به گزارش کودک پرس ، به چشمهای یک کودک نگاه کنید، ممکن است متوجه موضوع عجیب و غریبی شوید: بچهها به ندرت پلک میزنند.
همانطور که مطالعات متعدد نشان داده است، بزرگسالان، به طور متوسط حدود ۱۵ بار در هر دقیقه پلک میزنند اما نوزادان و کودکان به مراتب کمتر از بزرگسالان پلک میزنند.
لی بیچر، استاد روانشناسی دانشگاه ایالتی نیویورک، گفت: «میانگین پلک زدن نوزادان دو یا سه بار در هر دقیقه است که عددی بسیار پایین است.»
پلک زدن توسط دوپامین مغز، یکی از انتقال دهندههای عصبی که ارتباط میان سلولهای مغز را فراهم میکند، تنظیم میشود، بنابراین مطالعه پلک زدن در نوزادان میتواند به شناخت بهتر عملکرد انتقال دهندههای عصبی مهم در نوزادان کمک کند.
مطالعات نشان میدهد که ارتباط بین دوپامین و چشمک زدن، تحت تاثیر شرایط یا داروهای اثرگذار بر میزان دوپامین تغییر میکند.
سطح دوپامین در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است بیش از سایرین باشد بنابراین این افراد بیشتر پلک میزنند؛ برعکس، در بیماری پارکینسون، که ناشی از مرگ نورونهای تولید کننده دوپامین است، پلک زدن به طور چشمگیری کاهش پیدا میکند و مصرف داروهایی که منجر به افزایش سطح دوپامین میشود، افزایش میزان پلک زدن را به دنبال دارد.
بیچر میگوید: «میزان پلک زدن نوزادان ممکن است مربوط به میزان توسعه سیستم دوپامین آنها باشد و حتی احتمال دارد منعکس کننده تفاوتهای منحصر به فرد برخی از جنبههای سیستم عصبی نوزادان باشد.»
به گفته این متخصص پلک زدن خود به خود برای انجام مطالعات بالینی بسیار مفید است و منبع اطلاعاتی برای تحلیل رفتاری نوزادان محسوب می شود؛ با این حال، او هشدار داد که برای شناختن پلک زدن در نوزادان، به تحقیقات بیشتری نیاز است.
چرا پلک میزنیم؟
پلک زدن گاهی غیرارادی است؛ گاهی نیز ارادی و در جهت محافظت از چشم در برابر شیء خارجی رخ می دهد؛ حتی در بزرگسالان، هدف اصلی از پلک زدن غیرارادی در حد یک رمز و راز باقی مانده است.
به طور کلی تصور میشود با پلک زدن، اشک؛ سطح چشم را میپوشاند تا با حفظ رطوبت آن در حین ورود گرد و غبار و سایر تحریک کنندهها چشم عملکرد بهتری داشته باشد.
محققان میگویند که این تنها بخشی از داستان است. ما اغلب پلک میزنیم تا با تامین رطوبت چشمها، از آنها محافظت شود. با این حال پلک زدن باید دارای عملکرد دیگری نیز باشد.
تحقیق در مورد ماهیت پلک زدن غیر ارادی سابقهای بس طولانی دارد و در سال ۱۹۲۸، دو دانشمند در اسکاتلند، اریک پاندر و کندی، یک مطالعه جامع از عوامل موثر بر میزان پلک زدن غیرارادی در بزرگسالان انجام دادند و در غیاب یک دوربین فیلمبرداری برای ضبط و ثبت لحظات، دانشمندان یک دستگاه کوچک متصل به یک مدار الکتریکی ساختند؛ آنها این دستگاه را به پلکهای شرکت کنندگان متصل کردند و هر زمان که شرکت کنندگان پلک میزدند، دستگاه یک سیگنال را ثبت میکرد.
محققان دریافتند تا زمانی که شرایط فرد تغییری نکند، سرعت پلک زدن هر فرد مانند ساعت عمل میکند و میزان پلک زدن در اتاق تاریک و روشن هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارد همچنین افراد نابینا درست مانند افراد دارای بینایی پلک میزدند.
نتایج این قسمت از مطالعات مستقل از رطوبت و خشک شدن چشم بود؛ هنگامی که محققان آنها را به خانههای مرطوب بخش گیاه شناسی دانشگاه خود بردند، متوجه شدند که میزان پلک زدن این افراد با افراد اتاقهای سونای خشک حمامهای ترکی هیچ تفاوتی ندارد.
پاندر و کندی همچنین متوجه ارتباط میان میزان پلک زدن با «تنش روانی» شرکت کنندگان مطالعه شدند؛ به عنوان مثال، شرکت کنندگان این مطالعه، هنگامی که هیجان زده یا عصبانی بودند بیشتر پلک میزدند.
همه اینها منجر شد تا پاندر و کندی به این نتیجه برسند که پلک زدن غیرارادی توسط چشم کنترل نمیشود، بلکه «مرکز پلک زدن» در مغز، آن را کنترل میکند.
محققان احتمال میدهند که یکی از کارکردهای پلک زدن، تنش زدایی، با عملکردی مشابه حرکت عصبی انگشتان است.
امروزه مطالعات بیشتری در مورد اینکه چرا ما پلک میزنیم، ارائه شده است و با توجه به یک فرضیه، مغز هنگام پلک زدن، یک لحظه استراحت میکند.
محققان در مطالعهای که سال ۲۰۱۲ در مجله Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شد، فعالیت مغزی گروهی از افراد را که تماشای نمایش تلویزیونی مستر بین تحت بررسی قرار دادند؛ اسکن مغز افراد نشان داد که وقتی مردم پلک میزنند، فعالیت مغز در حالت «شبکه پیش فرض» قرار میگیرد؛ در این حالت مغز در عین بیداری، استراحت میکند.
مطالعه دیگری که در سال گذشته در مجله Current Biology منتشر شد، نشان داد که پلک زدن باعث افزایش تمرکز چشم میشود؛ به گفته گریت ماوس، یکی از محققان روانشناسی یافتههای ما نشان میدهد که مغز تصویر متفاوتی از آنچه که ما قبل و بعد از پلک زدن میبینیم، دریافت میکند و بنابراین دستور اصلاح دید را به عضلات چشم صادر میکند.
از آنجایی که یکی از کارهای پلک زدن این است که چشم را مرطوب نگه میدارد، محققان احتمال میدهند که نوزادان کمتر از ما پلک بزنند، چرا که چشمان کوچک آنها نیاز به رطوبت زیادی ندارند.
احتمال دیگر این است که نوزادان، باید همه اطلاعات بصری مورد نیاز خود را جمعآوری کنند.
بیچر گفت: هنگامی که شما از لحاظ بصری نیازمند مشاهده یا تمرکز هستید، کمتر به پلک زدن تمایل دارید و این پدیده مشابه در بزرگسالان به عنوان سندروم بینایی کامپیوتری است؛ این سندروم زل زدن طولانی مدت به کامپیوتر موجب کاهش پلک زدن و در نتیجه سرگیجه میشود.
البته برخی محققان معتقدند که کاهش میزان پلک زدن در نوزادان به علت سیستم دوپامین کم توسعه یافته آنهاست.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
ارسال دیدگاه