تأثیرات روان‌شناختی بازی‌های رایانه‌ای بر کودکان

کودکان نیاز به تعاملات اجتماعی دارند و لازم است ساعاتی از طول روز را میان هم‌سن و سال‌های خود باشند و با آن‌ها بازی و صحبت کنند؛ اما متأسفانه با گسترش شهرنشینی و ساختن آپارتمان‌های بلند معنا و مفهوم بازی‌های گروهی تغییر کرده و دیگر هیچ اثری از حیاط‌های مملو از حضور کودکان که در حال بازی هستند، نیست.

مهسا ساداتی، روانشناس حوزه کودک و نوجوان با اشاره به اهمیت نقش بازی در رشد‌، تربیت و اخلاق کودک گفت: بازی یک فعالیت خودانگیخته و هدف‌دار است و کودک برای انجام یک بازی باید علاقه داشته باشد و والدین نباید کودک را مجاب به انجام یک نوع خاص از بازی کنند.

وی افزود: هدف داشتن در انجام بازی یعنی اگر کودک در تکمیل جورچین یک‌تکه قوی شد به‌خوبی آن را انجام داد باید آن بازی سخت‌تر شود و تا ذهن کودک قوی و رشد کودک بیشتر شود.

«بازی» بهترین راه ارتباطی با کودک

ساداتی با بیان اینکه بازی زبان کودک است، گفت: همان‌طور که بزرگسالان با گفت‌وگو باهم ارتباط برقرار می‌کنند والدین می‌توانند با انجام بازی‌های مختلف با کودکان ارتباط برقرار کنند و خواسته‌ها و نیازهای خود را برای رشد کودکان را بیان کنند.

وی با اشاره به تأثیر بالای بازی‌های رایانه‌ای، موبایلی و همچنین استفاده از کنسول‌ها به‌طور مداوم در کودکان گفت: این اتفاق مانع ارتباط کودک با خانواده می‌شود، همچنین همبازی شدن کودکان در بعضی از این بازی‌ها با افراد بزرگ‌سال موجب تغییر در رفتار و تربیت کودک می‌شود.

وی افزود: بعضی از این بازی‌ها دارای صحنه‌های بسیار نامناسبی برای کودکان هستند، که متأسفانه والدین با بی‌توجهی آن‌ها را در اختیار فرزندان خود قرار داده‌اند.

ساداتی سن دسترسی کودکان به کنسول‌های بازی و تلفن‌های همراه را مهم برشمرد و گفت: استفاده بیش‌ از حد کودکان از این ابزار سرگرمی باعث می‌شود فرصت ارتباط با خانواده برای کودک بسیار محدود شده و به‌اصطلاح کودک درگیر اعتیاد به این بازی‌‌ها شود.

وی ادامه داد: بعضی از بازی‌ها دارای خشونت بسیار بالایی هستند که باعث می‌شود سطح هیجانات در فرد و کودک زیاد و کودک درگیر مشکلات عصبی شود.

این روانشناسی کودک و نوجوان دلیل دیگر زیادشدن این بازی‌ها در بین کودکان را بی‌مسئولیتی والدین برشمرد و گفت: استفاده فرزندان از این ابزار‌های سرگرمی باعث می‌شود والدین کمتر درگیر بازی‌ها و اتفاقات پیرامون آن شوند و این موضوع برای آن‌ها خوشایند است.

ساداتی درباره تفاوت جنسیت در انتخاب بازی برای فرزندان گفت: والدین نباید اجباری برای انتخاب بازی برای کودکان ایجاد کنند ولی باید در کنار سلیقه خود کودکان تعدادی بازی مطابق با روحیات و جنسیت کودک تهیه شود.

وی افزود: در تهیه بازی برای کودکان، باید به سن عقلی کودک توجه کرد و اگر فرزندمان به بازی‌های سخت‌تر و دارای شرایط سنی بیشتر از سن خود علاقه داشت، مخالفت نکنیم.

روانشناس حوزه کودک و نوجوان با اشاره به روی آوردن خانواده‌ها به تک‌فرزندی گفت: بازی کردن دو کودک در خانه علاوه بر نشاط و آرامش باعث می‌شود کودکان لذت بیشتری از بازی کردن ببرند.

وی افزود: بالا رفتن روابط اجتماعی، به اشتراک گذاشتن اسباب‌بازی‌ها و خودمحور بودن از دیگر فواید داشتن همبازی خصوصاً خواهر و برادر است.

ساداتی تشریح کرد: بین ۳۰ دقیقه تا یک ساعت زمان کیفی است که باید والدین برای فرزندان در نظر بگیرند و در این مدت‌زمانی با کودکان ارتباط برقرار کنند.