حفظ قرآن در خردسالان

ضرورت آموزش قرآن و مفاهیم قرآنی در یک جامعه اسلامی امری اجتناب‌ناپذیر است که در این میان با توجه به حدیثی از پیامبر اکرم(ص) که فرموده‌اند: «مَثَل الّذی یَتَعَلَّم فی صِغره کالنَّقْشِ فِی الْحَجَرِ؛ مَثَل آن کس که در کودکی به فراگیری مطالب پردازد، همانند حکاکی بر سنگ است». بحث آموزش قرآن و مفاهیم قرآنی به خردسالان نیز از اهمیت خاصی برخوردار می‌شود، البته با توجه به ضرورت آموزش‌های قرآنی هر چند به صورت محدود برای خردسالان، مراکز آموزشی رسمی و غیررسمی کشور به این امر پرداخته و بحث آموزش قرآن به خردسالان را همانند آموزش به سایر اقشار جامعه در دستور کار خود قرار داده‌اند.

به گزارش کودک پرس  بر اساس حدیثی از امام جعفرصادق(ع) که فرموده‌اند: «دَعْ اِبْنَکَ یَلْعَبْ سبعَ سنین و یُؤَدَّب سَبْعاً و اَلْزِمْهُ نَفْسَکَ سَبْعَ سنینَ؛ فرزند خود را تا هفت سالگی آزاد گذار، تا به بازی بپردازد و در هفت سال پس از آن ادب آموزد و در هفت سال سوم او را با خود همراه کن تا از مشورت با او برخوردار شوی و در کارها از وی کمک بگیری». نباید آموزش‌های سنگین و فشرده‌ای در دوره خردسالی به کودکان عرضه شود، برخی از خانواده‌ها و حتی برخی از موسسات و مراکز قرآنی اصرار دارند که خردسالان را تا قبل از رسیدن به سن هفت سالگی حافظ کل قرآن کنند، غافل از اینکه آموزش سنگین و فشرده برای خردسالان چه آسیب‌هایی در پی خواهد داشت؛

حفظ قرآن خردسالان در موسسات قرآنی بیشتر جنبه کسب درآمد دارد

بحث حفظ قرآن در موسسات قرآنی بیشتر جنبه کسب درآمد دارد و موسساتی که به حفظ قرآن برای خردسالان می‌پردازند، بدون هیچ آگاهی و اطلاعی از عواقب حفظ اجزاء قرآن در سنین چهار یا پنج سالگی و تنها برای کسب درآمد به تربیت حافظان خردسالان می‌پردازند.
حفظ قرآن در سنین خردسالی آسیب‌های زیادی را به همراه خواهد داشت؛ حتی گاهی اوقات مشاهده می‌شود، خردسالانی که در سنین کم به حفظ اجزاء قرآن پرداخته‌اند، به دلیل آموزش‌های زودهنگام و روش‌های آموزشی غیرصحیح در نوجوانی و بزرگسالالی از قرآن زده می‌شوند و تمامی محفوظات خود را نیز از یاد می‌برند.

آموزش‌های مشکل از جمله حفظ قرآن نباید در سنین خردسالی انجام شود
بسیاری از روان‌شناسان بر این عقیده‌اند که نباید آموزش‌های مشکل از جمله آموزش حفظ قرآن در دوران خردسالی انجام شود؛ حفظ قرآن از جمله آموزش‌های مشکل برای خردسالان تلقی می‌شود و به این دلیل که برای آنان سنگین است، در اکثر موارد موجب زدگی بچه‌ها از قرآن می‌شود و به همین دلیل موسسات قرآنی باید به این نکته توجه داشته باشند که نباید در کلاس‌های آموزشی خود بحث حفظ قرآن و حتی روخوانی قرآن را قبل از شروع مقطع دبستان داشته باشند.

دوران خردسالی زمان مناسبی برای ورود به بحث حفظ قرآن نیست
دوران خردسالی زمان مناسبی برای ورود بچه‌ها به بحث حفظ قرآن نیست، زیرا یکی از شرایطی که حافظان قرآن باید داشته باشند، توانایی کامل در روخوانی و روان‌خوانی قرآن است و باید بتواند قرآن را به صورت صحیح روخوانی کند؛ اما از آن جایی که خردسالان در سنین چهار یا پنج سالگی هنوز سواد خواندن و نوشتن ندارند، نیازی نیست که به صورت حرفه‌ای وارد مقوله حفظ قرآن شوند.

بچه‌ها در سنین خردسالی، سوره‌های کوچک قرآن را حفظ کنند
توصیه‌‌ام به خانواده‌‌هایی که قصد دارند فرزندان خود را سر کلاس‌های حفظ قرآن بنشانند، این است که کمک کنند تا بچه‌ها در سنین خردسالی، سوره‌های کوچک و انتهایی قرآن را که کوتاه‌تر هستند، حفظ کنند.

خردسالان دستخوش غفلت و فراموشی شده‌اند

متأسفانه با وجود روایات و احادیثی که درباره اهمیت سنین خردسالی و آموزش در این سنین وجود دارد، اما این قشر مظلوم، دستخوش غفلت و فراموشی شده و اکثر صحبت‌هایی که درباره آموزش‌ به خردسالان بیان می‌شود، به طور عمده در حد شعار است و هیچ حمایت خاصی برای خردسالان در این سنین وجود ندارد.

آموزش قرآن در سنین خردسالی امری توصیه شده است
آموزش قرآن در سنین خردسالی امری توصیه شده و قابل اجرا است و پژوهش‌های صورت گرفته در این حوزه، اهمیت این موضوع را کاملاً ثابت کرده و نشان می‌دهد که آموزش قرآن در خردسالی به ویژه در حوزه حفظ قرآن امری ممکن و ضروری است.
یکپارچگی در روش‌های آموزش قرآن به خردسالان دیده نمی‌شود

با وجودی که هنوز کارشناسان قرآنی و اساتید حفظ قرآن در کشور به یک توافق‌نظر درباره ضرورت یا عدم ضرورت آموزش حفظ قرآن به خردسالان نرسیده‌اند، اما مشاهده می‌کنیم که موسسات قرآنی در سراسر کشور به آموزش قرآن برای خردسالان با استفاده از روش‌های مختلف می‌پردازند و برخلاف آموزش حفظ قرآن به بزرگسالان که عمدتاً روش‌های مشخص و معقولی در سراسر کشور دارد، در حوزه آموزش حفظ قرآن به خردسالان هنوز یک اتحاد، یکپارچگی و همبستگی در روش‌های آموزش حفظ قرآن دیده نمی‌شود و هر کدام از موسسات قرآنی روش مورد قبول خود را در حفظ قرآن خردسالان دنبال می‌کنند.
حسین بهبودی، مدیر امور موسسات سازمان داالقرآن‌الکریم درباره نحوه آموزش قرآن به خردسالان می‌گوید: در آموزش قرآن به خردسالان باید اصول خاصی را مورد توجه قرار دهیم؛ یکی از اصولی که باید در بحث آموزش قرآن به خردسالان به ویژه حفظ قرآن مورد توجه قرار گیرد، توجه به آیات موضوعی قرآن با محوریت آیات اخلاقی و تربیتی متناسب با گروه سنی خردسال بوده که لازم است در ابتدای آموزش حفظ به خردسالان، آیات موضوعی را مورد توجه قرار داده و از خردسالان بخواهیم که آیات کوتاه و قابل درک را حفظ کنند.

آموزش‌های قرآنی برای خردسالان فاقد هرگونه جبر باشد
این کارشناس قرآنی ادامه می‌دهد: یکی از اصول دیگری که لازم است در حفظ خردسالان مورد توجه قرار گیرد، این است که آموزش‌های قرآنی برای کودکان و حفظ آیات از سوی آنها باید فاقد هر گونه جبر و اکراه باشد و در این میان لازم است که همواره متناسب با ویژگی‌های رشدی کودک، برنامه‌های شاد و با نشاطی را برای آنان اجرا کنیم.

 

 

منبع:    مهد پرتال