نقاشی کودکان زبانِ حالِ درون آنهاست

به گزارش کودک پرس ، کود‌کان با زبان تصویر سخن می گویند و به اعتقاد روان شناسان کودک هیچ کدام از شکل ها و تصاویری که بر لوح سفید کاغذ ترسیم می کنند بی هدف نیست،آنها بهتر از هر کسی می توانند شادی و خوشحالی ، ناراحتی و غمگین بودن خود را با نقاشی کشیدن نشان دهند.

حتی نوع خط و خطوطی که رسم می کنند و اینکه در کدام بخش کاغذ نقاشی می کشند برای شناخت روحیات و خلق و خوی کودکان مفید و موثر است.

سکینه ساعدی روان شناس کودک و نوجوان با اشاره به ویژگی های خاص و حساس نقاشی ها و تصویرهایی که کودکان ترسیم می کنند معتقد است : دنیای جذاب و رنگین کودکان با همدیگر متفاوت است ولی آن چیزی که مهم است اینکه به طور مشترک نقاشی کودکان زبان کودکان به شمار می رود و تعداد رنگ های استفاده شده در نقاشی کودکان بیانگر حالات درونی آنها است.

وی ادامه می دهد: حتی نوع نقاشی کودکان که در یک خانواده استرس زا یا شاد زندگی می کند با نوع نقاشی کودکانی که در یک محیط پر تشنج یا آرام زندگی می کنند متقاوت است.

به عنوان مثال عمدتا رنگ بنفش به عنوان نماد استرس کودکان به کار می رود و کودکانی که ماحصل طلاق پدر و مادر هستند معمولا در نقاشی خود از سه رنگ استفاده می کنند که رنگ بنفش یکی از رایج ترین رنگ های مورد استفاده است که نشانگر استرس و مشکلات زیاد در مورد کودک است .

 

وی اظهارداشت: این در حالی است که معمولا کودکان شاد در نقاشی های خود از رنگ های متنوع و شاد و جذاب و بیشتر از پنج رنگ برای نقاشی استفاده می کنند.

ساعدی در ادامه خط و خطوط نقاشی شده کودکان را نیز دارای مفهوم عنوان کرد و افزود: معمولا کودکانی که خطوط را به صورت نوک تیز می کشند این نشانگر پرخاشگری و عصبانیت کودک بوده و آنهایی که خطوط را به صورت بیضی یا موج های روان می کشند نشانگر منعطف بودن او و همچنین خطوط نازک و ملایم احساسات عاطفی کودک را نمایش می دهد و کشیدن خطوط کوتاه نشانگر خجالتی بودن کودک است.

وی ادامه داد: همچنین اگر کودکی یک نقاشی را کشیده و چند بار آن را پاک کرده و از اول بکشد نشانه ترس و اضطراب از تایید نشدن نقاشی و خود اوست.

روانشناس کودک معتقد است: وقتی به کودک گفته می شود یک نقاشی بکش دو حالت پیش می آید کودک یا در مورد فردی یا مکانی که آن را بسیار دوست دارد و به آن علاقه مند است نقاشی می کشد یا از کسی که خاطره بدی دارد او را به تصویر می کشد و این نشان از سادگی و صداقت کودک است.

 

وی وجود نمادها در نقاشی کودکان را یکی از ویژگی های مشترک نقاشی کودکان ذکر کرد و افزود: برخی از نمادها هستند که در نقاشی بیشتر کودکان به چشم می خورد که از آن جمله می توان به نماد خورشید اشاره کرد. خورشید در نقاشی کودک نماد پدر است، یعنی هر چقدر رابطه کودک با پدر مهربان تر و صمیمی تر باشد به همان نسبت خورشید پررنگ تر ، درخشان تر و با شکل و ابروی بهتری خواهد بود.

ولی وقتی پدر خانواده فردی مستبد ، بد اخلاق یا فرد بی اهمیت به خانواده باشد خورشید تیره تر می شود و این یعنی نقش پدر در خانواده خیلی خوب و با انرژی نیست.

ساعدی اظهارداشت: حتی فضایی که کودکان روی آن نقاشی می کشند برای روانشناسان خانواده دارای مفهوم و پیام است.به عنوان مثال کودکی که تنها در یک بخش کوچکی از کاغذ نقاشی می کند و بخش وسیعی از کاغذ سفید می ماند این نوع نقاشی ناشی از اعتماد به نفس پایین کودک است.

 

اگر کودک تنها در یک گوشه کاغذ نقاشی بکشد یعنی نشانگر ارتباط کم کودکان با اطرافیان است، باید توجه کرد که نقاشی کشیدن یعنی زبان ارتباط برقرار کردن کودک با اطرافیان و هر آن چیزی که او را خوشحال یا ناراحت می کند،در واقع کودکان با نقاشی هایشان حرف می زنند و اگر اطرافیان نقاشی کودک را تایید نکرده و درباره مفهوم نقاشی از او سوال نکنند او به شدت واکنش نشان می دهد .

این همان نکته ای است که روان شناس کودک آن را تایید کرده و ادامه می دهد: وقتی یک کودک نقاشی می کشد انتظار دارد بقیه او را تحسین کنند و او با شیرین زبانی خاص خود نقاشی را برای دیگران تعریف کند وقتی چنین کاری صورت گیرد او به ادامه کار نقاشی کشیدن دلگرم تر می شود ولی وقتی او عکس العمل های اطرافیان را دریافت نمی کند در نتیجه او نقاشی خود را بد یا نامفهوم می پندارد که ارزشی برای بقیه ندارد.

 

 

وی در ادامه در مورد سایر ویژگی های نقاشی کودکان گفت: برخی از کودکان در نقاشی های خود خیلی به جزئیات اهمیت می دهند که این توجه نشانه هوش زیاد کودک است و معمولا این کود‌کان باهوش هستند، مخصوصا زمانی که همه اجزای بدن را با دقت خاصی نقاشی می کنند اما در مقابل کودکانی که خیلی سعی می کنند در یک نقاشی همه چیز را خیلی دقیق سر جای خود بگذارند این نوعی وسواس فکری در کودک را نشان می دهد.

بنابراین به نظر می رسد والدین و مربیان آموزشی در مهد کودک و مدارس با زبان تصویر کودک آشنا باشند و تا جایی که می توانند با زبان تصویر با او حرف بزنند ، نقاشی های او را تفسیر کرده و به آنچه که در دل کودک می گذرد پی ببرند تا بتوانند از این طریق راهنمای خوبی برای کودکان باشند.