بیماری‌های مخصوص دوران کودکی

ابتلا به انواع و اقسام بیماری‌ها بخشی از دوران کودکی همه را شامل می‌شود چرا که تعدادی از بیماری‌های ویروسی یا باکتریایی به طور معمول در این دوران به بدن هجوم می‌آورند که مطمئنا پیش‌آگهی از این بیماری‌ها می‌تواند در پیشگیری و کنترل آنها موثر واقع شود.

به گزارش کودک پرس 

RSV:

نوعی بیماری تنفسی ویروسی است که مشکلات بیشتری نسبت به آنفلوآنزا برای کودک ایجاد می‌کند. RSV باعث بروز برخی علائم مشابه سرماخوردگی و آنفلوآنزا مانند تب، آبریزش بینی و سرفه می‌شود. برای نوزادان کمتر از یک سال، RSV بیشترین علت ذات‌الریه و برونشیت است که موجب التهاب راه‌های کوچک هوایی ریه‌ها می‌شود. خس‌خس سینه، علامت مشخصه این بیماری است. عفونت‌های RSV حدود یک تا 2 هفته باقی می‌‌ماند. البته ابتلا به این بیماری‌ باعث مصونیت نمی‌شود و ممکن است در هر سنی مجددا اتفاق بیفتد.

سرخک:

در تعدادی از بیماری‌های ویروسی از جمله سرخک و مخملک، لکه‌های قرمزی روی صورت و بدن کودک ظاهر می‌شود. بیماری ممکن است پیش از نمایان شدن لکه‌ها، مانند شروع یک سرماخوردگی به نظر برسد و با تب، سرفه، گلودرد و قرمزی چشم‌ها همراه باشد. حدود 20 درصد کودکان تا قبل از 5 سالگی و 60 درصد آنها تا
19 سالگی ممکن است به این بیماری‌ها مبتلا شوند. این عفونت‌ها معمولا خطرناک نیستند، به طوری که بسیاری از کودکان آلوده شده به ویروس، هیچ‌گونه علائمی را نشان نمی‌دهند، اگر چه گاهی اوقات آلودگی به این ویروس می‌تواند منجر به درد مفاصل شده و با آرتریت روماتوئید اشتباه گرفته شود که البته این علائم مفصلی نیز معمولا در عرض 3 هفته از بین می‌روند. هیچ درمان خاصی برای سرخک در دسترس نیست و مصرف استامینوفن، استراحت و بخور دادن‌ از راه‌هایی هستند که علائم سرخک را کنترل می‌کنند.

آبله‌مرغان:

آبله‌مرغان نیز یک بیماری واگیردار ویروسی است که جزو بیماری‌های کودکی محسوب می‌شود و علائم خاص آن شامل تب، سردرد، درد معده، کاهش اشتها و بثورات جلدی است. به طوری که حدود 250 تا 500 تاول کوچک پر از مایع روی پوست بدن کودکان ظاهر می‌شود. این تاول‌ها می‌توانند صورت، بدن و پوست سر را درگیر کنند. استفاده از داروهایی مانند آنتی‌هیستامین‌ها یا داروهای ضد ویروسی می‌توانند در به حداقل رساندن علائم آبله‌مرغان کمک کنند.

سرخجه:

ویروس این بیماری به سلول‌های قسمت بالایی دستگاه تنفس حمله می‌کند و از طریق سیستم لنفوئید در سراسر بدن پخش می‌شود. انتشار عمومی عفونت می‌تواند بر بسیاری از ارگان‌ها ازجمله جفت تاثیر بگذارد. این ویروس سلول‌ها را تخریب می‌کند و منجر به صدمه جنینی و عوارض بعدی می‌شود. سرخجه می‌تواند از طریق تماس با قطرات پخش شده در هوا، از شخصی به شخص دیگر منتقل شود. این بیماری از یک هفته قبل تا یک هفته بعد از ظاهر شدن لکه‌ها، قابل سرایت است و در ضمن همه افرادی که علیه آن واکسینه نشده باشند، در معرض خطر عفونت قرار دارند. در زنان باردار، بخصوص آنهایی که طی 10 هفته اول بارداری آلوده شده‌اند خطر انتقال بیماری به جنین وجود دارد. به طور کلی درمان خاصی برای سرخجه وجود ندارد و کنترل علائم بیماری تنها در جهت کاهش ناراحتی است.

اوریون:

این بیماری به عفونت ویروسی مربوط می‌شود که به غده‌های پاروتید (غده‌های بزاقی جفتی در طرفین صورت)‌ نفوذ می‌کند. وقوع اوریون، هنوز هم علی‌رغم دسترسی جهانی به واکسن برای پیشگیری از آن، اتفاق می‌افتد. علائم خاص این بیماری شامل تب، غده‌های متورم و دردناک در هر دو طرف یا یک طرف از صورت که باعث بادکردگی لپ‌ها می‌شود، خستگی، ضعف در بلع یا جویدن دشوار است. اوریون می‌تواند از طریق قطرات بزاق پخش در هوا هنگام سرفه یا عطسه یا تماس با ظروف و اشیای آلوده به ویروس، منتقل شود. هیچ‌گونه درمانی برای ویروس اوریون ضرورت ندارد، چراکه خود به خود بهبود می‌یابد. برخی از عوارض این بیماری عبارتند از کری، آنسفالیت (عفونت مغزی)‌، پانکراس (التهاب پانکراس)‌ و تورم بیضه‌ها. برای بهبود بیماری باید از خوردن غذاهایی مانند میوه‌ها و آب مرکبات که غدد بزاقی را تحریک می‌کنند و نیز غذاهایی که نیاز به جویدن زیاد دارند، اجتناب کرد. در مورد این بیماری نیز مانند آبله مرغان، چنانچه یک بار به آن مبتلا شدید، به ندرت مجددا دچار آن می‌شوید. واکسن اوریون در بخش MMRshot (سرخک، اوریون و سرخجه)‌ برای ایجاد مصونیت نسبت به این بیماری در دو زمان جداگانه توسط پزشکان داده می‌شود که بار اول آن بین 12 تا 15 ماهگی و مجددا بین 4 تا 6 سالگی است. واکنش‌های معمول نسبت به واکسن، شامل تورم و قرمزی همراه با سوزش در محل تزریق، تورم در غدد اطراف گردن و تب چند روزه است.

نوزادانی که دچار عفونت گوش می‌شوند، در حین شیر خوردن بیشتر گریه می‌کنند، زیرا مکیدن باعث تغییرات فشار هوا در گوش‌هایشان می‌شود

سیاه‌سرفه:

سیاه‌سرفه یک بیماری باکتریایی واگیردار است که توسط باکتری بوردتلاپرتوسیس به وجود می‌آید. البته علائم ابتدا خفیف است و شامل علائم تنفسی و سرفه خفیف، عطسه یا آبریزش بینی است. پس از یک یا دو هفته، سرفه‌ها به طور بارز به حملات کنترل‌نشده‌ای تبدیل می‌شوند که استفراغ پس از سرفه را ایجاد می‌کنند. در نوزادان و کودکان مبتلا، صدای نفس کشیدن بعد از سرفه، به صورت جیغ مانند درمی‌آید و اشکال در غذا خوردن و قطع تنفس اتفاق می‌افتد. این مرحله معمولا 2 تا 8 هفته به طول می‌انجامد. این بیماری می‌تواند منجر به مرگ شود.

در مرحله بعد، بیمار به تدریج وارد دوره نقاهت می‌شود، حملات سرفه کاهش می‌یابد و استفراغ قطع می‌شود. این مرحله نیز معمولا یک تا دو هفته طول می‌کشد. درمان سیاه سرفه معمولا در تغییر پیامدهای بیماری بی‌تاثیر است و آنتی‌بیوتیک‌ها تنها دوره عفونت را کاهش می‌دهند. از جمله آنتی‌بیوتیک‌های رایج در این رابطه، اریترومایسین است. بهترین روش برای پیشگیری از این بیماری، واکسیناسیون است که دوره محافظت آن
5 تا 10 سال است.

برای کودکان در سنین 2، 4، 6 و 18-15 ماهگی، واکسیناسیون سیاه سرفه در ترکیب با واکسن‌های کزاز و دیفتری و نیز با ایمن‌سازی در برابر فلج و آنفلوآنزای هموفیلوس نوع B، صورت می‌گیرد، سپس یک واکسن یادآوری منفرد در سنین 4 تا 6 سالگی داده می‌شود.

عفونت گوش:

عفونت گوش یکی از شایع‌ترین علل مراجعه کودکان زیر 3 سال به پزشک است. در شیپور کوچک استاش که گوش میانی را به پشت گوش وصل می‌کند، به طور طبیعی، مایع تشکیل شده در گوش خشک می‌شود. هنگامی که این راه‌ها مسدود می‌شود، مایع تشکیل شده به پرده گوش فشار وارد می‌‌کند و کودک از شدت درد، شروع به فریاد زدن می‌کند. این وضعیت هنگامی اتفاق می‌افتد که نوزادان در حالت درازکش، با شیشه شیر می‌خورند، در نتیجه مقداری از شیر، وارد گوش‌شان می‌شود. نوزادانی که دچار عفونت گوش می‌شوند، در حین شیر خوردن بیشتر گریه می‌کنند، زیرا مکیدن باعث تغییرات فشار هوا در گوش‌هایشان می‌شود. در این موارد، با قرار دادن بالش زیر سر نوزاد می‌توان فشار وارده بر پرده گوش او را کمتر کرد. همچنین استفاده از حوله گرم برای کاهش گوش درد، موثر است. در مورد عفونت‌های باکتریایی، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود.

عفونت‌های ادراری:

این عفونت‌ها معمولا در کودکان، بخصوص دختران شایع است و علت آن راه یافتن باکتری‌ها از روده به مثانه، ناشی از کوتاه بودن مجرای ادرار آنهاست. همچنین شواهدی وجود دارد که کودکان پسر ختنه نشده نیز در معرض خطر عفونت قرار دارند، چرا که مسیر جاری شدن ادرار، زیر پوست آلت تناسلی است. در بیشتر موارد، عفونت ادراری باعث تب، درد شکمی و ادرار دردناک می‌شود، همچنین ممکن است بوی نامطبوع یا خون در ادرار کودک دیده شود. فشار خون نیز اغلب در کودکان مبتلا به عفونت ادراری بالا می‌رود. عفونت‌های ادراری باید با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان شوند.

 منبع:   مهدپرتال