«ترکش های صلح» بر جان جشنواره پانزدهم

به گزارش کودک پرس ، پانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلمهای کودکان و نوجوانان از بیست و سوم تا بیست و نهم مهرماه 1379در اصفهان برگزار شد و فیلم های کوتاه، نیمه بلند و بلند ایرانی در کنار آثار پذیرفته شده در بخش بین الملل به رقابت با یکدیگر پرداختند. از میان فیلم های ایرانی این دوره می توان به «زمانی برای مستی اسب ها» ساخته بهمن قبادی، «ترکش های صلح» ساخته علی شاه حاتمی، «یکی بود یکی نبود» به کارگردانی ایرج تهماسب و فیلم نیمه بلند «مادر» به کارگردانی لیلا میرهادی اشاره کرد که طیف های مختلفی از مخاطبان جشنواره را به سمت خود جذب کرده و پای پرده نقره ای نشاندند.

«زمانی برای مستی اسب ها» داستان پسری نوجوان به نام ایوب است که در روستایی کردنشین در مرز ایران و عراق زندگی می کند و پس از مرگ پدر، وظیفه نگهداری و تامین معاش سه خواهر و برادر بیمارش (مادی) را به عهده دارد. پزشک مادی به او می گوید در صورتی که وی ظرف یک ماه جراحی نشود، می میرد و در صورت جراحی هم تنها هفت یا هشت ماه عمر خواهد کرد. ایوب ماجرا را به روژین خواهر بزرگترش می گوید و خود برای کسب درآمد بیشتر سراغ قاچاقچی معروف روستا برای کار می رود. ایوب صبح ها از مرز عراق بار قاچاق با قاطر می آورد اما پول چندانی نصیبش نمی شود. در همین حین برای روژین خواستگار آمده و او برای تامین هزینه جراحی مادی جواب مثبت می دهد در حالی که خانواده داماد پس از وصلت از پذیرش مادی سر باز زده و قاطری را به عنوان شیربها به ایوب می دهند.

«زمانی برای مستی اسب ها» از آن دسته فیلم هایی است که تمرکز خود را بر زندگی مردم منطقه ای فقیر گذاشته و از آن به عنوان یک عنصر دراماتیک بهره گرفته است. در این میان، فیلمبرداری در فضای سرد و برفی هم تاثیرگذاری فیلم را دو چندان کرده و تا عمق وجود تماشاگر نفوذ می کند. با همه این ها، این فیلم برخلاف بسیاری از فیلم های مشابه، قصه ای پروپیمان با نقاط عطفی درخشان دارد که تماشاگر را با ایوب، مادی و خواهرش همراه می کند. ایوب احمدی در نقش ایوب و روژین یونسی در نقش روژین دیگر برگ برنده های فیلم در مواجهه با تماشاگران هستند که تک لحظات حیرت انگیزی در بازی آنها به چشم می خورد. همه این نکات هم مورد توجه هیات داوران قرار گرفته و پروانه زرین بهترین فیلم را نصیب سازنده اش کرد.

«یکی بود یکی نبود» ساخته ایرج تهماسب در فضایی کاملا متفاوت با «زمانی برای مستی اسب ها» می گذرد و فضایی شاد و مفرح دارد. تهماسب و جبلی فیلمنامه این فیلم را براساس داستان مشهور «مهمان ناخوانده» نوشته و تنها یک مقدمه به آن اضافه کرده اند که مدخلی برای ورود به آن داستان شیرین و جذاب به حساب می آید. درست جایی که ایرج همراه همسرش نرگس و پسرش آرش پس از خروج از تونل خود را در برابر کلبه ای می بینند و برای فرار از باران وارد آن می شوند که پس از ورود آنها سایر حیوانات هم وارد این کلبه می شوند! فیلم اساسا برای مخاطب کودک ساخته شده که در همین دوره از جشنواره هم مورد توجه آنها قرار می گیرد. زیرا علاوه بر قصه گویی فیلم، شخصیت های عروسکی جذابی هم در آن حضور دارند که صداپیشگان هم در طراحی صدای هر یک با ظرافت خاصی عمل کرده اند.

جنگ تحمیلی هشت ساله، همواره بستر مناسبی برای تولید آثار سینمایی فراهم کرده که طیف سنی کودک و نوجوان هم جزء مهمی از آن به حساب می آیند. علی شاه حاتمی در فیلم «ترکش های صلح» که دیپلم افتخار بهترین فیلم بلند را نصیبش کرد، سراغ قصه ای ضد جنگ رفته و براساس آن فیلمی ضد جنگ ساخته که مرکز ثقل آن دو نوجوان جنگ زده هستند. نوجوان هایی که در بحبوحه جنگ تحمیلی کودکی خود را سپری کرده و حال برای ادامه زندگی مجبور به ارتزاق از راه ضایعات به جای مانده از آن هستند. این دو به همراه تعدادی دیگر در شهر ویران شده از جنگ، پوکه های به جا مانده، اسلحه های فرسوده و تانک های اسقاط شده را به پارکینگ بزرگی برده و در آنجا به فروش می رسانند. شاه حاتمی تمام تمرکز خود را بر دو شخصیت مرکزی خود گذاشته و از دریچه چشم آنها مخاطب را با فضای فیلم آشنا کرده و داستان خود را به جلو هل می دهد. از نکات مهم فیلم که نقش زیادی هم در دیده شدن هرچه بیشتراثر داشته، فیلمبرداری درخشان رسول احدی است که خاکستری بودن فضای داستان را به خوبی به تماشاگر القا می کند.

فیلم نیمه بلند «مادر» ساخته لیلا میرهادی که در سال های اخیر هم از شبکه های مختلف تلویزیون پخش شده، یک ملودرام تاثیرگذار و جذاب با محوریت زن جوانی است که بین مادر شدن و نابینا شدن پس از وضع حمل، دومی را انتخاب کرده و پای انتخاب هم خود هم می ایستد اما حال با بزرگ شدن پسر، چالشی بزرگ پیش رویش قرار گرفته و آن هم چیزی جز خجالت پسر نوجوان از نابینایی مادر نیست. در کنار کارگردانی هوشمندانه میرهادی باید به بازی درخشان و در پاره ای لحظات حیرت انگیز رویا نونهالی در نقش مادر اشاره کرد که بخش مهمی از بار دراماتیک داستان را به دوش کشیده و میزان همذات پنداری مخاطب را به اوج می رساند.

منبع: تسنیم