نقش تربیتی فیلم‌های سینمایی در کودکان و نوجوان
محمدعلی زم نویسنده کتابی در زمینه حوزه نظری سینمای کودک می‌گوید: کتاب «نشانه‌های سینمای کودک» در پنج فصل شرحی درباره ویژگی‌های سینمای کودک داده است؛ از توضیح در زمینه سینمای خلاق و حلال و سن کودکی شروع کرده و با نتیجه‌گیری درباره سینما و محتوای آثار سینمایی مناسب به پایان رسیده است.
به گزارش کودک پرس ، کمبود آثار تهیه شده برای کودکان به وضوح قابل لمس است؛فیلم‌هایی که با رنگ و لعاب کودکانه، شاد، و دور از ابهام باشد تا به راحتی بتواند مخاطب کودک را جذب کند. در حوزه کتاب کودک در موضوع تربیت و نوع رفتار با کودکان و روانشناسی کودک کتاب‌های متعددی تاکنون نوشته یا ترجمه شده است اما کتاب‌هایی درباره چگونگی ساخت آثار سینمایی برای کودکان و سینمای مناسب برای آنها کمتر نوشته شده است؛ در ایران برای اولین‌بار محمدعلی زم کتابی در این زمینه تحت عنوان «نشانه‌های سینمای کودک» نوشته است.
کتاب «نشانه‌های سینمای کودک» در پنج فصل شرحی درباره ویژگی‌های سینمای کودک داده است؛ از توضیح در زمینه سینمای خلاق و حلال و سن کودکی شروع کرده و با نتیجه‌گیری درباره سینما و محتوای آثار سینمایی مناسب به پایان رسیده است. در ابتدای امر بر لزوم شناخت دنیای کودکان از منظر فلسفی و روانشناسی و تفکیک آن با دنیای بزرگسال تاکید می‌کند و سینمای کودکان را متفاوت از سایر آثار سینمایی می‌داند.
کتاب «نشانه‌های سینمای کودک» با زبانی ساده و دور از ابهام سعی در شناساندن کودک، جایگاه کودک، علایق او، سینما و مختصات سینما به خصوص ویژگی‌های سینمای کودک را بیان می‌کند. سینماگر آثار کودک پیش از شناخت سینما باید کودک و نیازهای او را خوب بشناسد و بداند و پس از آن سراغ ساخت فیلم‌های سینمایی مناسب برای آنها برود. این کتاب، کودکان 7 تا 12 سال را مهم‌ترین گروه سنی برای جذب خوراک فکری و کشش به سمت سینما معرفی می‌کند و از چگونگی ساخت آثار سینمایی مناسب برای کودک سخن گفته است؛ این آثار سینمایی باید به قدر کافی دارای جذابیت باشد تا مخاطب این گروه سنی را به سینما بکشاند، چون کودکان سینما را نمی‌شناسند و حتی ممکن است از آن سرخورده شده و کناره‌گیری کنند. زبان و ادبیات این قبیل آثار نیز باید کودکانه باشد.
محمدعلی زم درباره این کتاب می‌گوید: «در سالیان فعالیت سینمایی همواره به اهمیت سینمای کودک فکر کرده و پی برده بودم و نمونه‌هایی از فیلم کودک نیز ساخته بودم که با برد مخاطب قابل توجهی روبه‌رو بود. در کارگاه فیلمنامه‌نویسی حوزه هنری یک کارگاه تخصصی را به کار کودک اختصاص داده بودیم که بزرگان سینمای کودک در آن جا جمع بودند و در این زمینه کار می‌کردند. من معتقدم که سینمای کودک ستون فقرات سینمای ایران است ولی متاسفانه به دلیل بی‌توجهی، این ستون فقرات دچار پوکی استخوان شده است؛ به نحوی که ما نمی‌توانیم از این مخاطب 13میلیونی سینما استفاده کنیم در حالی که این دوره سنی یک دوره تربیت‌پذیر است؛ دوره‌ای است که بچه‌ها اشتغالات زیای ندارند و تحت تاثیر سینمای زیادی هستند و اگر برای این‌ها کار تولید شود می‌تواند موجب رونق سینما شود. این که این مخاطبان در جوانی و کودکی سوی سینما بیایند بعد از جوانی همچنان مشتری سینما می‌شوند و در واقع ما می‌توانیم در دوره کودکی و نوجوانی مخاطب را معتاد سینما کنیم، به همین دلیل بخشی از کمبود‌ها را این می‌دانستم که شاید اصول این سینما و بنیاد‌های سینما برای خیلی از افراد شناخته شده نیست و لذا تصمیم گرفتم کتابی با این عنوان بنویسم و نشانی‌هایی بدهم که سینمای کودک تا این اندازه مهم است و این الزامات آن است.»
کتاب «نشانه‌های سینمای کودک» علاوه بر سینمای کودک به هنر و لزوم وجود هنر در فرهنگ و تمدن ایران تاکید می‌کند و به فعالیت‌های هنری به عنوان مشاغل درآمدزا نگاه می‌کند و نقاشی، تئاتر، مجسمه سازی و ساخت فیلم‌های سینمایی را در ایجاد فرصت شغلی و اشتغال‌زایی برای تعداد زیادی از افراد مناسب می‌داند. همچنین از جای دادن نمادها و شخصیت‌هایی که کودک با آنها همذات پنداری می‌کند سخن می‌گوید و استفاده از آثار به جای مانده از ایران کهن مانند حافظ، شاهنامه، گلستان و داستان‌های اسلامی برای بها دادن به خیال کودکان و رشد اندیشه و خلاقیت در آنها را مهم می‌داند.
زم در این کتاب بر این باور است که فیلم‌های سینمایی نقش تربیت کودکان را نیز به عهده دارند و یک سینماگر کودک ابتدا باید این گروه سنی را به خوبی بشناسد و پس از آن دست به ساخت فیلم سینمایی بزند؛ همچنین این فیلم‌های سینمایی می‌تواند خوراک فکری مناسب برای روح انسان را فراهم کند، از این رو مفاهیم استفاده شده در آن باید متناسب با اخلاق باشد. فرد باید در کودکی با همه امور خوب، بد، زشت و زیبا آشنا شود و آنها را بشناسد تا دروقت مناسب بتواند از این آموزه‌ها استفاده کند و ضربه‌ای نخورد. در این سینما باید به طور نامحسوس آموزش‌هایی نیز گنجاده شود تا کودک بتواند خیر و شر از یکدیگر تمیز دهد.
انتشارات کتاب جمهور کتاب «نشانه‌های سینمای کودک» اثر محمدعلی زم را در 206 صفحه و شمارگان 1000 نسخه و با قیمت 20000تومان منتشر کرده است.
ارسال دیدگاه