مصداقی به مفاهیم انسانی عاشورا در تئاتر کودک

به گزارش کودک پرس ،حسن دولت‌آبادی؛ مدیر دفتر تئاتر کودک و نوجوان حوزه هنری در گفت: اساس و بنیان همه آثار داستانی و قالب‌های روایی از آغاز تاکنون توجه به مفاهیم و مضامین انسانی و ضدانسانی و تقابل میان آنها بوده است، آثاری که یا به شکل مستقیم از آنها اقتباس‌های نمایشی صورت گرفته است و یا ملهم و متأثر از آنها شاهد خلق آثار نمایشی متعددی بوده‌ایم.

وی ادامه داد: در هر حال آنچه که هم در روایت داستانی و هم روایت نمایشی منظور نظر مؤلف و نگارنده است بیان چنین اصولی است که البته براساس ذات و نهاد پاک بشری میل باطنی و غریزی انسان به سمت جنبه‌های انسانی و ارزشی و دوری از وجوه پلید و رذیلانه است؛ عاشورا هم یک روایت تاریخی است سرشار از همه این وجوه انسانی و ضدانسانی که تقابل آنها موجب بروز خصوصیات و ویژگی‌های هر یک در منظر مخاطب می‌شود.

دولت‌آبادی تصریح کرد: در پرداخت نمایشی براساس یک روایت تاریخی حتماً نباید خالق یک تئاتر حتی برای مخاطب بزرگسال به تاریخ‌نگاری صرف بپردازد چه برسد به تئاتری که مخاطب آن کودک و نوجوان است بلکه برداشت براساس میزان درک و سطح آگاهی پدیدآورنده از مفاهیم و مضامین موجود در واقعه و البته توجه به میزان درک مخاطب هدف منجر به تولید اثر نمایشی خواهد شد که مصداقی از هدفی است که مثلاً طیفی از تولیدکنندگان نمایش با دغدغه پرداختن به موضوعات تاریخی همچون عاشورا به دنبال آن هستند.

این کارشناس و مدرس تئاتر افزود: آنچه که در واقعه عاشورا به عنوان یک پدیده نادر تاریخی صرفنظر از تمامی وجوه انسانی آن نظیر ایثار،ازخودگذشتگی، نوع‌دوستی،اخلاق‌مداری، ایمان و سلحشور شاهد آن هستیم در ظاهر به غیر از صحنه‌های خونبار، هراس‌انگیز و فاجعه‌بار ناشی از وقوع یک جنگ تن به تن نبوده که قطعاً چه به لحاظ فرم و چه به لحاظ محتوا و شرح واقعه به شکل مستقیم مناسب حال مخاطب کودک و نوجوان نیست و حتی گاه باز‌آفرینی چنین صحنه‌های رقت‌باری در عالم تصویر و نمایش ویژه مخاطب بزرگسال نیز توصیه نمی‌شود.

دولت‌آبادی به روایت فیلم سینمایی «روز واقعه» نوشته بهرام بیضایی اشاره کرد و گفت: در این فیلم هیچگاه حتی در یک پلان شاهد وقوع جرم و جنایت نیستیم بلکه به موازات سپری شدن زمان تا بروز واقعه عاشورا با جوان نصرانی تازه مسلمان شده ای همراه می شویم که یک ندای درونی او را مرحله به مرحله به سمت تعالی، معرفت‌شناسی و در نهایت خودشناسی پیش می‌برد؛ اگر هدف از تولید یک اثر نمایشی دینی چنین درکی باشد که مخاطب را متناسب با ظرفیت و گنجایش او به سوی کمال رهنمون سازد دیگر چه نیازی به بازنمایی اصل واقعه که به سبب به نمایش درآمدن کشت و کشتار تنها دلهره، تشویش و هراس را متوجه مخاطب می‌سازد است؟ حال آنکه ما در پایان بدون آنکه صحنه کارزار، جنگ را شاهد باشیم می‌توانیم این داعیه را داشته باشیم که نمایش عاشورایی تولید کرده‌ایم.

وی در پایان گفت: براساس آنچه که گفته شد اگر یک اثر نمایشی ویژه کودک و نوجوان در هر فضایی چه واقعی و چه فانتزی طراحی شود، فارغ از اینکه در چه زمانی، گذشته و یا معاصر روایت می‌شود تا همین اندازه که به مقولات انسانی همانند همان چیزی که به آن اشاره شد بپردازد و در عین حال کودک و نوجوان را از مفاهیم ضد انسانی و ضدارزشی برحذر دارد به جرئت می‌توان گفت که ما ویژه این گروه سنی نمایشی عاشورایی تولید و به اجرا درآورده‌ایم.

منبع:ایکنا