اختلالات اوتیسم سراغ چه کودکی می‌آید؟ +آمار ابتلا در ایران و درمان بیماری

به گزارش کودک پرس ، ناز روشنی زعفرانلو متخصص اعصاب و روان و روان‌ درمانگر درباره اوتیسم یا اختلال طیف درخودماندگی اظهار کرد: اوتیسم یا اختلال طیف درخودماندگی که با نام اختلاف نافذ رشد هم شناخته می‌شود، گروهی از سندروم‌های عصبی رشدی است که توارث چند ژنی دارد، مشخصه اصلی اوتیسم اختلال در  ارتباطات اجتماعی و رفتار‌های محدود و تکراری است، بر اساس انجمن تشخیصی روانپزشکان آمریکا اختلال آسپرگر، اختلال فروپاشنده کودکی (سندروم هلر) و سندروم رت هم در گروه اختلال طیف اوتیسم قرار می‌گیرند به طوری که آسپرگر شکل خفیف‌تر اوتیسم است و اختلال عملکرد زبانی در آن به شدت اوتیسم نیست.

این متخصص اعصاب و روان بیان کرد: در ابتلا به اختلالات طیف اوتیسم تنها یک عامل واحد نقش ندارد، مطالعات دو قلویی نقش عوامل ژنتیک را  برجسته می‌داند، عوامل پیش از تولد و هنگام تولد هم می‌توانند در ابتلا به این اختلال نقش داشته باشند، از دیگر عواملی که در ایجاد اختلال طیف اوتیسم مؤثر هستند، می‌توان به سن بالای والدین در هنگام تولد فرزند، خونریزی مادر هنگام بارداری، دیابت بارداری، فرزند اول خانواده بودن، آسیب‌های بدو تولد، مشکلات تنفسی، وزن پایین نوزاد، ناهنجاری‌های مادرزادی، ناسازگاری عامل RH یا سیستم گروه خونی و بیلی روبین بالا اشاره کرد، این عوامل احتمال بروز این اختلال را در تعامل با استعداد ژنتیکی افزایش می‌دهند.

علائم اختلالات طیف اوتیسم در چند سالگی ظاهر می‌شوند؟

او افزود: اختلالات طیف اوتیسم اغلب در سال دوم تولد ظاهر می‌شوند، البته در موارد شدید فقدان علاقه به تعاملات اجتماعی حتی در سال اول هم بروز پیدا می‌کند.

روشنی زعفرانلو تأکید کرد: کودک به طور طبیعی در پنج ماهگی سر و صدا و نجوا می‌کند، در ۶ تا ۹ ماهگی ارتباط چشمی دارد و به لبخند والدینش و به نام خود در ۱۰ ماهگی واکنش نشان می‌دهد، او باید بتواند به اشیاء در ۱۲ ماهگی اشاره کند و عبارت‌های ۲ کلمه‌ای را در ۲ سالگی بیان کند، بنابراین در صورتی‌ که کودک در انجام هر کدام از این موارد ناتوان بود، به اختلالات طیف اوتیسم مشکوک می‌شویم که برای تشخیص بهتر مراجعه به پزشک ضروری است.

او تصریح کرد: از نشانه‌های اوتیسم می‌توان به داشتن رفتار‌های تکراری (چرخیدن دور خود و کوبیدن سر به دیوار)، حساسیت به صدا، ترس از آغوش گرفتن، ترس از تغییر و نداشتن انعطاف پذیری، نداشتن توانایی ارتباط با همسالان اشاره کرد، پرخاشگری، تحریک پذیری و رفتار‌های آسیب زننده به خود در کودکان و نوجوانان اوتیستیک به طور شایع دیده می‌شود.

اختلالات طیف اوتیسم در کمین پسران

این متخصص اعصاب و روان گفت: اختلالات طیف اوتیسم در پسران چهار برابر دختران است، در نمونه‌های بالینی دختران بیشتر مبتلا به اختلالات کم توانی ذهنی هستند.

او اظهار کرد: در سال‌های ۹۱ تا ۹۳ برنامه پایلوت غربالگری اوتیسم در  پنج استان کشور شامل خوزستان، قم، کرمان، همدان و خراسان رضوی انجام شده است، طبق آمار به دست آمده یک درصد از جمعیت کشور از اختلالات طیف اوتیسم رنج می‌برند.

روشنی زعفرانلو بیان کرد: اختلالات طیف اوتیسم اغلب مزمن هستند و شدت و سیر بیماری متغیر است. کودکانی که بهره هوشی بالای ۷۰ دارند و آنهایی که تا سن پنج تا هفت سالگی از زبان ارتباطی استفاده کرده‌اند بهترین سیر بیماری را دارند، مداخلات رفتاری فشرده زودرس اثر‌های مثبت و عمیقی در بسیاری از موارد در اختلالات طیف اوتیسم داشته است، در برخی موارد هم این مداخلات در بهبود و عملکرد متوسط این افراد موثر بوده‌اند، رفتار‌های تکراری اغلب سخت درمان می‌شوند با وجود این اگر اعضای خانواده حمایت لازم را از کودکان اوتیستیک داشته باشند روند درمان پیشرفت می‌کند.

این متخصص اعصاب و روان تأکید کرد: از جمله اهداف درمان کودکان اوتیستیک می‌توان به بهبود رفتار‌های کلیدی برای افزایش تعاملات اجتماعی، فراهم آوردن شرایط ادامه تحصیل این کودکان در مدارس عادی، رشد روابط با همسالان و افزایش مهارت‌های بلند مدت در زندگی مستقل اشاره کرد، والدین هم باید آموزش‌های روانی لازم را برای تعامل با این کودکان ببینند.

او یادآوری کرد: درمان‌های دارویی نقشی مؤثر در تخفیف علائم رفتاری مختل کننده دارند، هدف از درمان دارویی، کنترل پرخاشگری، رفتار‌های آسیب زننده به خود، بیش‌فعالی و نقص توجه است. موسیقی درمانی هم در پیشبرد ارتباط و بیان کودکان اوتیستیک مؤثر است، یوگا هم نقشی مؤثر در بهبود توجه و کاهش فعالیت کودکان اوتیستیک دارد.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان