رعایت حق نشر تنها محدود به حوزه کتاب کودک و نوجوان نیست
باور داریم که رعایت حق نشر تنها محدود به حوزه کتاب کودک و نوجوان نیست و لازم است بررسی‌هایی دراین‌باره انجام شود که در کدام حوزه آسان‌تر و روان‌تر می‌توان به این هدف دست یافت.
به گزارش کودک پرس ، انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان با ارسال نامه‌ای به دغدغه‌ها و آسیب‌های پیش روی ناشران کودک و نوجوان در حوزه خرید رایت و مشکلات اقتصادی آن‌ها اشاره شده کرد. این نامه به شرح زیر است:
جناب آقای دکتر سید عباس صالحی
وزیر محترم فرهنگ وارشاد اسلامی
با سلام و احترام
حضرت عالی در گفت‌وگوی اخیرتان در شبکه دو سیمای جمهوری اسلامی ایران، به طرح مسائل گوناگون در حوزه فرهنگ پرداخته و طی آن به نکات امید بخشی اشاره داشتید. موضوع‌هایی از قبیل رتبه‌بندی ناشران، توجه ویژه به ناشران فعال، کتاب‌سازی و اقدامات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای مقابله با قاچاق کتاب و تلاش در جهت کاهش التهابات در بازار کاغذ و …
جنابعالی اشاره کرده‌اید؛ «ایجاد تعادل بین تالیف و ترجمه، هسته خاص کیفی و نگرش‌گرایانه تالیفی اهل قلم و ناشران در کنار انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نو جوان را می‌طلبد» و ادامه داده‌اید؛ «گفت‌وگوهای قابل توجهی در زمینه‌های مختلف نشر کتاب کودک و نوجوان داشته‌ایم.» لازم است اشاره شود که متاسفانه این انجمن با ۹۲عضو و با میزان حدود ۶۰ در صد تولید کتاب کودک و نوجوان کشور، در جریان این مبحث قرار نداشته و هیچ تماس و گفت‌وگویی در این مورد با این انجمن صورت نگرفته است. نگرانی اعضای انجمن این است که نظرات غیرکارشناسی در این موضوع ارائه شده باشد.
انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان از رویکرد وزیر محترم به تقویت امر تالیف و قانونمند شدن ترجمه از طریق حمایت از حقوق مادی و معنوی (کپی رایت) در حوزه نشر، چه در داخل کشور و چه در سطح بین‌المللی، استقبال می‌کند و آماده هر گونه همراهی در این امر مهم است. اما باور داریم که رعایت حق نشر تنها محدود به حوزه کتاب کودک و نوجوان نیست و باید در تمام حوزه‌ها دنبال شود و اگر قرار بر نقطه آغازی باشد، لازم است بررسی‌هایی دراین‌باره انجام شود که در کدام حوزه آسان‌تر و روان‌تر می‌توان به این هدف دست یافت.
ضمنا باید توجه داشت در حوزه کودک و نوجوان کپی رایت و پرداخت حقوق مولف، تصویرگر و مترجم در شرایط بحرانی و تورمی کشور باعث افزایش هزینه تولید برای ناشر و در نتیجه افزایش قیمت کتاب کودک برای مصرف کننده آن می‌شود، لذا در اولویت قرار دادن این حوزه، که ضعیف‌ترین بخش اقتصادی نشر کشور است، احتمال نادیده گرفتن آثار سوء این موضوع را تداعی می‌کند.
در فرمایشات حضرت عالی آمده است «…که نشر کودک و نوجوان موظف باشد تا از ناشر خارجی اجازه ترجمه و انتشار کتاب را دریافت کند» ولی مشخص نشده که آیا در این الزام، راهکارهای عملی و قانونی و راه حل‌های رفع مشکلات موجود در مسیر عملی شدن این الزام مورد توجه قرار گرفته است؟ به عنوان مثال:
1- با توجه به تحریم ظالمانه از سوی کشور آمریکا و اجتناب بنگاه‌های نشر از همکاری با ناشران ایرانی، چه تمهیدی برای وادار کردن آن‌ها به عقد قرارداد با ناشران ایرانی اندیشیده شده؟ آیا مشاوران محترم شما به این معضل بزرگ توجه کافی داشته‌اند؟
2- برای پرداخت حقوق ناشر، مولف و تصویرگر خارجی با توجه به تحریم نظام بانکی کشور و اجتناب از گشایش حساب برای اشخاص و موسسات ایرانی در بانک‌های خارجی، چه راه‌حلی در نظر گرفته شده است؟ دراین‌باره فقط معدود ناشران ایرانی، که در خارج از کشور شرکت تاسیس کرده‌اند، می‌توانند وارد عمل شوند. شنیده‌ها حاکی از این است که متأسفانه حتی حساب برخی از آژانس‌های ادبی داخلی در خارج از کشور نیز مسدود شده است.
3- برای تامین ارز مورد نیاز بابت خرید رایت، آیا بانک مرکزی ایران همکاری لازم را با ناشران ایرانی خواهد داشت؟ اگر همکاری لازم صورت نگیرد، آیا سازمانی امورمالیاتی ارزهای تامین شده از بازار آزاد رادر محاسبات ناشران مورد قبول قرار خواهد داد؟ و این در حالی است که خرید ارز از بازار آزاد به عنوان قاچاق، نوعی جرم تلقی می‌شود.
4- آیا برای مشکل تداخل نظام ممیزی در حوزه کتاب کودک و نوجوان با رعایت حقوق مادی و معنوی پدید‌آورنده خارجی توجه و چاره‌اندیشی شده است؟ شایسته است توجه شود که عقد قرار داد و پرداخت بخشی از مبلغ قرار داد به ناشر خارجی، قبل از ترجمه و ممیزی انجام می‌گیرد و ناشر ایرانی در قراردادهای رسمی متعهد می شود اثر را بدون هیچگونه دخل و تصرف چه در متن و چه در تصویر منتشر کند.
5- در صورت عدم رعایت کپی رایت از سوی دیگر ناشران، صاحب این حق در کدام محکمه قضایی می‌تواند اعاده حق کند؟ آیا محاکم کشور بدون تصویب قانون الحاق به کپی‌رایت می‌توانند رای به نفع صاحب این حق صادر کنند؟ اصولا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این زمینه با قوه قضاییه رایزنی لازم را انجام داده است؟
در پایان اشاره می‌شود انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان قطعا به حمایت از تالیف و مدیریت ترجمه باور دارد و همواره در اجرای سیاست‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه مربوط در کنار مسئولان آن وزارتخانه بوده و خواهد بود. (هر چند که در یکی دو سال اخیر مورد بی مهری وبی توجهی قرار گرفته است) لذا، در شرایط بحران اقتصادی و تحریم‌های سنگین که بر کشور و مردم تحمیل شده است، باید تمام جوانب و مشکلات را با دقت کارشناسی و سپس تصمیم‌گیری کرد. قبل از هر چیز باید به سیاستگذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها برای حمایت و رفع موانع حوزه تالیف اندیشید و این چرخه را روان‌تر و پویا‌تر ساخت و در کنار آن ترجمه را قانونمند نمود.
منبع: ایبنا
ارسال دیدگاه