نگاهی به آثار برگزیده و تقدیری بخش کودک و نوجوان جشنواره کتاب رشد
در این گزارش نگاهی داریم به آثار برگزیده و تقدیری ۷ گروه اصلی در هفدهمین جشنواره کتاب رشد که مخاطب کودک و نوجوان دارند.
به گزارش کودک پرس ،هفدهمین جشنواره کتاب رشد درحالی به کار خود پایان داد که از میان چهار هزار و 264 کتاب رسیده به دبیرخانه جشنواره، 14 کتاب برگزیده و 38 کتاب تقدیری را در 27 گروه اعلام کرد. این درحالی‌ست که سهم کتاب‌هایی که مخاطب‌شان کودکان و نوجوانان هستند محدود به 7 گروه می‌شد که در ادامه به تفکیک به بررسی آثار برگزیده و تقدیری این گروه‌ها پرداخته‌ایم.
گروه آموزش نونهالان:
اثر تقدیری: «کتاب کار مهارت‌های زندگی» نویسنده ثنا حسین‌پور، انتشارات خیلی سبز
کتاب مهارت‌های زندگی، پند محور نیست. رویکرد نویسنده بر این است که کودک خود درست و نادرست را می‌داند و با شخصیت آگاهی که دارد رفتار خودش را می‌آزماید. هدف کتاب آموزش مهارت‌های اساسی و پایه به کودکان به یاری والدین و مربیان است. توانایی تعامل و همکاری با دیگران، درک و رعایت نظم و ترتیب اجتماعی، آداب دوستی و معاشرت، توانایی نه گفتن، مدیریت احساسات و روبهرو شدن با ناراحتی و خشم، همگی از جمله مهارت‌هایی است که زمان آموختنشان سال‌های کودکی است.
«نینا» و «سینا»، دو شخصیت داستان‌های کتاب هستند و «خرسی» شخصیت سومی است که بچه‌ها به طور اتفاقی با او آشنا می‌شوند و قرار است رفتار درست را از بچه‌ها یاد بگیرد. این کتاب وقتی می‌تواند موثر باشد که یک مربی دلسوز و مهربان، صفحه به صفحه‌اش را برای نوآموز شرح دهد. این کتاب با نویسندگی و تصویرگری ثنا حسین‌پور در 9 فصل و در 98 صفحه در قطع رحلی منتشر شده است.
گروه ادبیات نونهالان
تقدیری: مجموعه «رفتم به باغ» نویسنده: افسانه شعبان‌نژاد، انتشارات لوپتو
مجموعه 9 جلدی «رفتم به باغ» را انتشارات «لوپه‌تو» منتشر کرده است. عنوان‌های کتاب‌های این مجموعه عبارت‌اند از: «رفتم به باغ انار»؛ «رفتم به باغ انگور»؛ «رفتم به باغ انجیر»؛ «رفتم به باغ پسته»؛ «رفتم به باغ پرتقال»؛ «رفتم به باغ زردآلو»؛ «رفتم به باغ شاتوت»؛ «رفتم به باغ گردو»؛ «رفتم به باغ نارگیل».
افسانه شعبان‌نژاد شعرهای این مجموعه را با زبان ساده و قابل درک خردسالان سروده است. در هر کتاب دخترکی به باغ میوه‌ای می‌رود و در آن‌جا با جانوران و ماجراهایی هیجان‌انگیز روبهرو می‌شود. برای مثال، در کتاب «رفتم به باغ انگور» قورباغه‌ای به دنبال زنبوری می‌رود و آن را زبانش شکار می‌کند و می‌خورد. زنبور زبان قورباغه را نیش می‌زند و قورباغه از باغ فرار می‌کند.
تقدیری: مجموعه «قصه‌های کوچک» نویسنده: لاله جعفری، انتشارات شهر قلم
کتاب‌های مجموعه 9 جلدی «قصه‌های کوچک» عبارت‌اند از: تاب‌بازی بچه کلاغ؛ سبزه خانم؛ فسقلی و کیک گنده: درخت توت؛ سنجاقک؛ موی کجکی؛ ببعی و نی‌نی ببعی؛ ابر باسواد و گرگ دیوانه. هر کتاب قصه‌ای ساده و مصور دارد که کودک به سادگی می‌تواند آن را درک کند. تنوع موضوع، شخصیت و ماجراها، کودک را علاقه‌مند می‌کند قصه‌ها را دنبال کند.
گروه بازی و سرگرمی
تقدیری: «کتاب بزرگ بازی» نوشته دبرا وایز با ترجمه منیره نادری، انتشارات صابرین
هر فردی در طول زندگی خود از بازی کردن لذت می‌برد، اما باید بدانیم که بازی‌ها در طول دوران نوپایی تا سال‌های نوجوانی، نقش مهمی را در رشد و تکامل فردی کودکان ایفا می‌کنند. اما در عصر تکنولوژی و فن‌آوری، اطمینان داشتن از این که بچه‌ها تا حد ممکن دوران پرثمر، شاد و پرجنب‌وجوشی داشته باشند، کار ساده‌‌ای نیست. در این دوران برنامه‌های تلویزیونی و رایانه‌ای ذهن کودکان را مسحور خود می‌کند و مانع فعالیت‌های بدنی آنان می‌شود.
کتاب «بزرگ بازی» مجموعه‌ای از بازی‌ها و فعالیت‌ها را برای تمام اوقات و در هرگونه شرایط فیزیکی و روحی کودکان گردآوری کرده است. این بازی‌ها برای ساعاتی که کودک در داخل خودرو است. روزهای بارانی و … بسیار مناسب هستند. در این کتاب، بازیهای مربوط به مهمانی‌ها، بازی‌هایی که در پیاده‌رو انجام می‌شود. بازیهای داخل و خارج از خانه.، بازیهای انفرادی و جمعی ارایه شده است. این بازیی‌ها برای کودکان سه تا چهارده سال انتخاب شده است. این بازی‌ها سبب زنده‌شدن خاطرات دوران کودکی افراد بزرگسال می‌شود.
این کتاب در 218 صفحه و 13 فصل اقدامات پیش از بازی، بازیهای ذهنی، بازیهای کلامی، بازی‌هایی با قلم و کاغذ، بازیهای پشت میزی، بازیهای روی آسفالت و پیاده‌رو، بازیهای شکاری و استتار و جست‌وجو، مسابقات انفرادی و گروهی، بازیهای تعقیب و گریز، بازی‌هایی که با توپ انجام می‌شود، کشتی و بازیهای استقامتی، بازیهای مخصوص مهمانی و بازیهای خیابانی تدوین شده است.
تقدیری: «عددهای من» نوشته علی خدایی، انتشارات کانون پرورش فکری
علی خدایی، نویسنده این کتاب کوشیده است برای ماندگاری شکل ظاهری اعداد در ذهن کودکان، عددهای 1 تا 9 را با چرخش یا کنار هم قرار دادن، به تصویرهایی از حیوانات شبیه کند. این کتاب در قطع خشتی چاپ شده و برای گروه سنی پیش‌دبستان و اول دبستان مناسب است.
کتاب حاضر محصول بازی کردن نویسنده با عددها و ترکیب کردن آن‌ها با هم و ساختن شکل‌های جالبی از حیوانات است. کتاب «اعداد من» اعداد را به شکل خلاقانه تصویرگری کرده است تا کودک با دیدن نمونه‌های ساخته شده، ایده بگیرد و تصویرهای دیگری ابداع کند. رسم‌الخط آسان و مفاهیم اعداد در قالب نقاشی و بازی می‌تواند یادگیری را آسان و شیرین کند.
گروه بینش اسلامی
برگزیده: «دو امتحان» نویسنده: محمد علوی‌نهاد، انتشارات دلیل ما
آموزش احکام شرعی به دقت، دانش و مهارت کافی نیاز دارد. در غیر این صورت ممکن است زمینه عمل نادرست به حکم خدا را سبب شود. این کتاب داستان دنباله‌داری است با موضوع معرفی و تشریح احکام برای شرعی را در قالب داستان و طنز آورده است.
کتاب «دو امتحان» در 155 صفحه و هفت داستان این احکام را بیان می‌کند: احکام تقلید؛ نجاسات؛ پاک کردن نجاسات؛ دست‌شویی رفتن؛ وضو؛ تیمم؛ غسل.
تقدیری: «همراه بانوی کبریا» نویسنده: افسانه موسوی گرمارودی، ناشر: موسسه فرهنگی مدرسه برهان
«همراه بانوی کبریا» از مجموعه ریحانه به قلم افسانه موسوی گرمارودی است. این کتاب روایتی داستانی از زندگینامه فضّه، خدمتگزار حضرت فاطمه (سلام‌الله علیها) است که با ۲۰ سرفصل کوتاه به چاپ رسیده است. فضّه دختر پادشاه هند بود که در جنگ اسیر و به آفریقا برده شد و از طرف پادشاه حبشه خریداری شد و نامش را میمونه گذاشتند و بعد از چند سال پادشاه حبشه او را به عنوان کنیز برای پیامبر فرستاد. پیامبر او را با دستور خدا به دخترش حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها بخشید و نامش را فضّه گذاشت… داستان‌های زیادی درباره فضّه روایت شده است اما قصه‌های درهم تنیده از زندگی فضّه و حضرت فاطمه زهرا(سلام‌الله علیها) در کتاب«همراه بانوی کبریا» لذّت زیادی به خواننده می‌دهد.
تقدیری: «مجموعه تکه‌های طلا(12 جلدی)» نویسنده: غلامرضا حیدری ابهری، انتشارات جامعة‌‌القرآن
شامل ۳۶۵ حکایت کوتاه دینی است. حکایت‌های این مجموعه همگی از منابع دینی معتبر و غالبا از کتاب شریف بحارالانوار استخراج شده است. حکایت‌های فروردین: این در مقابل آن، حکایت‌های اردیبهشت: زمین او را فرو برد، حکایت‌های خرداد: حسن! حسین را بگیر، حکایت‌های تیر: بازهم نیکی کن، حکایت‌های مرداد: دعوای گوسفندان، حکایت‌های شهریور: چرا می‌خندی؟، حکایت‌های مهر: به کودکت دروغ نگو، حکایت‌های آبان: او را هم ببوس، حکایت‌های آذر: اول جوان می‌شوی، حکایت‌های دی: شیطان بالا آورد، حکایت‌های بهمن: بلبل ابوعمیر و حکایت‌های اسفند: خدا نخوابیده است.
گروه داستان و رمان کودک
تقدیری: «پینوکیو» نویسنده: کارلو کالودی، ترجمه: بهروز غریب‌پور، انتشارات: افق
«پینوکیو»، قهرمان این داستان، یک پسر بچه معمولی نیست. او نه معمولی است ونه پسر بچه. پینوکیو عروسکی چوبی است که پیرمردی تنها و مهربان به نام پدر «ژپتو» آن را ساخته است. پینوکیو مثل همه پسر بچه‌ها دوست دارد پستی و بلندی‌ها زندگی را تجربه کند. به حرف بزرگ‌ترها گوش ندهد، از مدرسه فرار کند و …
این کتاب در 183 صفحه، در قطع رحلی، چاپ شده است.
دوره سه‌جلدی «پهلوان پشه» نویسنده: محمدرضا شمس، انتشارات: افق
نویسنده در مجموعه سه‌جلدی پهلوان پشه افسانه‌های حسن کچ را با نگاهی خلاقانه و طنز‌آمیز بازنویسی کرده است. حسن کچل در قصه‌های او، هم تنبل است و هم قهرمان، هم ساده است و هم زبر و زنگ.
… حسن کچل همین که زیر درخت دراز می‌کشد، هفت تا پشه از راه می‌رسند و یکی یکی روی سرکچلش سُر می‌خورند، حسن هم صبر می‌کند پشه‌ها بنشینند و بعد می‌کوبد توی صورتش: «آخ!»
پشه‌ها شکمشان را می‌گیرند و وزوز می‌خندند…
عنوان‌های این مجموعه غول بیابونی، سرزمین دیوها و دختر شاه فرنگ است.
دوره چهارجلدی «ماجراهای مردم شهر عجیب» نویسنده: افسانه موسوی گرمارودی، انتشارات طلایی
مجموعه «ماجراهای مردم شهر عجیب» دارای چهار جلد با عنوان‌های آقاخاش‌خاشی، آقا چیک‌چیکی، آقا قچ‌قچی و آقا قاپ‌قاپی است.
آقای «خاش خاشی» نانوا است. او هر روز نان‌های زیادی می‌پزد و مردم همه نان‌ها ار می‌خرند. آقای خاش‌خاشی برای مشتری آخرش دو تا نان می‌پزد. مشتری آخر پیرمردی است که هر شب بعد از همه می‌آید، نان‌ها را برمی‌دارد و تشکر می‌کند. تا این که روزی، قبل از این که مشتری آخر بیاید، مردی پولدار به نانوایی می‌آید و در برابر آن نان‌ها، پول زیادی به آقای خاش خاشی می‌دهد. بعد از آن دیگر از مشتری آخر خبری نمی‌شود و …
این مجموعه در قطع رحلی برای گروه سنی دبستان مناسب است و در هر شماره به موضوعی اخلاقی پرداخته شده است.
گروه داستان و رمان نوجوان و جوان
برگزیده: «سیمرغ پدر بزرگ من بود» نویسنده: فاطمه سرمشقی، انتشارات نردبان
«سارک»، دخترخاله «پرستو»، تلفنی به او خبر می‌دهد که مرغ عشقش مرده است. پرستو در کمال ناباروی متوجه می‌شود مرغ عشق او نیز مرده است! پدربزرگ همه پرنده‌هایش را آزاد می‌کند ولی این دو مرغ عشق را به سارک و پرستو می‌دهد و حالا هر دو در یک زمان مرده‌اند! آن‌ها می‌خواهند مرغ عشق‌ها را در باغچه دفن کنند اما همین که هر دو را با هم در چاله می‌گذارند، مرغ عشق‌ها پرواز می‌کنند و می‌روند! مثل پدربزرگ که چند روز است رفته است و هیچ کس نمی‌داند کجا!
کتاب «سیمرغ پدربزرگ من بود» در 108 صفحه، چاپ شده است. نویسنده در طرح داستان به موضوع محیط‌زیست هم توجه داشته است.
برگزیده: «دروازه مردگان» نویسنده: حمیدرضا شاه‌آبادی، انتشارات افق
کتاب دروازه مردگان در قطع رقعی و در 237 صفحه برای گروه سنی نوجوان نگاشته شده است. داستان از ورود چندین نسخه کاغذی قدیمی به خانه یک هنرمند آغاز می‌شود؛ دست‌خط و نوشته‌هایی که پای پسر نوجوان روایت‌کننده ماجرا را به محله‌ای قدیمی و خانه‌ای مربوط به سال‌های دور گذشته باز می‌کند؛ خانه‌ای با دیوارهایی بلند؛ دیوارهایی که اجساد بسیاری را در خود جای داده و یک قبرستان عمودی را به‌وجود آورده‌اند.
گروه هنر کودک و نوجوان
تقدیری: «دوتا دوست خمیری» نویسندگان: دوپتی، لارن الدریک، ترجمه: پریسا هاشمی طاهری، انتشارات پرتقال
کتاب «دوتا دوست خمیری» داستانِ دو گلوله خمیری ست که به هر شکلی در می‌آیند. این دو گلوله، بعد از ساخته شدن توسط سازنده‌شان، در یک استودیوی عکاسی به حال خود رها می‌شوند و …
دیالوگ‌های این کتاب بسیار کم است. بار اصلی داستان بر دوش تصویرهاست. نویسنده در حال روایت داستان، به آموزش غیرمستقیم ساخت عروسک‌های خمیری و معرفی حیوانات می‌پردازد. این کتاب در 32 صفحه در قطع خشتی، برای پایه‌های دوم و سوم دبستان طراحی شده است.
منبع: ایبنا
ارسال دیدگاه