فراموشی کودکان نه تنها یک خیانت که جنایت بزرگ است/ بحران فرهنگی بیش از هر چیزی ما را در ورطه نابودی قرار می‌دهد

داور مسابقه نمایشنامه‌نویسی جشنواره تئاتر کودک و نوجوان گفت: با بی‌توجهی به کودک و نیازهایش شاهد نابودی و افت سطح هوشیاری کودکان و نوجوانان هستیم؛ ما هم جسم و هم روح بچه‌ها را به بوته فراموشی سپرده‌ایم و این نه‌تنها یک خیانت که جنایت بزرگ است.

به گزارش کودک پرس ، حمیدرضا نعیمی درباره وضعیت تئاتر کودک و نوجوان گفت: به نظرم تا این لحظه دوستانی که در حوزه تئاتر کودک و نوجوان فعال بوده‌اند نه‌‌تنها کم‌کاری نکرده‌اند بلکه با احساس مسئولیت، ایثار و از خود گذشتگی نگذاشته‌اند چراغ تئاتر کودک و نوجوان خاموش شود.

وی اظهار کرد: جالب است که هنرمندان تئاتر کودک و نوجوان با عدم وجود کارگاه‌ها و کلاس‌های آموزشی در این حوزه، دعوت نشدن اساتید و فعالان کشورهای دیگر، اجرا نشدن نمایش‌های مطرح و همچنین اعتبار کم اقتصادی، عدم امنیت روانی و شغلی همچنان به کار خود ادامه می‌دهند که این نباید مورد سوءاستفاده برنامه‌ریزان و مسئولان قرار بگیرد تا به وظایف‌شان عمل نکنند، چون در هر صورت هنرمندان کارشان را انجام می‌دهند.

 

تلاش‌های ارزنده هنرمندان حوزه کودک و نوجوان

کارگردان نمایش «ریچارد» گفت: در حوزه تئاتر کودک و نوجوان، هم در زمینه اقتباس و تألیف و هم در حوزه اجرا و کارگردانی تلاش‌های ارزنده‌ای شده، بنابراین بی‌انصافی است که با وجود کمترین حمایت و برنامه‌ریزی برای تئاتر کودک و نوجوان، به احساس مسئولیت فعالان این حوزه اشاره نکنیم.

وی با اشاره به ضرورت آموزش کودکان و نوجوانان برای تبدیل شدن به تماشاگران حرفه‌ای تئاتر و مأنوس شدن با فضای نمایشی، تصریح کرد: متأسفانه به اندازه‌ای که به تئاتر بزرگسال توجه می‌شود، برای برنامه‌ریزی، برگزاری سمینار و نشست‌های ویژه تئاتر کودک و نوجوان چندان عزم و حرکت چشمگیری صورت نمی‌گیرد. لازم به ذکر است که ما سالن‌های زیادی هم برای این شاخه از تئاتر نداریم؛ به همین دلایل باید در قبال کارهایی که از سوی مسئولان انجام نشده، به فعالیت‌های آگاهانه و از سر دغدغه هنرمندان تئاتر کودک و نوجوان ارج گذاشت.

این نمایشنامه‌نویس با اشاره به اینکه معتقد نیست که با یک گل بهار نمی‌شود، تأکید کرد: در تئاتر کودک و نوجوان چهره‌هایی فعال هستند که هر اجرایشان نشانگر این است که ما توانایی، فکر و تکنیک داریم، ولی گویا مدیران با دلایل موجه و غیرموجهی مثل در اختیار نداشتن بودجه کافی، نمی‌خواهند این امر گسترش پیدا کند و ظاهراً عزم جزمی برای درمان بیماری فرهنگ و ادب و هنر ندارند.

وی افزود: کشور و مردم ما در تمام زمینه‌ها در وضعیت بحرانی قرار گرفته‌اند. اگر خواستار حل بحران اقتصادی و سیاسی کشور هستیم، باید از تغییر رفتار فرهنگی شروع کنم. اکنون بحران فرهنگی بیش از هر چیزی ما را در ورطه نابودی قرار داده است. در چنین شرایطی هیچ‌کس به ادبیات، تاریخ، هنر، زبان و…. وقعی نمی‌گذارد، وقتی اسم مطالعه کتاب، دیدن فیلم و تئاتر، رفتن به کنسرت، موزه و گالری می‌آید، واکنش مردم خنثی است و این چیزی است که جامعه را به سمت بحران و خشونت سوق می‌دهد. باید توجه داشت که وقتی نسل جدید به تاریخ و سرگذشت پدران و مادران خود حساس نباشند، چگونه انتظار داریم بعدها برای این آب و خاک، دین و مذهب، زبان و فرهنگ جانفشانی کنند؟

 

اوضاعِ نامطلوب تئاتر از نقطه هشدار و خطر گذشته

نعیمی با تأکید بر اینکه اوضاعِ نامطلوب تئاتر از نقطه هشدار و خطر گذشته است، تصریح کرد: در تئاترِ کودک، نامطلوب ‌‌بودن شرایط صدچندان است؛ نهتنها راهی برای ارتباط با فرزندانمان پیدا نکرده‌ایم که آنها را با برنامه‌های کامپیوتری و موبایل و فیلم‌های نامطلوب تنها گذاشته‌ایم و حال می‌بینیم که رفته رفته وضعیت جسمانی، هوشیاری، بینایی و شنوایی، حتی نشستن صحیح و راه رفتن آنها دچار اشکال شده است. در شهرهایی که وضعیت آب و هوایی آنان مرگبار گزارش می‌شود مثل جنوب، غرب و شرق کشور و یا شهرهایی که آلودگی هوا در آنها بحرانی است، شاهد نابودی و افت سطح هوشیاری کودکان و نوجوانان هستیم؛ ما هم جسم و هم روح بچه‌ها را به بوته فراموشی سپرده‌ایم. این نه تنها یک خیانت که جنایت بزرگ است.

وی با هشدار اینکه نابسامانی تئاتر موضوعی حاد و جدی است، ادامه داد: اگر بحران اقتصادی، آلودگی آب و هوا، زلزله‌های پیاپی، کودکان کار، قاچاق اعضای بدن، کودک آزاری، آزارهای جنسی و … وجود دارد، چرا دست روی دست می‌گذاریم و منتظر معجزه هستیم. مگر نمی‌گوییم تحریم‌ها برای ما فرصت است، این فرصت‌ها کجا و کی باید ایجاد شود؟ من فکر می‌کنم برای حل معضلات موجود باید در فرهنگ، نوزایی صورت بگیرد. آموزش و پرورش ما، صدا و سیمای ما، وزارت علوم و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ما چهل سال راه اشتباه رفته‌اند. باید عشق به میهن، فرهنگ، تئاتر، سینما، رمان خواندن و شب‌های شعر به مملکت برگردد. در چنین شرایطی نباید هر منتقد دلسوزی را به جریان‌های خارجی وصل کرد بلکه باید نگاه‌ها و قلم‌ها را آزاد گذاشت تا این مشکلات را پشت سر بگذاریم.

 

بی‌توجهی علت جذب هنرمندان فعال به تئاتر بزرگسال

داور مسابقه نمایشنامه‌نویسی جشنواره تئاتر کودک و نوجوان تأکید کرد: معتقدم نمایشنامه‌های خوبی داریم و کارهای خوبی هم انجام شده اما بر اساس شاخص‌ها ما می‌توانیم بهتر از این هم باشیم و حوزه فعالیتمان را گسترش دهیم. باید در مواجهه با تئاتر
کودک و نوجوان در نظر داشت که با بی‌توجهی و ایجاد حس خستگی و دل‌زدگی، افراد فعال و دلسوز جذب تئاتر بزرگسال می‌شوند یا به سینما و تلویزیون روی خواهند آورد. حیف است که حوزه تئاتر کودک و نوجوان خالی بماند.

وی افزود: در طی 10 سال گذشته، کتاب‌های ارزشمند زیادی در زمینه تئاتر کودک و نوجوان ترجمه‌ و روانه بازار شده ولی جای خالی کارگاه‌های آموزشی حس می‌شود و باید از هنرمندان خارجی که حرف‌های جدیدتری برای گفتن دارند و انسان‌های جدی‌تری هستند دعوت کنیم تا نکات آموزشی‌شان را با ما در میان بگذارند. این موضوع برای تئاتر ما لازم و ضروری است.

نعیمی در بخش دیگری از سخنانش گفت: باید به وضعیت معیشت و جایگاه هنرمندان تئاتر کودک و نوجوان رسیدگی جدّی شود و نمایشنامه‌نویسان بدانند که چقدر کارشان ارزشمند است. افراد باید بدانند که برای داشتن رفاه نسبی، نیاز نیست به تئاتر بزرگسال گرایش پیدا کنند.

وی خاطرنشان کرد: هر نسل، نسل خاص زمانه خود است و در جامعه ما بحث کودک و نوجوان موضوع ریشه‌ای و جدی به شمار می‌رود. برای مثال موضوع کودکانکار که نان‌آور خانواده هستند و آسیب‌هایی که آنان را تهدید می‌کند، حاشیه‌نشینی شهرها، فرهنگ شهرنشینی، حفظ طبیعت، برخوردهای ناشایستی که امروزه با گونه‌های گیاهی و جانوری صورت می‌گیرد و … می‌توانند موضوع‌های مهمی برای آثار نمایشی باشند. ما باید بدون اینکه تئاتر کودک را با بزرگسال قیاس کنیم، خواسته‌ها را به‌صورت علنی مطرح کنیم و مسائل را با کسانی که تأثیرگذار هستند در میان بگذاریم.

 

 

 

 

منبع: آنا