نقش مادر در تربیت قرآنی کودک

به گزارش کودک پرس    درباره تأثیر صداى قرآن روى جنین تحقیقات زیادى انجام شده است و روانشناسان ، متخصصین شنوایى، و نیز مدرسین قرآن مى گویند: جنین با هر صدایى که انس بگیرد پس از تولد و در دوران کودکى به آن صدا پاسخ آشنایى مى دهد. به طورى که در یکى از آموزشگاههاى خارج از کشور تحقیقى را روى گروهى از دانش آموزان انجام دادند، معلمین کلاس موسیقى خاصى را پخش کردند و از کودکان خواستند که هر کدام پیش از آن، همان موسیقى را شنیده است اعلام کند، تنها یکى از کودکان گفت من قبلاً این صدا را شنیده ام، پس از بررسى متوجه شدند این موسیقى را مادر کودک در ایام باردارى گوش مى داده و به همین دلیل این صداى خاص براى دانش آموز آشنا بوده است.
همین تحقیق درباره شنیدن صداى قرآن نیز آزمایش شده است، به گونه اى که کودکانى که در ایام جنینى صداى قرآن شنیده اند پس از تولد نسبت به شنیدن این صدا عکس العملهاى آشنایى از خود بروز مى دهند اما پس از به دنیا آمدن کودک، یکى از مشاوران خانواده که متخصص گفتار درمانى نیز هست، مى گوید: مادر مى تواند به این روش قرآن را از طریق صورت به صورت براى نوزاد خود بخواند: دو دستش را در کنار شانه هاى نوزاد قرار داده صورتش را در برابر صورت او قرار دهد و قرآن را شمرده شمرده بخواند و به کودک نگاه کند، این کار باعث مى شود کلمات قرآن در جان نوزاد ثبت شود.همچنین خواندن آرام قرآن هنگامى که نوزاد در آغوش مادر و در حال شیر خوردن است مى تواند او را با قرآن مأنوس کند.
پس از دوران شیرخوارگى و در هنگامى که مادر با کودک خود بازى مى کند نیز روشهایى براى انس او با قرآن گوشزد شده از جمله اینکه در روایات آمده است: حضرت فاطمه (س) وقتى با کودکان خود بازى مى کردند و آنها را بالاى سر مى بردند اشعار توحیدى برایشان مى خواندند.
ولى به طور کلى پژوهشى روى بهترین و مناسب ترین روش و زمان آموزش قرآن به کودک تاکنون انجام نشده است و یا نگارنده از آن مطلع نیست.
اما قصه گویى و آموزش مفاهیم قرآن از طریق قصه را تاکنون موفقترین روش انس با سخن خداوند دانسته اند.
در حال حاضر روشهاى گوناگونى براى آموزش قرآن به کودکان پیش از دبستان در کشور ما به اجرا درمى آید:
۱- آموزش قرآن با اشاره و حفظ آن، ۲- حفظ از طریق مهدهاى قرآن و آموزش همزمان مفاهیم، ۳- آموزش قرآن از طریق نمایش و قصه گویى، ۴- آموزش حفظ از طریق برقرارى کودک با کودک، ۵- آموزش مفاهیمى چون «سلام کردن»، «احترام به بزرگتر»، «احترام و محبت به پدر و مادر» در هنگام بازى و خواندن آیات مربوطه، ۶- قصه گویى با استفاده از مفاهیم قرآن، ۷-نقاشى با استفاده از مفاهیم قرآن، ۸- استفاده از کتابهاى رنگ آمیزى با استفاده از آیاتى که موضوع خاصى چون گفت و گو در قرآن را مورد بررسى قرار مى دهد.
اما هیچکدام از این روش ها مورد پژوهش دقیق قرار نگرفته است.
آنچه در اینجا ذکر مى شود حاصل پرسشها و گفت وگوهاى اینجانب با اساتید، قاریان و حافظان و نیز مدرسین قرآن براى آموزش مفاهیم این کتاب ارزشمند مى باشد.
مهدى قره شیخ لو، قارى بین المللى و مدرس قرآن مى گوید: در خانواده هایى که پدر و مادر با قرآن سر و کار دارند گرایش کودک زیر دو ساله به برنامه هاى قرآنى تلویزیون و تقلید از رفتارهاى قاریان نشان دهنده استعداد خاصى در این کودک نیست و امرى طبیعى به حساب مى آید. اما بهترین روش براى آموزش کودکان زیر هفت سال قصه گویى قرآنى هنگام خواب به وسیله مادر است و آموزش روخوانى یا خواندن قرآن با صوت را باید به پس از رفتن کودک به دبستان محول کرد. همچنین درباره گرایش و علاقه کودک بالاى سه سال به نوارهاى قرآن یکى از مربیان مى گوید: اگر کودکى احساس کند از سوى پدر و مادر مجبور به شنیدن قرآن شده و یا آنها با برنامه خاصى صداى قرآن را براى کودک پخش مى کنند به دلیل استقلال طلبى از این کار سر باز مى زند و بهترین روش شنیدن غیر انتخابى مادر هنگام کار کردن در آشپزخانه است.
همچنین آموزش حفظ قرآن به صورت فشرده و برنامه ریزى شده از سوى برخى از اساتید قرآن منع مى شود.
شهریار پرهیزکار، حافظ کل و مدرس قرآن در این باره مى گوید: من هیچ وقت فرزند خودم را به حفظ قرآن مجبور نمى کنم و از او حتى نمى خواهم قرآن را حفظ کند؛ بلکه اگر خودش نسبت به این کار اشتیاقى نشان داد به او کمک مى کنم.
برخى از مدرسین قرآن، آموزش حفظ به کودکان زیر هفت ساله را موجب بروز عکس العملهاى ناخواسته رفتارى در سن نوجوانى مى دانند و این کار را تنها به علاقه و اشتیاق خود کودک وامى گذارند.
نبوغ و یا بروز شایستگى هاى خاص را اساتید منحصر به کودکان خاصى مى دانند که این نبوغ را نشان داده اند و آموزش ویژه ایشان نباید براى تمام کودکان همسال آنان نسخه واحد تلقى شود.
فشار فکرى و روحى براى آموزش حفظ قرآن به کودکان گاهى باعث افسردگى آنان نیز مى شود.

منبع:    مهدپرتال