تئاتر با کودک، راه رفتن روی لبه تیغ است

به گزارش کودک پرس ، این دو نمایش محصول دوره آموزشی هنرجویان کودک و نوجوان این آموزشگاه هستند که به عنوان کار پایان دوره آموزشی، در فرهنگسرای سعادت‌آباد اجرا می‌شوند.

نمایش «دی جی حسنی» با بازی هنرجویان کودک این آموزشگاه روزهای شنبه و یکشنبه 21 و 22 مهرماه ساعت 18 و 30 دقیقه به صحنه می‌رود که در خلاصه داستان آن آمده است: «حسنی جوانی روستایی است که در ده شلمرود زندگی می‌کند. او وسوسه می‌شود به شهر برود تا پول بیشتری به دست آورد اما در شهر نه تنها کاری از پیش نمی‌برد بلکه ظاهرش تغییر می‌کند و …»

در این اثر نمایشی 9 هنرجوی کودک 7 تا 10 سال به ایفای نقش می‌پردازند که اسامی آنها (به ترتیب حروف الفبا) به شرح زیر است: هومن اردکانی‌زاده، اهورا پوراسکندریان، علیرضا سراج، سبحان سهراب، الیما شاهی‌دخت، جانان عامری متین، پارسا گودرزی، صدرا معمر، شایگان مقدم.

نمایش «گلابتون» نیز روزهای دوشنبه تا پنجشنبه 23 تا 26 مهر ماه در همین سالن روی صحنه می‌رود.

 

این نمایش نیز با بازی هنرجویان نوجوان اجرا می‌شود و گروهی 7 نفره از هنرجویان این گروه سنی در آن به ایفای نقش می‌پردازند که اسامی آنان (به ترتیب حروف الفبا) به شرح زیر است: سانیا احتجاب، فاطمه حیدرهانی، امیر سپهر رسولی، امیرمحمد صادقی، آرش قائمی، آیلین کریمی، نیکا مشهدی.

در خلاصه داستان این نمایش نیز آمده:«جادوگر بدجنسی برای رسیدن به تاج و تخت پادشاهی، خود را به شکل ملکه‌ای در می‌آورد اما گلابتون دختر پادشاه، مشکل اصلی اوست که دختری زیبا و مردم دار است. جادوگر، آینه‌اش را به عنوان مباشر به کاخ پادشاه می‌فرستد و پادشاه و دختر را طلسم می‌کند و …»

بهاره میرزاپور نویسنده و کارگردان این نمایش و مربی این دوره‌های آموزشی که این دو اجرا را بعد از سپری کردن یک دوره آموزشی سه ماهه روی صحنه می‌برد، درباره تفاوت‌های تئاتر برای کودکان و تئاتر با حضور کودکان، توضیح داد: در تجربه کار کردن برای کودک، چیزی که خیلی مد نظر کارگردان قرار می‌گیرد، مخاطب شناسی است زیرا از آنجاکه آن تئاتر را برای مخاطب کودک اجرا می‌کنیم، همه مسایل آموزشی، تربیتی، روانشناسی و سرگرمی‌ها و … را لحاظ می‌کنیم. در بخش دوم که کار کردن برای کودک است، مسایل بسیار پیچیده‌تر و ظریف‌تر می‌شود و جزییات اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

 

او ادامه داد: در تئاتر با کودکان، صرفا برای اینکه کودک بازیگر شود و روی صحنه برود، تلاش نمی‌کنیم بلکه می‌کوشیم آن کودک با اعتماد به نفس، بیان بهتر و حتی تکنیک روی صحنه برود که کار بسیار دشواری است چراکه باید کاملا با کودک ارتباط برقرار کنی و او به تو اعتماد کند و پذیرای آموزش باشد. حال بحث حفظ کردن دیالوگ، به خاطر سپردان میزانسن و … بماند. به این معنا که در کنار این امور فنی تئاتر، بحث باورپذیری را در کودک ارتقا می‌دهیم یعنی از کودک استفاده نمی‌کنیم تا نمایشی را اجرا کنیم بلکه کودک را در یک پروسه، در جریان رسیدن به یک خودباوری و افزایش اعتماد به نفس و دیگر مهارت‌هایش در قرار می‌دهیم که خود به خود موجب افزایش مهارت‌های او خواهد شد.

این کارگردان و مربی تئاتر یادآور شد: اما گاهی مسایل حاشیه‌ای از قبیل اینکه «من می‌خواهم کودک بهتری داشته باشم» یا ایجاد توقع در کودک و ترساندن او از اشتباه کردن موجب می‌شود که در نهایت نتیجه مطلوبی به دست نیاید. یعنی اگر کودک در جریان منتهی به اجرای نمایش قرار گرفته باشد اما هنوز ترس از اشتباه یا توقع بهتر بودن در او وجود داشته باشد، ممکن است در اجرا دچار سرخوردگی شود و این جریان نتیجه‌ای کاملا معکوس داشته باشد و اعتماد به نفس و خودباوری را که کودک در پروسه تمرین به آن دست یافته بود، از دست بدهد بنابراین کار با کودک، راه رفتن روی لبه تیغ و بسیار حساس است.

 

میرزاپور درباره چگونگی سنجش آمادگی کودک برای حضور روی صحنه توضیح داد: اگر کودک را در طول دوره آموزشی رصد کرده باشیم، دوره‌ای که مبانی آن را طی کرده باشد و وارد پروسه اجرا شده باشد، می‌توان آمادگی او را برای حضور روی صحنه سنجید. بنابراین باید زمینه حضور کودک روی صحنه ایجاد شده باشد که لزوما با گرفتن یک آزمون نمی‌توان تشخیص داد که یک کودک در چه سطحی از توانایی است بویژه از نظر مهارت اعتماد به نفس، بیان خود و … به این دلیل کار دشواری است و همان گونه که عنوان کردم، باید کودک را در یک روند تربیتی رصد کنیم و ببینیم آیا او در آستانه پذیرش خود هست و می‌تواند حضور موثری روی صحنه داشته باشد.

او درباره تاثیر اجراهای خوب تئاتر بر اعتماد به نفس کودکان تاکید کرد: تاثیر هنر تئاتر نمایش در بهبود و افزایش مهارت‌ها انکارشدنی نیست. هر کودکی اگر این بخت و اقبال را داشته باشد که بتواند در سنین کودکی به این مرحله از بلوغ و باور شخصی و اعتماد به نفس برسد که بتواند اجرایی هرچند کوچک در مقابل تماشاگر داشته باشد، مملو از اعتماد به نفس خواهد شد و خود به خوبی این مرحله را پشت سر گذاشته و با اعتماد به نفسی که پیدا کرده ، مدام می‌تواند مدام خود را ارتقا بدهد و دوره‌های آموزشی بیشتری پشت سر بگذارد.

 

کارگردان نمایش «گسیو طلا» در پاسخ به این موضوع که بعضی خانواده‌ها بعد از سپری شدن یک دوره کوتاه آموزشی انتظار دارند کودک‌شان به سرعت روی صحنه برود، خاطرنشان کرد: اگر خانواده‌ای کاملا منطقی فکر کند، می‌داند چنین خواسته‌ای بسیار بزرگ و بیش از حد است. چراکه هر کودکی میزان خاصی از توانایی و استعداد را دارد، ما هیچ کودکی را با کودکی دیگر مقایسه نمی‌کنیم و برای ساخت یک پروژه نمایشی چند کودک را کنار هم می‌گذاریم که از درصد متوسطی از توانایی برخودار باشند و با یکدیگر هم سطح باشند.

میرزاپور اضافه کرد: ممکن است کودکی بالفطره استعداد خوبی بری بیان خود داشته باشد اما کودکی دیگر در طول دوره به این اعتماد به نفس برسد، بنابراین نمی‌توان این دو را از ابتدا کنار هم قرار داد چراکه کودک دوم باید ابتدا دوره‌ای پرورشی بگذارند تا استعدادها و مهارت‌هایش کشف شود و ارتقا پیدا کند و بعد در کنار کودکی که ذاتا اعتماد به نفس دارد قرار بگیرد تا بتوانند نمایشی را عرضه کنند.

او با تاکید بر اینکه نباید انتظارات غیرطبیعی از کودکان داشته باشیم، افزود: حتی یک هنرمند حرفه‌ای هم نمی‌تواند در مدتی کوتاه به نقشی برسد و روی صحنه برود حال در نظر بگیرید کودکی که تازه از خانه بیرون آمده و به جز پدر و مادر و اطرافیانش با کسی ارتباط نداشته باشد، ممکن است کمرویی یا کمبود اعتماد به نفس داشته باشد. پس ابتدا باید این مشکلاتش برطرف شود، پرورش پیدا کند و به خودباوری برسد که اینها زمان‌بر است. پدر و مادری که در هفت هشت سال کودکی خجالتی تربیت کرده‌اند چگونه می‌توانند انتظار داشته باشند در عرض سه ماه کودکی به تحویل آنان داده شود که بتواند خود را روی صحنه بروز دهد، چنین چیزی غیرممکن و غیرعقلانی است. این مسیر طولانی و آهسته پیوسته ولی مطمئن است و با تضمین می‌گویم نتیجه دارد ولی زمان‌بر است. مسلما کودکی که خانواده همراه‌تری داشته باشد، زودتر به نتیجه می‌رسد. اصولا خود من از بچه‌ها توقع ندارم بازیگر شوند بویژه در رده سنی کودک، بلکه بیشتر توقع دارم بتوانند خود و آنچه را که دریافت کرده‌اند، خوب ارایه دهند.

 

نمایش «دی جی حسنی» و «گلابتون» ساعت 18 و 30 دقیقه روزهای یاد شده در فرهنگسرای سعادت آباد به نشانی: سعادت آباد، انتهای کوچه دوم، پارک شقایق روی صحنه می‌روند.

 

 

 

 

منبع: ایسنا