غفلت از سرمایه روان‌شناختی کودکان در فرزندپروری

عاطفه سلطانی‌فر فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودکان و نوجوانان از روند نادرستی که در نادیده گرفتن سرمایه روان‌شناختی کودکان انجام می‌شود انتقاد کرد.

به گزارش کودک پرس ، عاطفه سلطانی‌فر در خصوص فرزندپروری اظهار کرد: با توجه به تکنولوژی‌های پیشرفته که در دسترس فرزندانمان قرار گرفته است، علم، دانش و اطلاعات آن‌ها خیلی بیشتر شده است. تحقیقات نشان داده دانش و اطلاعات یک کودک ۸-۹ ساله، چهار برابر پدربزرگ ۷۵ ساله خود است. بالا بودن اطلاعات در بین فرزندان باعث پیچیدگی بیشتر چالش فرزندپروری در بین خانواده‌ها شده است.

وی افزود: در ایران، والدین ما بسیار تلاش می‌کنند فرزندانی داشته باشند که از نظر آگاهی، اطلاعات و مهارت‌ها در سطح خوبی باشند و با تحصیلات بالایی رشد پیدا کنند و به کلاس‌های خصوصی درسی، موسیقی و حرفه‌ای خاص بروند.

این فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودکان و نوجوانان بیان کرد: خانواده‌ها سعی دارند که فرزندانشان به‌طور مداوم در رقابت‌های مدرسه شرکت کنند و بعد از گذراندن این رقابت‌های مدرسه‌ای، نوبت به کنکور است که فرزند باید با رتبه خوب این غول کنکور را بشکند و در رشته عالی وارد دانشگاه شود.

سلطانی فر ادامه داد: والدین با ارائه تمامی خدمات به فرزندان خود، تلاش می‌کنند تا فرزندان آنان بدون هیچ دغدغه‌ای درس بخوانند. بیشتر این فرزندان از رفتن به مهمانی‌های خانوادگی خودداری کرده و در بیشتر جمع‌ها گوشه‌نشینی می‌کنند. مهارت ارتباطی و اجتماعی لازم برای برقراری ارتباط در مهمانی‌ها را ندارند. در رویارویی با مشکلات، توانایی لازم را ندارند و نمی‌توانند مشکل را به‌تنهایی حل کنند.

وی عنوان کرد: این‌گونه والدین فرزندانی پرورش می‌دهند که از نظر روانشناختی مهارت‌های لازم را ندارند. این فرزندان نمی‌توانند در برابر مشکلات مقاومت کنند و سریع در برابر شکست‌ها تسلیم می‌شوند، زیرا طعم ناکامی را نچشیده‌اند. والدین مجبور می‌شوند تا سنین بالا فرزندانشان را حمایت کنند و زمانی‌که والدین نتوانند از فرزندان خود حمایت کنند، آن‌ها آسیب خواهند دید. سرمایه روان‌شناختی برای داشتن یک زندگی همراه با رضایت‌مندی و سعادت ضروری‌ست.

سلطانی‌فر گفت: سرمایه روان‌شناختی باعث می‌شود افراد در جامعه بهتر رشد کرده و انسانی‌تر با هم زندگی کنند. افراد با سرمایه روان‌شناختی بالا می‌توانند در مشکلات و مسائل تصمیم‌گیری‌های درستی داشته باشند و همان‌طور که به خواسته‌های خود توجه می‌کنند، به خواسته‌های دیگران نیز احترام می‌گذارند. این افراد رضایت‌مندی بیشتری از زندگی خود، عملکرد تحصیلی‌شان، خانواده و کار خود دارند و افراد موفق و مفیدی برای جامعه هستند.

 

اجزای سرمایه روان‌شناختی

وی خاطرنشان کرد: اجزای سرمایه روان‌شناختی شامل امیدواری، خوش‌بینی، خود کارآمدی و تاب‌آوری است. تاب‌آوری یکی از مهم‌ترین بخش‌هاست و والدین باید سعی کنند تاب‌آوری را در کودکان خود پرورش دهند.

فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودکان و نوجوانان تصریح کرد: والدین باید فرزندان تاب‌آوری تربیت کنند. فردی که با ساختار روان‌شناختی سالم تربیت شود، فردی مقاوم و انعطاف‌پذیر است. فرزندانی که تاب‌آوری ندارند، آسیب‌پذیر هستند و در مقابل مشکلات به‌سرعت تسلیم شده و همچنین خیلی سریع ناامید و افسرده می‌شوند.

سلطانی‌فر ادامه داد: اجزای دیگر سرمایه روان‌شناختی نیز بسیار مهم است. امیدواری یعنی برنامه‌ریزی برای رسیدن به هدف و داشتن برنامه برای مقابله با مشکلات. همچنین امیدواری انگیزه را برای رسیدن به هدف تقویت می‌کند تا برای تحقق هدف تلاش‌های لازم انجام شود. بسیاری از مشکلات اقتصادی و کارآفرینی با ایجاد امیدواری قابل حل است.

وی تصریح کرد: خوش‌بینی یعنی واقع‌بینی، یعنی هم جهت مثبت و هم جهت منفی وقایع را ببینیم. روان‌شناسی جدید بر روی بالا بردن توانمندی افراد تمرکز دارد و آن را مهم می‌داند. والدین در تربیت فرزندان خود باید علاوه‌بر خوش‌بینی، توانمندی فرزندان را بالا ببرند.

این فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودکان و نوجوانان افزود: خوش‌بین کسی است که توان‌مندی‌های خود را می‌شناسد و آن را تقویت می‌کند. این فرد نقاط ضعف خود را نیز می‌داند.

 

سلطانی‌فر عنوان کرد: خود کارآمدی یعنی باور به این که فرد قادر است، شخصاً از پس کارهای خود برآید. اگر همه کارهای فرزندان را برایشان انجام دهیم، باعث می‌شویم خود کارآمدی کمی پیدا کنند، لذا برای تقویت خود کارآمدی فرزندان، کارهایی را که خودشان می‌توانند انجام دهند، برای آن‌ها انجام ندهیم. اگر تمامی این اجزا در کنار هم شکل بگیرد، باعث می‌شود فرد سرمایه روانشناختی بالایی داشته باشد و زمینه‌ساز موفقیت افراد در حوزه‌های مختلف زندگی شود.