چطور اضافه وزن کودک را تشخیص بدهیم؟

وقتی نوزاد به دنیا می‌آید تپلی و گوشت آلود است، بعد از آن هم در دوران شیرخوارگی والدین و تمام افراد فامیل قربان صدقه کودک تپلی می روند اما از کجا بفهمیم این کوچولوی تپلی بعدا اضافه وزن پیدا می کند یا نه؟

 

هر شیرینی شیرین نیست!

 

آرتین ۶ ساله قدش از هم سن هایش بلند تر است. اگرچه کمی هم تپلی به نظر می آید اما به نظر نمی رسد اضافه وزن داشته باشد و هنوز نمی شود به او گفت: «چاق». سینا هم که دوست آرتین است، ۶ سال دارد ولی یک سر و گردن از آرتین کوتاه تر است ولی خیلی از آرتین تپل تر است. کدام یک از این بچه ها بیشتر در معرض اضافه وزن و چاقی قرار دارند؟ پاسخ این است که هر دوی این کودکان در معرض چاقی قرار دارند. ولی تشخیص این نکته فقط با یک نگاه امکان پذیر نیست. آکادمی پزشکان متخصص کودک آمریکا پیشنهاد می کند که همه بچه ها، حتی اگر لاغر و متناسب به نظر می رسند، سالی یک بار از نظر وزن و تناسب اندام مورد معاینه قرار گیرند.

خطری که کودک شما را تهدید می کند

نکته مهمی که باید بدانید این است که اضافه وزن بچه ها با افزایش سن از بین نمی رود و متاسفانه بچه های چاق اغلب این اضافه وزن و چاقی را تا بزرگسالی با خود دارند. بچه ها هم علاوه بر بزرگسالان در معرض عواقب ناشی از چاقی هستند که از آن جمله می توان به دیابت، افزایش فشار خون، افزایش چربی خون و مشکلات استخوانی ناشی از چاقی اشاره کرد. متاسفانه سن بروز این بیماری ها رو به کاهش است و حتی بچه ها نیز در سنین بلوغ دچار پرفشاری خون می شوند. خوشبختانه امروزه پزشکان دانش زیادی در این باره دارند و می توانند بهتر از قبل پیش بینی کنند که آیا فرزند شما در خطر چاقی قرار دارد یا خیر. همین دانش به شما کمک می کند تا درصورتی که فرزندتان در معرض این خطر قرار دارد، یا همین حالا اضافه وزن دارد، هر چه زودتر با آن مبارزه کنید.

چاق هایی که لاغر نمی شوند

بعضی از عواملی که به چاقی در آینده کودکان منجر می شوند، قابل تغییر نیستند؛ مثلا عوامل ژنتیک و به ویژه چاقی والدین. اگر یکی از والدین اضافه وزن داشته باشد، خطر چاقی برای کودک بالا می رود و اگر هر دوی والدین اضافه وزن داشته باشند، این خطر به ۲برابر افزایش می یابد البته نقش والدین چاق به جز ژنتیک در نحوه تغذیه و محیطی که برای فرزندشان فراهم می کنند نیز هست.

فاکتورهایی که شما می توانید تغییر دهید

خوشبختانه تعداد زیادی از عواملی که باعث چاقی کودکان می شوند، تغییر پذیر هستند و با کمی دقت و تلاش می توان آنها را به نفع کودک تغییر داد. نحوه تغذیه، میزان فعالیت روزانه کودک، میزان خواب او، الگویی که کودک از والدین برمی دارد، استرس و عوامل محیطی دیگری که کودک را به پرخوری تشویق می کنند همگی قابل تغییر هستند. به عنوان یک اصل ساده اگر کودکی بیش از حد کالری دریافت کرده و کمتر از حد معمول کالری مصرف کند، در معرض چاقی و اضافه وزن قرار دارد.

چک آپ چاقی کودک فراموش نشود

پزشک فرزندتان به شما می گوید که او اضافه وزن یا در معرض چاق شدن قرار دارد یا خیر؟ هر بار که فرزندتان را برای چک آپ نزد پزشک می برید، از او بخواهید تا BMI کودک تان را حساب و با BMI مناسب برای سن او، مقایسه کند. این دقیق ترین راه برای پیشگیری از چاق شدن فرزندتان است اما نکته مهم در مورد BMI این است که سن و جنس کودک نیز باید برای تصمیم گیری در مورد آن لحاظ شود و تنها با یک عدد نمی توان درباره اضافه وزن کودک قضاوت کرد؛ به این دلیل که چربی موجود در بدن کودکان با تغییر سن تغییر کرده و در مورد دختران با پسران تفاوت دارد. اگر وزن کودک شما از ۸۵ درصد کودکانی که هم سن، هم جنس و هم قد او هستند بیشتر است، یعنی او اضافه وزن دارد. پزشک متخصص کودکان با جداولی که در اختیار دارد، می تواند این درصد را برای شما تعیین کند. خوشبختانه اصلاح چاقی در کودکی با تغییرات کوچکی که در زندگی روزمره فرزندتان می دهید، مانند بیشتر کردن فعالیت و محدود کردن غذاهای پرکالری برای او به راحتی اتفاق می افتد. اما بهتر است سعی کنید این کار را تحت نظر متخصص کودکان یا تغذیه انجام دهید تا ضمن اینکه کودک تان وزن کم می کند، مواد غذایی مورد نیاز برای رشد بدنش را نیز تامین کنید.