بسیاری هنوز به کتاب دسترسی ندارند
حاجی‌زین‌العابدینی در گردهمایی نهادهای فعال حوزه کودک و نوجوان، نبود دسترسی به کتاب با کیفیت را یکی از آسیب‌های حوزه کتاب کودک دانست و گفت: قصد داریم تا به‌عنوان یک نهاد مستقل فعالیت خود را ادامه بدهیم.
به گزارش کودک پرس ، به مناسبت روز جهانی کودک، ۱۵نهاد و انجمن فعال فرهنگی و هنری در حوزه کودک و نوجوان در انجمن نویسندگان کودک و نوجوان حضور پیدا کردند.
محسن حاجی‌زین‌العابدینی، دبیر اجرایی ششمین دوره جشنواره تقدیر از مروجان کتابخوانی در این نشست با اشاره به مسائل موجود در حوزه کتاب کودک گفت: اولین آسیبی که در شبکه مروجان کتابخوانی با آن مواجه شدیم، این است که بسیاری هنوز به کتاب دسترسی ندارند، به‌ویژه در مناطق محروم که مروجان کتاب با کوله‌پشتی، چهارپایان و قایق و از مناطق صعب‌العبور، می‌گذرند تا کتاب به دست کودکان و نوجوانان برسد. طرح‌ها و ایده‌های این افراد به دست ما رسیده است.
وی افزود: حتی در مناطقی از تهران از لحاظ فکری و فرهنگی دسترسی به کتاب وجود ندارد، یعنی نمی‌دانند که وقتی کتاب نباشد، کودکان و نوجوانان دچار سوء‌تغذیه اطلاعاتی می‌شوند.
حاجی‌زین‌العابدینی بیان کرد: نبود دسترسی به کتاب با کیفیت، دومین آسیب در حوزه کتاب کودک است. خانواده‌ها برای خرید کتاب هزینه می‌کنند اما برخی از کتاب‌ها نه تنها مفید نیستد، بلکه ممکن است در کودکان و نوجوانان گمراهی ایجاد کنند. در جام باشگاه‌های کتابخوانی کودک و نوجوان، یکی از محورهای اساسی ما این است که چگونه به کتاب خوب دسترسی پیدا کنیم.
دبیر اجرایی ششمین دوره جشنواره تقدیر از مروجان کتابخوانی، درباره شبکه مروجان کتابخوانی توضیح داد: یکی از شبکه‌های سه‌گانه دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شبکه مروجان کتابخوانی است که از سال ۱۳۹۳ شکل گرفت.
وی گفت: در طول برگزاری این طرح، متوجه شدیم عده‌ای از مروجان کتاب، ابزار کافی در اختیار دارند اما برای ترویج کتاب با کمبود نیرو روبه‌رو شده‌اند. گروه دیگر بالعکس، کتاب کافی ندارند اما دارای امکاناتی برای ترویج کتاب هستند. این شبکه از دو سال گذشته با تغییر روند، به شکل مشارکت این دو گروه با یکدیگر، به کار خود ادامه داد.
حاجی‌زین‌العابدینی افرود: «شبکه شهرهای دوستدار کتاب» بخش دیگر این شبکه‌های سه‌گانه است که از دل برنامه «انتخاب و معرفی پایتخت کتاب ایران» و «شبکه روستاهای دوستدار کتاب» حاصل برگزاری جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب است.
وی ادامه داد: امسال توانستیم ارکان شبکه مروجان کتابخوانی را سازماندهی کنیم. ششمین جشنواره مروجان کتابخوانی در حال برگزاری است و تا‌کنون بیش از ۶۰۰ اثر در حوزه ترویج کتاب به دست ما رسیده است.
حاجی‌زین‌العابدینی با اشاره به اینکه چقدر به کتابخانه‌های کودک و نوجوان توجه می‌شود، گفت: پنج سال است که در دانشگاه شهید بهشتی، کتابخانه کودک و نوجوان احداث کرده‌ایم، این نخستین کتابخانه کودک در دانشگاه محسوب می‌شود. نخستین‌بار که موضوع تاسیس این کتابخانه مطرح شد، برای عده‌ای علامت سوال بزرگی شکل گرفت که کتابخانه کودک به دانشگاه چه ارتباطی دارد؟
او ادامه داد: این اقدام برای حمایت از دانشجویانی است که در این دانشگاه رشته ادبیات کودک درس می‌خوانند. رخدادهای کودک محوری را برای این فضا برگزار کرده‌ایم که ریشه در کتاب دارد. متاسفانه اعضای هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی به این کتابخانه سر نمی‌زنند و احساس می‌کنند، کتابخانه مکان شناخته شده‌ای نیست و گویی ترس از کتابخانه دارند اما استقبال پدر و مادرها خوب بوده است.
دبیر اجرایی ششمین جشنواره تقدیر از مروجان کتابخوانی ادامه داد: فرهنگ استفاده از کتابخانه مسئله مهمی است. لزومی ندارد که کتاب حتما به مالکیت افراد دربیاید بلکه می‌تواند امانتی باشد. هم‌افزایی که در دل کتابخانه به وجود می‌آید اتفاق خوبی است. خوشبختانه دانشگاه علامه طباطبائی نیز با استفاده از این ایده دو هفته گذشته کتابخانه کودک و نوجوان را در کتابخانه مرکزی دانشگاه احداث کرد که اتفاق مهمی در ترویج کتابخوانی است.
حاجی‌زین‌العابدینی ادامه داد: انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران، کمیته کودک و نوجوان دارد و امسال در پنجمین کنگره انجمن، پنل «ادبیات کودک و نوجوان» را در آبان‌ماه امسال برگزار می‌کنیم. پیش‌نشست این پنل برگزار شده است.
او درباره شبکه مروجان کتابخوانی بیان کرد: هدف این طرح ایجاد شبکه‌ای از افراد و گروهها و نهادهای کتابخوانی است که در حوزه ترویج کتابخوانی فعالیت می‌کنند. در حال حاضر در کشور ما اغلب پدر و مادرها، کودکان دهه 60 و یا 70 هستند که اعتقاد دارند، کودکی‌شان تلف شده؛ بنابراین به دنبال این هستند تا کودکانشان به اندازه لازم کودکی کنند و همه آن چه که در دوران جنگ نتوانستند به دست بیاورند، در زندگی فرزندان‌شان جبران کنند.
به گفته دبیر اجرایی ششمین جشنواره تقدیر از مروجان کتابخوانی، یکی از مواردی که برای خانواده‌ها کلاس اجتماعی دارد، کتاب کودک است؛ به این دلیل اتفاق مطلوبی است چراکه آرامش برقرار است و خانواده‌ها دوست دارند، بچه‌هایشان کتابخوان باشند.
حاجی زین‌العابدینی گفت: طبق پژوهشی که انجام دادیم، کودکان در بچگی کتابخوان‌تر هستند، با ورود به نوجوانی این میزان کمی افت می‌کند و در دوران دبیرستان، عادت کتابخوانی در بسیاری از مواقع حذف می‌شود. از طرفی در دانشگاه ممکن است بازگشت اتفاق بیفتد. به همین خاطر، رقیب جدی کتابخوانی، فضای مجازی با ابزار موبایل و یا تبلت است. نمی‌توان آن‌را حذف کرد اما می‌شود این فضا را به خدمت گرفت.
دبیر اجرایی ششمین جشنواره تقدیر از مروجان کتابخوانی ادامه داد: برخی از افرادی که ترویج کتابخوانی می‌کنند، تعریف این فعالیت را نمی‌دانستند. ما ترویج کتابخوانی را برایشان تعریف و اهمیت آن‌را بیان کردیم. بسیاری از افراد برداشت اشتباهی از ترویج کتاب دارند و وارد حوزه پوپولیستی و تبلیغ نامناسب کتاب شده‌اند، یعنی این وسیله ابزاری برای خودنمایی و لغلغه زبان شده و محتوا کنار رفته است.
وی افزود: در واقع، خود کتاب و اینکه قرار بوده از ابتدا چه رویکردی و چه تاثیری داشته باشد، از قلم افتاده است. اگر در حوزه ترویج کتابخوانی فعالیت می‌کنیم باید از این اقدام بپرهیزیم.
حاجی‌زین‌العابدینی بیان کرد: آلودگی اطلاعات در کتاب کودک هم نکته دیگری است که با وجود شبکه‌های اطلاع‌رسانی متعدد اتفاق افتاده است. شاید ما نیاز به حجم زیاد تولید کتاب برای کودکان نداشته باشیم، در چنین حالتی کیفیت کتاب‌ها نیز پایین می‌آید.
وی در پایان بیان کرد: عمده فعالیت ما در دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است اما قصد داریم تا به‌عنوان یک نهاد مستقل فعالیت خود را ادامه بدهیم.
منبع: ایبنا
ارسال دیدگاه