تربیت نسل انقلابی و تمدن ساز

نظام آموزشی منحصر در کنکور و مدرک به نظام آموزشی معطوف به «تربیت انسان‌های تمدن‌ساز»، تبدیل شود. نظام آموزشی ما هم به سبب فرسوده و غیرچابک و کلیشه‌ای بودن، و هم به سبب سکولار و غربی بودن، نمی‌تواند نسل جوان را به سوی تمدّن‌سازی سوق دهد.

به گزارش کودک پرس ،تربیت نسل انقلابی و تمدن ساز؛ وظیفه ای خطیر بر دوش نظام آموزشی کشور است. برای آن که نظام تعلیم و تربیت کشور موفق به تربیت نسل انقلابی تمدن ساز شود چند نکته باید مورد توجه قرار گیرد:

نظام آموزشی منحصر در کنکور و مدرک به نظام آموزشی معطوف به «تربیت انسان‌های تمدن‌ساز»، تبدیل شود. نظام آموزشی ما هم به سبب فرسوده و غیرچابک و کلیشه‌ای بودن، و هم به سبب سکولار و غربی بودن، نمی‌تواند نسل جوان را به سوی تمدّن‌سازی سوق دهد.

نظام آموزشی نباید فرصت‌سوز و فضیلت‌کُش باشد، بلکه باید نوجوانان وجوانان را هیجان و حرارت و نشاط و انگیزه‌ ی تمدّن‌سازی ایجاد کند و ظرفیت‌های جوانان را در این راستا، به کار گیرد و بارور سازد. جامعه‌ای قادر به تمدّن‌سازی است که ساختارهای آن در متن خویش، چنین هدفی را پرورانده باشند.

به وجود آوردن نگرش تمدّنی در دانش‌آموزان و این‌که باید به سطحی فراتر از زندگی و خواسته‌های شخصی اندیشید. به عبارت دیگر، روحیه‌ی آرمان‌گرایی و انقلابی‌گری باید در نسل جوان، نهادینه و درونی شود تا آن ها نسبت به آینده و تاریخ و تقدیر، برانگیخته شوند و احساس مسئولیت کنند. نوعی کلان‌نگری و جامع‌اندیشی نیاز است؛ انسان‌هایی که بتوانند از پوسته‌ی زندگی شخصی خود خارج شوند و جهانی بیندیشند و آن قدر اراده‌های قوی و بزرگ داشته باشند که بخواهند طرحی نو درافکنند و جهان دیگری را رقم بزنند.

این برداشت و طرز تفکر، خلاء کنونی ما است و ما باید این خلاء را برطرف کنیم تا زمینه برای حرکت به سوی تمدّن‌ سازی فراهم گردد. این کار، تنها از عهده‌ی نظام آموزشی برمی‌آید و یا دست‌کم باید گفت بیشترین نقش را نظام آموزشی ایفا می‌کند. پس باید این جهت‌گیری را در نظام آموزشی، از لحاظ ساختاری، تثبیت و جاگیر کرد. از نظر ما، هر تحول اجتماعی از حوزه‌ی باور و فکر و اندیشه و ذهن آغاز می‌شود و آن‌گاه به حوزه‌ی عمل و واقعیت پیوند می‌خورد. از این رو، باید “ذهنیّت‌ها” و اعتقادات و نگرش‌ها را متناسب با هدفی که برگزیده‌ایم، تغییر دهیم.

تقویت جایگاه بسیج در نظام آموزشی به منظور فراگیر کردن فرهنگ و تفکر بسیجی کار عمده‌ی دیگری است که باید انجام شود؛ چراکه این فرهنگ و تفکر، یک سرمایه‌ی اجتماعی عظیم و از عناصر کلیدیِ تمدّن‌سازی دینی است. انسان بسیجی از خصوصیاتی برخوردار است که تمدّن‌سازی، وابسته به آن است. باید در برنامه‌های بسیج، تجدید نظر شود و متناسب با اقتضائات دهه‌ی چهام انقلاب، ریل‌گذاری‌های جدید کرد.

امروز نباید تصور کنیم که همت و تمرکز نیروهای بسیجی، به خصوص بسیج دانش آموزی، باید ناظر به فعالیت‌های نظامی و تفریحیِ محض باشد، بلکه باید هدف‌های اساسی و زیربنایی، از قبیل تمدّن‌سازی اسلامی را در صدر تکالیف و رسالت‌های بسیج گنجاند. بسیج فرهنگیان نیز باید با در اواویت قرار دادن چنین هدفی معلمان را برای این هدف دست یافتنی و مهم آموزش دهد.

بسیج یک امکان و فرصت تاریخی و نیروی محرک و مولد است که در سطح تمدّنی می‌تواند رسالت‌های مهمی را به انجام برساند. مسأله‌ی امروز ما این است که این سرمایه و اندوخته، اولاً چندان شناخته و تبیین و معرفی نشده است، ثانیاً نشر و بسط اجتماعی پیدا نکرده و متروک و مهجور مانده است و در عمل، به کار گرفته نمی‌شود، حال آن‌که می‌تواند اتفاقات بزرگ و مهم و تاریخی از قبیل ایجاد تمدّن اسلامی را رقم بزند.

راه برافراختن پرچم تمدن نوین اسلامی چیست؟

«راهش تربیت نسلی است با یک خصوصیاتی که آن خصوصیات این ها است؛ یک نسلی باید به وجود بیاید شجاع، باسواد، متدین، دارای ابتکار، پیش‌گام، خودباور، غیور؛ البته خوشبختانه ما امروز در نسل جوان بسیاری از این خصوصیات را داریم اما این بایستی گسترش پیدا کند چنین نسلی لازم داریم.

بایستی ایمان داشته باشد، سواد داشته باشد، غیرت داشته باشد، شجاعت داشته باشد، خودباوری داشته باشد، انگیزه‌ی کافی برای حرکت داشته باشد، توان جسمی و فکری حرکت داشته باشد، هدف را در نظر بگیرد، چشم را به اهداف دور متوجه بکند و به تعبیر امیرالمؤمنین زندگی خودش و وجود خودش را بگذارد در راه این هدف و با جدیت حرکت کند؛ در یک کلمه یعنی یک موجود انقلابی؛ معنای انقلابی این است.

بعضی‌ها از روی دشمنی، انقلابی را بد معنا میکنند. انقلابی را به معنای بی‌سواد، بی‌توجه، بی‌انضباط [می دانند]؛ نخیر، اتّفاقاً درست به عکس است. انقلابی یعنی دارای سواد، دارای انضباط، دارای تدین، دارای حرکت، دارای عقل، خردمند. ما یک چنین نسلی لازم داریم. این نسل، نسل جوان ما است.»

[مقام معظم رهبری]