پدران و مادران پاک

پدر و مادر به‌ عنوان اولین رکن تشکیل‌ دهندهٔ خانواده این توانایی را داراست تا بنیان‌گذار مسیری سراسر خیر و سعادت برای فرزندان خویش باشد و سنگ بنای اصلاح جامعه را بر جای نهد؛ در مقابل، بی‌توجهی و عدم انجام تکالیفی که خداوند بر عهدهٔ ایشان گذارده است، سبب خیانت‌ در امانت الهی و زمینه‌ ساز تباهی و انحطاط اخلاقی فرزندان می‌شود.

به گزارش کودک پرس ،پدر و مادر به‌ عنوان اولین رکن تشکیل‌ دهندهٔ خانواده این توانایی را داراست تا بنیان‌گذار مسیری سراسر خیر و سعادت برای فرزندان خویش باشد و سنگ بنای اصلاح جامعه را بر جای نهد؛ در مقابل، بی‌توجهی و عدم انجام تکالیفی که خداوند بر عهدهٔ ایشان گذارده است، سبب خیانت‌ در امانت الهی و زمینه‌ ساز تباهی و انحطاط اخلاقی فرزندان می‌شود. خداوند متعال نیز در سوره مبارکه تحریم وظیفهٔ سنگین مراقبت و تربیت اهل خانه را بر عهده والدین گذارده و در این خصوص به آنان هشدار می‌دهد؛

«یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکمْ وَأَهْلِیکمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَه» (تحریم/۶)

«ای کسانی که ایمان آورده‌اید، خود و خانواده خود را از آتشی که هیزم آن، مردم و سنگ‌ها هستند، نگه‌ دارید.»

انسان‌های بزرگ در اعصار مختلف تاریخ در خانواده‌هایی رشد یافته‌اند که پدران و مادرانشان به پاکی، طهارت، تقوا و علم آراسته بوده و در مسیر تربیت فرزندان، به وظایف خویش عمل کرده‌اند. همین امر سبب شده تا در قرآن کریم از برخی خانواده‌ها به‌عنوان خاندان نمونه و برگزیده یاد شود و از فرزندان آنان تجلیل به عمل آید؛ خاندانی هم چون ابراهیم و عمران.

«اِنَّ اللّهَ اصْطَفَی آدَمَ وَ نُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِیمَ وَ آل‌ عمران عَلَی الْعَالَمِینَ» (آل‌عمران/۳۳)

«به‌ یقین خداوند، آدم و نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر مردم جهان برتری داده است.»

با توجه به این نکته که در قرآن کریم هر جا نام «عمران» مطرح‌شده، مقصود پدر حضرت مریم (س) است و نه پدر حضرت موسی (ع) که با فاصله زمانی بیش از یک هزار و هشت‌صد سال از هم دیگر می‌زیسته‌اند. باید دانست، خداوند متعال، دودمان با عظمت عمران را، به سبب پاکی، تقوا و جهاد در راه دین الهی بر دیگران فضیلت بخشیده و در زمره برگزیدگان عالم قرار می‌دهد و از نسل این دودمان پاک و بلندمرتبه حضرت مریم (س)، مادر حضرت عیسی (ع) را متولد می‌سازد. این مادر برجسته که نقش بی‌مانندش در ولادت و تربیت حضرت عیسی (ع) بر کسی پوشیده نیست، خود، از پدری هم چون عمران و مادری با معرفت و کمال به نام حنّه چشم به جهان گشوده است. سخن قرآن کریم درباره تولد حضرت مریم (س) این‌گونه است:

«إِذْ قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ رَبِّ إِنِّی نَذَرْتُ لَکَ ما فی بَطْنی مُحَرَّراً فَتَقَبَّلْ مِنِّی إِنَّکَ أَنْتَ السَّمیعُ الْعَلیمُ * فَلَمَّا وَضَعَتْها قالَتْ رَبِّ إِنِّی وَضَعْتُها أُنْثی وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما وَضَعَتْ وَ لَیسَ الذَّکَرُ کَالْأُنْثی وَ إِنِّی سَمَّیتُها مَرْیمَ وَ إِنِّی أُعیذُها بِکَ وَ ذُرِّیتَها مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیمِ» (آل‌عمران/۳۵ و ۳۶)

«چون زن عمران گفت: پروردگارا! آنچه در شکم خود دارم، نذر تو کردم تا آزادشده [از مشاغل دنیا و پرستش‌گر تو] باشد، پس از من بپذیر که تو خود شنوای دانایی. پس چون فرزندش را بزاد، گفت: پروردگارا! من دخترزاده‌ام و خدا به آنچه او زایید، داناتر بود و پسر چون دختر نیست و من نامش را مریم نهادم و او و فرزندانش را از شیطانِ رانده‌شده به تو پناه می‌دهم.»

حنّه که زنی پرهیزکار و مؤمنه بود، فرزند در رحم خود را نذر خدمت و بندگی درگاه خداوند متعال می‌کند، اما پس از وضع حمل، آگاه می‌شود که فرزندش پسر نیست، درحالی‌که تنها پسران قادر به خدمت در معبد هستند. این مادر بزرگوار، نام دختر خویش را «مریم» به معنای بانوی اهل عبادت و خدمت می‌گذارد تا این نام‌گذاری، نهایت عشق و علاقه او را برای وقف فرزند در مسیر بندگی و عبادت خدا نشان دهد. خداوند متعال نیز نذر مخلصانه حنّه را می‌پذیرد و مریم را به تربیتی نیکو پرورش می‌دهد:

«فَتَقَبَّلَهَا رَبُّهَا بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَأَنبَتَهَا نَبَاتًا حَسَنًا» (آل‌عمران/۳۷)

«پس خدا او را به نیکویی پذیرفت و به تربیتی نیکو پرورش داد.»

حضرت مریم (س) با عنایت الهی برای نخستین بار از خادمان بیت‌المقدس قرار می‌گیرد و هرچه بر سنش افزوده می‌شود، به سبب خودسازی و مراقبه، جلال و عظمت در وی نمایان‌تر می‌گردد و در مسیر تحصیل مقامات معنوی تا آنجا پیش می‌رود که هرگاه حضرت زکریا (ع) وارد محراب او می‌شود، غذایی بهشتی و آسمانی نزد مریم می‌یابد.

«کلَّمَا دَخَلَ عَلَیهَا زَکرِیا الْمِحْرَابَ وَجَدَ عِندَهَا رِزْقًا قَالَ یا مَرْیمُ أَنَّی لَک هَذَا قَالَتْ هُوَ مِنْ عِندِ اللّهِ إنَّ اللّهَ یرْزُقُ مَن یشَاءُ بِغَیرِ حِسَابٍ» (آل‌عمران / ۳۷)

«و هر وقت که زکریا به محراب نزد او می‌رفت، پیش او خوردنی می‌یافت. می‌گفت: ای مریم، این‌ها برای تو از کجا می‌رسد؟ مریم می‌گفت: از جانب خدا؛ زیرا او هر کس را که بخواهد بی‌حساب روزی می‌دهد.»

علامه مجلسی (ره) از ابن عباس درباره مقام معنوی حضرت مریم (س) نقل می‌کند: آن گاه‌ که مریم نه‌ساله شد، روزها روزه می‌گرفت و شب‌ها به عبادت می‌پرداخت و آن‌چنان در پرهیزگاری و معرفت پروردگار رفعت یافت که از احبار و پارسایان روزگار خود سبقت جست. مقام این بانو به مرتبه‌ای می‌رسد که خداوند متعال در وصفش می‌فرماید:

«وَ مَرْیمَ ابْنَتَ عِمْرانَ الَّتی أَحْصَنَتْ فرج‌ها فَنَفَخْنا فیهِ مِنْ رُوحِنا وَ صَدَّقَتْ بِکَلِماتِ رَبِّها وَ کُتُبِهِ وَ کانَتْ مِنَ الْقانِتینَ» (تحریم/۱۲)

«و مریم دختِ عمران را (مثل آورد)، همآن‌کسی که خود را پاک‌دامن نگاه داشت و در او از روح خود دمیدیم و سخنان پروردگار خود و کتاب‌های او را تصدیق کرد و از فرمان‌برداران بود.»

حال، بانویی چنین طاهره و مؤمنه شایستگی می‌یابد تا حضرت مسیح (ع) در دامن و آغوشش رشد یابد و از شیرهٔ جانش آب حیاتی نوشد که زمینهٔ رسالتش فراهم آید. همان‌گونه که فاطمهٔ زهرا (س) به‌عنوان الگوی تمام زنان و مادران عالم، فرزندانی را تربیت می‌نماید که مسیر عالم را برای همیشه معین و مشخص می‌سازند؛ مادری که با یکدست گهواره‌ای را تکان می‌دهد و با دست دیگرش سرنوشت دنیا را رقم می‌زند؛ و همین است که بهشت باید به پابوسی چنین مادرانی افتخار نماید؛

«الجنّه تحت أقدام الامّهات»‌ (نهج الفصاحه، ص ۴۳۴)

«بهشت زیر پای مادران است.»