رواق کودک حرم امام رضا (ع) رابطه عاطفی کودک و امام را تقویت می کند

به گزارش کودک پرس ، محبوبه نقوی استادیار دانشگاه هنر تهران در کنگره مکتب هنر رضوی با موضوع “تاثیر محیط های بازی در رواق کودکان بر ارتقا حس دلبستگی کودکان به حرم مطهر امام رضا(ع)” به ارائه بحث پرداخت.

وی ابراز کرد: محیط هایی که کودک در آن حضور می یابد موثر بر شکل گیری شخصیت، رفتار و رشد همه جانبه کودک است. تجربیات تفریح و بازسازی کودک موثر بر آماده سازی کودکان برای تلاش، حل مساله و انجام فعالیت های خلاقانه است.
نقوی با اشاره به اینکه یکی از روش های اصلی تعاملات کودک با محیط پیرامون خود در قالب بازی شکل می گیرد، بیان کرد: کودک فراگیری مهارت های مورد نیاز برای اندیشیدن را از طریق بازی، فعالیت و رابطه متقابل با کل محیط به دست می آورد. بازی کودکان زمینه ای برای شکل گیری و برقراری روابط اجتماعی از جمله دوستی است.
نوع بازی فارغ از هر محدودیتی انتخاب شود 
وی با اشاره به اینکه بازی تنها ابزاری که از بدو تولد با آن ارتباط برقرار می کند، افزود: در بازی چند ویژگی را باید در نظر گرفت. باید در انتخاب نوع بازی هیچگونه محدودیتی نداشته باشد، نوع بازی در محیط باید متناسب با نیازها و مراحل رشد باشد. سومین نکته اینکه بازی باید فارغ از هر گونه قانونی باشد.
استادیار دانشگاه هنر تهران اظهار کرد: برای اینکه فرد بتواند با محیط برقرار کند باید محیط قابلیت بازی انگیزی داشته باشد.هدف از ایجاد قابلیت بازی انگیزی محیط، به معنای قابلیت بالقوه عملکردی، قابل استفاده کردن محیط برای رفتار بازی کودک است؛ به گونه ای که کودک آزادی عمل داشته باشد تا مطابق اهداف و منابع انگیزشی فعالیت کند و به تعامل با محیط بپردازد.
نقوی افزود: کیفیت عناصر و مولفه های کالبدی محیط، با عنوان عامل انگیزش بیرونی، موجب تشویق کودک به بازی و فعالیت بدنی می شود و انگیزش بازی او در محیط را افزایش می دهد. نمونه بارز را شاهد هستیم که زمانی که کودک وارد حرم امام رضا می شود آزادانه بازی می کند.
وی با اشاره به اینکه دلبستگی به محیط از جمله مهم ترین ابعاد رابطه انسان و محیط است، افزود: اگر یک محیط نیازهای فیزیکی و روانشناختی ما را برآورده سازد و یا مطابق با اهداف و سبک زندگی ما باشد، با آن محیط پیوند قوی تری ایجاد می کنیم.
نقوی ابراز کرد: از جمله محیط هایی که کودکان در طول دوران زندگی خویش بارها در آن وارد می شوند و نقش تربیتی آن بسیار ارزشمند است و مامن و پناهگاه برای رشد و پرورش اسلامی فرزندان می دانند،  محیط های مذهبی( مسجد، هیئت های مذهبی و حرم امامزادگان و اهل بیت(ع) است.
وی خاطر نشان کرد: با در نظر گرفتن این موضوع که می توان با ارتقا حس رضایت کودکان در محیط های بازی حرم امام رضا(ع) موجبات حس دلبستگی را ایجاد نمود، پیشنهاد می شود هر چه بیشتر نیازها و توقعات در مکان برآورده گردد و در نتیجه آن احتمال توسعه رابطه عاطفی مطلبوتر با آن نیز افزایش می یابد.
طراحی بازی متناسب با نیاز و مراحل رشد کودک
استادیار دانشگاه هنر تهران ابراز کرد: عواطفی که در فضا جریان دارد، رفتارها و معانی که در طراحی دیده می شود در دلبستگی فرد به محیط موثر است. زمانی که کودک در محیطی حضور دارد، تجارب مثبت و منفی از آن کسب می کند؛ تجاربی مثبت باعث رضایت و در نهایت دلبستگی را به همراه دارد.
وی با خاطر نشان کردن اینکه طراحی باید متناسب با نیاز و مراحل رشد کودک باشد، افزود: با توجه پتانسیل و قابلیتی که در طراحی فضا وجود دارد می توان حس علاقه و احساس مثبت را از طریق طراحی محیط در کودکان ایجاد کنیم.استفاده از عواملی چون رنگ، نور و صدا با یک ترکیب و چیدمان درست می توان حس بهتری به کودک منتقل کرد.
استادیار دانشگاه هنر خاطر نشان کرد: توجه به عوامل کالبدی در طراحی محیط بازی کودکان در حرم مطهر رضوی موجب توسعه دلبستگی کودکان به محیط حرم امام رضا(ع)، ارتباط عاطفی قوی بین کودک و فضای حرم مطهر امام رضا(ع) می شود.
وی ابراز کرد: طول مدت زمان در آشنایی کودک با مکان موثر است. با توجه به مبانی نظری موجود می توان عنوان نمود‌ طول مدت و دفعاتی که کودک در رواق کودکان حرم امام رضا(ع) حضور پیدا می کند هم در فرآیند و هم در میزان دلبستگی به حرم امام رضا نقش دارد‌‌.

مشارکت کودکان در طراحی مکان بازی 
نقوی به اهمیت مشارکت کودکان در طراحی مکان بازی در میران دلبستگی کودکان به حرم امام رضا(ع) اشاره کرد و گفت: نتایج حاکی از آن است که مشارکت در طراحی حضور افراد در فرایند خلق مکان سبب می گردد تا آنها احساس بیشتر و بهتری نسبت به آن مکان داشته باشند. فضای بازی کودک می تواند بر ذهنیات و ادراکات کودک موثر باشد؛ زیرا فضای بازی کودک یک فضای ارتباطی بزرگی است که با ساختار و کالبدش پیام می دهد و کودک از آن تاثیر می گیرد‌.

استادیار دانشگاه هنر تهران با اشاره به اینکه والدین معتقد هستند حضور فرزندان آن ها در حرم نقش تربیتی بسیاری در پی خواهد داشت، اظهار کرد: گستردگی فضای حرم امام رضا(ع)  از مهم ترین ویژگی های این مکان مقدس است و اختصاص فضایی به کودکان نشان دهنده توان بالقوه در حرم است که زمینه ساز درک بهتر محیط و رشد تربیتی کودکان است.