‌بازی است که موجب هم افزایی و ایجاد ظرفیت‌های جدید در این صنعت

می شود.

درکنار نقاط مثبت از نقاط ضعف تولید اسباب بازی می توان به نبود رشته دانشگاهی در این صنعت اشاره کرد زیرا افراد متخصص در این حوزه بایدتحصیلات دانشگاهی داشته باشند. نبود تشکیلات منظم برای نظارت در سطح عرضه،از دیگر مشکلات این صنعت است زیرا اسباب‌بازی اتحادیه مستقل در کشور ما ندارد ومتولی نظارت بر اسباب‌بازی های ایرانی  اتحادیه نایلون و پلاستیک واسباب‌بازی های خارجی زیرمجموعه اتحادیه خرازی ها هستند.نبود یک اتحادیه در این صنعت باعث بروز مشکلات عدیده شده است. درکنار این،نگاه بعضی از مسولین به اسباب‌بازی نیز به عنوان یک کالای صرفا تجاری است، در صورتی که اسباب‌بازی یک کالای کاملا فرهنگی است و باید توجه بهتر و بیشتری به این مقوله از سوی نهادهای متولی و قانونگذار بشود. در حوزه طراحی اسباب‌بازی نیز در کشور دچار مشکل هستیم و باید بیشتر کار کنیم که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با همکاری افراد جوان و خلاق در این زمینه کارهایی را انجام داده که امید است تولیدکنندگان اسباب‌بازی نگاه ویژه ای به این تولیدات داشته باشند.

چالش اصلی بازار اسباب بازی ایرانی از نگاه شما چیست؟

به موازات وجود نقاط قوت و چشم اندازهای روشنی که وجود دارد،صنعت نوپای اسباب‌بازی با چالش‌های فراوانی ازجمله عدم شناخت و آگاهی مناسب از صنعت اسباب‌بازی و نبود فرهنگ‌سازی مواجه است. راز موفقیت جریان توسعه در هر حوزه را باید در توسعه متوازن آن جستجو کرد. یکی دیگر از گلوگاه‌های توسعه متوازن صنعت اسباب‌بازی، بحث فرهنگ و اقبال عمومی به مصرف تولیدات داخلی است. حضور اسباب‌بازی‌ها در عرصه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی که حاصل طراحی خوب آن‌ها خواهد بود، یکی از عوامل مهمی است که به توسعه متوازن این صنعت کمک خواهد کرد. حضور اسباب‌بازی در فضاهای مختلف شهری و اجتماعی همچون مدارس، بیمارستان‌ها، بانک‌ها و پایانه‌های حمل و نقل می‌تواند علاوه بر توسعه فرهنگی این حوزه به رشد بازارهای آن کمک شایانی بکند که بدون شک نیاز به ایده‌پردازی و طراحی جدی دارد.

مشکل دیگر این صنعت،ضعف در کیفیت اسباب بازی داخلی است.توسعه و گسترش تولیدات باید همراه با کیفی‌سازی محصولات باشد وگرنه رشد و افزایش محصولات بدون رشد کیفی در طراحی و تولید و همچنین بدون توسعه توزیع‌کنندگان، این صنعت را به‌زودی با چالش‌های متعدد رو به رو خواهد کرد.در صورتی‌ که طراحان اسباب‌بازی از سوی ارگان‌های دولتی یا خصوصی مورد حمایت قرار نگیرند و تولیدکنندگان به این باور نرسند که باید از طراحان ایرانی در تولیدات خود استفاده کنند، رشد و توسعه این صنعت دربازارهای جهانی دچار موانع و مشکلاتی خواهد شد. در بخش طراحی اسباب‌بازی عمده محصولات تولیدی از محصولات غیر ایرانی کپی می‌شود. تولیدکنندگان با آنچه در توان دارند می‌کوشند محصولاتی را به دست مصرف کننده برسانند که از کیفیت مناسبی برخورد دار باشد؛ اما طراحی اسباب‌بازی ای که با فرهنگ ایرانی متناسب باشد طبیعتا باید به طراح ایرانی سپرده شود. جای خوشحالی است که درحال حاضر بر تعداد طراحان افزوده شده و با طرح‌های نو و اسباب‌بازی‌هایی که نشانی از کپی کاری ندارد می توانیم به جمع طراحان اسباب‌بازی دنیا بپیوندیم.

چه راهکاری برای رونق تولید و عرضه صنعت اسباب بازی دارید؟

وجود جشنواره های اسباب بازی و رویداد ایده آزاد و تقویت و توسعه همکاری با یخش خصوصی که پیش از این آغاز شده است و همچنین حمایت و‌پشتیبانی از تولید کنندگان داخلی و سیاست گذاری های حمایت گرانه،اجرایی شدن قانون حذف مالیات از کالاهای فرهنگی و …به بهبود رونق تولید و رشد این صنعت نو پا در کشورمان کمک خواهد کرد.

اجرای برنامه های ترویج بازی تا چه میزان در انتخاب صحیح بازی ها از سوی مربیان و والدین موثر است؟

در نمایشگاه ترویجی بازی و اسباب‌‌بازی با تأکید بر کاربردها و کارکردهای گوناگون بازی و اسباب‌بازی کودکان، نوجوانان و بزرگسالان  به بازی‌های مختلفی چون بازی‌‌های حرکتی و مهارتی، فکری و رومیزی، بومی و محلی پرداخته می‌‌شود و والدین، مربیان و معلمان تأثیرات آموزشی و فرهنگی بازی‌ها و اسباب‌بازی‌ها را در ارتقای مهارت‌های مورد نیاز فرزندان و شاگردان خود خواهند دید.

با برگزاری نمایشگاه ترویجی بازی ظرفیت‌های آموزشی، تربیتی، فرهنگی و درمانی بازی و اسباب‌بازی به‌‌صورت عملی و عینی برای عموم مخاطبان اعم از کودکان، نوجوانان و بزرگسالان به ویژه والدین و مربیان  تبیین می شود.

از دیگر اهداف این نمایشگاه، معرفی خدمات بازی محور نهادها و سازمان‌های دولتی و خصوصی در سطح کشور است که به منظور حمایت از خدمات و کالای ایرانی و توسعه کسب و کارهای مبتنی بر بازی و اسباب‌‌بازی انجام می‌‌شود و ابعاد ترویجی صنعت اسباب‌بازی را به نمایش می‌گذارد.

چه پیشنهادی برای بالا بردن کیفیت نمایشگاه های ترویجی استان ها دارید؟

یکی از برنامه های جشنواره ملی اسباب بازی که چهار سال از عمر آن می گذردو توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با همکاری ستاد فناوری های نرم و هویت ساز معاونت علمی ریاست جمهوری و انجمن تولیدکنندگان اسباب‌بازی ایران انجام شده، راه اندازی بخشی برای بازی کردن بچه ها با کمک مربی و با حضور والدین است.

به همین منظور، یکی از بخش های اصلی در جشنواره چهارم ، برگزاری نمایشگاهی تحت عنوان نمایشگاه ترویج بازی و اسباب بازی با همت ستاد فناوری های نرم و هویت ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است. در تمام استان ها اگر نمایشگاه یا جشنواره ای تحت عنوان اسباب‌بازی برگزار می‌شود، لازم است بخشی برای بازی کردن بچه ها با کمک مربی و با حضور والدین پیش بینی بشود. در کشور ما هنوز ترویج بازی و اسباب‌بازی برای خیلی از خانواده ها و فعالان بخش کودک معرفی نشده است لذا با هدف معرفی این فعالیت به دنبال تاثیر بازی و اسباب‌بازی در خانواده ها هستیم.